Gujarat High Court: હાઇકોર્ટનો ઇશારો: જો GRP જવાનો સતર્ક હોત, તો ગોધરા જેવી વિપત્તિ ટાળી શકાઈ હોત
Gujarat High Court: ગુજરાત હાઇકોર્ટએ ગોધરા ઘટનાને લગતા એક મહત્વપૂર્ણ ચુકાદામાં જણાવ્યું છે કે જો રેલવે પોલીસના જવાનો ફરજ પર રહેલા હોત અને તેમનું વર્તન બેદરકારીભર્યું ન હોત, તો 27 ફેબ્રુઆરી, 2002ના દિવસે બનેલી દુઃખદ ઘટના રોકી શકાય તેમ હતી. એ ઘટનામાં ગોધરા સ્ટેશન પાસે સાબરમતી એક્સપ્રેસના એસ-6 કોચમાં આગ લગાવવાના બનાવમાં 59 નિહત્યા યાત્રીઓના મૃત્યુ થયા હતા, જેમાં મોટાભાગના અયોધ્યાથી પરત ફાળવાયેલા કારસેવકો હતા.
આ કેસમાં, સાબરમતી એક્સપ્રેસમાં તૈનાત નવ GRP (ગવર્મેન્ટ રેલવે પોલીસ) જવાનોને ગંભીર ફરજ નિભાવવામાં બેદરકારી બદલ રાજકીય રીતે હટાવી દેવામાં આવ્યા હતા. આ જવાનોના પુનઃનિયુક્તિ માટેની અરજીઓનો હાઇકોર્ટએ નિષ્કર્ષ આપતાં સ્પષ્ટ કર્યું કે તેમણે નક્કી કરેલા ફરજિયાત સત્તા અને જવાબદારીઓની ઘોર અવગણના કરી હતી.
ફરજથી પાંખ ફેરવી અને ખોટી એન્ટ્રી
ન્યાયમૂર્તિ વૈભવી નાણાવટીની એકલબેંચે કહ્યું કે આ જવાનોએ પોતે ફરજ પર હોવાનું રજિસ્ટરમાં ખોટી એન્ટ્રી આપી હતી, જ્યારે વાસ્તવમાં તેઓ સાબરમતી એક્સપ્રેસમાં ફરજ બજાવવાને બદલે શાંતિ એક્સપ્રેસ દ્વારા પાછા ફર્યા હતા. આવા ભેદી અને જવાબદારીભર્યા સમયે ફરજ પરથી દૂર રહેવું તથા ખોટું દસ્તાવેજીકરણ કરવું અત્યંત ગંભીર બાબત છે.
સુરક્ષા માટે GRP ની ફરજ ફરજિયાત
કોર્ટએ ઉમેર્યું કે સાબરમતી એક્સપ્રેસ જેમ તેવી કેટેગરીની ટ્રેનોમાં, ખાસ કરીને જેમાં સંવેદનશીલ મુસાફરો હોય, GRP ની હાજરી ફરજિયાત ગણાય છે. આવા સંજોગોમાં, સશસ્ત્ર રેલવે જવાનોની તૈનાતી જરૂરી હતી, જેથી અનિચ્છનીય ઘટના અટકાવી શકાય.
સરકારના પગલાને માન્યતા
રાજ્ય સરકારએ તપાસ બાદ નવેય જવાનોને નોકરીમાંથી કાઢી મૂક્યા હતા. ત્યારબાદ, તેમના દ્વારા હાઇકોર્ટમાં પુનઃસ્થાપન માટેની અરજીઓ દાખલ કરાઈ હતી. અરજદારોએ દલીલ કરી કે ટ્રેનના વિલંબને કારણે બીજી ટ્રેન દ્વારા મુસાફરી કરવી એ સામાન્ય બાબત હતી. કોર્ટે આ દલીલને અસ્વીકારી આપી હતી અને કહ્યું કે આ જવાબદારીથી પલાયન તથા ખોટું રેકોર્ડિંગ, નિયમભંગના સીધા દાખલાઓ છે.
કલમ ૨૨૬ હેઠળ દખલગીરી નહીં
હાઇકોર્ટએ સ્પષ્ટ કર્યો કે આ કેસમાં ન્યાયિક દખલગીરીનો મુદ્દો નથી….. કોર્ટે બંને અરજીઓ રદ કરતા નિર્ણય આપ્યો કે GRP કર્મચારીઓની નોકરીમાંથી છૂટાછેડા અંગે સરકારે જે પગલું લીધું છે, તે યોગ્ય છે અને કોઇ ન્યાયિક હસ્તક્ષેપ જરૂરી નથી….
આ ચુકાદો માત્ર એક પાવરફુલ મેસેજ નથી, પણ તમામ સરકારી કર્મચારીઓ માટે ચેતવણીરૂપ છે કે કર્તવ્યપરાયણતા અને જવાબદારીના મુદ્દે બેદરકારી કોઈપણ ભવિષ્ય માટે જોખમરૂપ સાબિત થઈ શકે છે.