Cucumber crop sticky blight disease: કાકડીના પાકને રોગોથી બચાવના અસરકારક ઉપાય
Cucumber crop sticky blight disease: વધતું તાપમાન કાકડીના પાકમાં ચીકણું સુકારો અને સ્ટીકી બ્લાઈટ જેવા જીવલેણ રોગોના ફેલાવાને વેગ આપે છે. ખાસ કરીને મે મહિનો પાક માટે અત્યંત સંવેદનશીલ બને છે. ચીકણું સુકારો રોગ સામાન્ય રીતે 30 થી 40 ડિગ્રી તાપમાને ઝડપી ફેલાય છે, જો કે 15 થી 35 ડિગ્રી તાપમાની વચ્ચે પણ ચેપ લાગી શકે છે. ઉલ્લેખનીય છે કે, જેમ તાપમાન વધે તેમ રોગની ગતિ પણ વધી જાય છે.
ભેજ તેમજ વધુ પડતા વરસાદ અને પાંદડાં પર રહેલા પાણી સ્ટીકી બ્લાઈટ રોગ માટે અનુકૂળ માહોલ ઉભો કરે છે. આ રોગ પાંદડાં, દાંડી અને ફળોને અસર કરે છે, જેના પરિણામે પાકની ગુણવત્તા અને ઉત્પાદન બંનેમાં ઘટાડો થાય છે.
રોગોની ઓળખ કેવી રીતે કરવી?
- પાંદડા પર અસર: ચીકણું સુકારો લાગતા પાંદડા પહેલા ભીંજાયેલા લાગે છે, ત્યારબાદ પીળા કે ભૂરા રંગના થઇ જાય છે. કેટલીકવાર પાંદડાં પર પીળા ઘેરાવાળો જણાય છે અને પાંદડા સૂકાઈ જાય છે.
- થડ પર અસર: દાંડીઓ પર ભીંજાયેલા ઘા જેવા ઝાંખા ભૂરા દાગ જોવા મળે છે. આ દાગ તિરાડ પડવાથી રોપાનું નુકસાન થાય છે.
- ફળો પર અસર: ફળો પર ભૂરી-કાળી ફોલ્લીઓ થાય છે, જે ચીકણી થાય છે અને ફૂગ લાગવાનું શરૂ થાય છે. ફળની બજારપટ્ટી ખૂટી જાય છે અને ખેડૂતને નાણાકીય નુકસાન ભોગવવું પડે છે.
નિવારણ માટે શું કરવું?
- થિયોફેનેટ મિથાઈલ: 250થી 600 ગ્રામ પ્રતિ એકર દરે છંટકાવ કરવાથી રોગ નિયંત્રણમાં આવે છે.
- કોપર ઓક્સીક્લોરાઈડ: 2 ગ્રામ પ્રતિ લિટર પાણી પ્રમાણે દ્રાવણ બનાવીને છંટકાવ કરવો.
- મેન્કોઝેબ દ્રાવણ: 500 ગ્રામ પ્રતિ એકર દરે છંટકાવ કરવાથી રોગનો ફેલાવો અટકાવવામાં મદદ મળે છે.
કુલ મળીને, ભવિષ્યમાં કાકડીના પાકને આ રોગોથી બચાવવા માટે તાપમાન અને ભેજના ધ્યાનપૂર્વકના સંચાલન સાથે યોગ્ય રાસાયણિક ઉપાયોનુ નિમિત્તરૂપ અમલ ખૂબ જ અગત્યનો બની રહે છે.
