કોવિડ-19માં ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાને મોટું નુકસાન, RBIએ કર્યો ચોંકાવનારો ખુલાસો
આરબીઆઈએ ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા પર પોતાના રિપોર્ટથી આશ્ચર્ય વ્યક્ત કર્યું છે. રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે મહામારી દરમિયાન ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાને લગભગ 52 લાખ કરોડ રૂપિયાનું ઉત્પાદન નુકસાન થયું છે.
કોવિડ-19 રોગચાળાએ માત્ર માણસના સ્વાસ્થ્યને જ નુકસાન પહોંચાડ્યું નથી, પરંતુ તેણે દેશની અર્થવ્યવસ્થાને પણ પાછળ ધકેલી દીધી છે. હા, રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI)ના એક રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાને કોવિડ-19 મહામારીને કારણે થયેલા નુકસાનમાંથી સંપૂર્ણ રીતે બહાર આવવામાં એક દાયકાથી વધુ સમય લાગશે.
52 લાખ કરોડનું ઉત્પાદન નુકશાન
કોવિડ-19 મહામારીની અર્થવ્યવસ્થા પરની અસરનું RBIના રિપોર્ટમાં વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું છે. એવો અંદાજ છે કે રોગચાળા દરમિયાન ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાને લગભગ 52 લાખ કરોડ રૂપિયાનું ઉત્પાદન નુકસાન થયું છે.
કોવિડ-19ના વારંવાર પરત આવવાથી પરેશાન
રિઝર્વ બેંકના વર્ષ 2021-22 માટે ‘રિપોર્ટ ઓન કરન્સી એન્ડ ફાઇનાન્સ (RCF)’ના અભ્યાસ ‘એપિડેમિક માર્ક્સ’માં આ અંદાજ લગાવવામાં આવ્યો છે. આ મુજબ, કોવિડ-19ના વારંવારના વળતરથી સર્જાયેલી અરાજકતા અર્થવ્યવસ્થાની પુનઃપ્રાપ્તિના માર્ગમાં આવી હતી. તેના કારણે જીડીપીના ત્રિમાસિક વલણમાં પણ વધઘટ જોવા મળી હતી.
ત્રીજી લહેરની પણ અર્થવ્યવસ્થા પર અસર પડી
રિપોર્ટ અનુસાર, 2020-21ના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં રોગચાળાની પ્રથમ લહેર દરમિયાન અર્થતંત્રમાં ઊંડો સંકોચન જોવા મળ્યો હતો. જો કે તે પછી અર્થવ્યવસ્થાએ ઝડપ પકડી. પરંતુ 2021-22 ના એપ્રિલ-જૂન ક્વાર્ટરમાં આવેલા રોગચાળાના બીજા તરંગે તેના પર ઊંડી અસર કરી હતી. ત્યાર બાદ જાન્યુઆરી 2022માં આવેલી ત્રીજી લહેરની પણ અર્થવ્યવસ્થાને અસર થઈ હતી.
કોવિડ પહેલા વિકાસ દર 6.6% હતો
રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, ‘રોગચાળો ખૂબ મોટી બાબત રહી છે.’ રિપોર્ટ અનુસાર, કોવિડ પહેલાના સમયગાળામાં વૃદ્ધિ દર લગભગ 6.6 ટકા (2012-13 થી 2019-20 માટે ચક્રવૃદ્ધિ વાર્ષિક વૃદ્ધિ દર) હતો. મંદીના સમયને બાદ કરતાં, તે 7.1 ટકા (2012-13 થી 2016-17 સુધી ચક્રવૃદ્ધિ વાર્ષિક વૃદ્ધિ દર) રહ્યો છે.
આ મુજબ, ‘2020-21 માટે નકારાત્મક 6.6 ટકા, 2021-22 માટે 8.9 ટકા અને 2022-23 માટે 7.2 ટકાના વાસ્તવિક વૃદ્ધિ દરને જોતાં, એવો અંદાજ છે કે ભારત કોવિડ-19થી થયેલા નુકસાનની ભરપાઈ કરશે. તે 2034-35 સુધીમાં કરી શકશે. રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે 2020-21, 2021-22 અને 2022-23માં ઉત્પાદનમાં નુકસાન અનુક્રમે 19.1 લાખ કરોડ રૂપિયા, 17.1 લાખ કરોડ રૂપિયા અને 16.4 કરોડ રૂપિયા રહ્યું છે.
