RBI સોનાની ખરીદી: વિશ્વની તમામ કેન્દ્રીય બેંકો સોનાના ભંડાર તૈયાર કરે છે, પરંતુ રિઝર્વ બેંક પીળી ધાતુ પર ખૂબ આધાર રાખે છે. જેના કારણે હવે સોનાની ખરીદી વધી છે.
પ્રાચીન સમયથી ભારતીયોને સોનું ખૂબ જ પસંદ છે. તે ભારતીયો માટે રોકાણ અને બચતનું પરંપરાગત માધ્યમ રહ્યું છે. સોનાને પસંદ કરવાના મામલામાં આરબીઆઈ પણ ભારતીયોથી પાછળ નથી. તાજેતરના આંકડા દર્શાવે છે કે છેલ્લા કેટલાક વર્ષો દરમિયાન, રિઝર્વ બેંકે સોનાની ઝડપી ખરીદી કરી છે, જેના કારણે તેના ગોલ્ડ રિઝર્વ (RBI ગોલ્ડ રિઝર્વ)માં વધારો થયો છે.
આરબીઆઈને સોનાની મદદ મળી રહી છે
ETના એક સમાચાર મુજબ, થોડા સમયના અંતરાલ પછી, રિઝર્વ બેંકે 5 વર્ષ પહેલા પાછું સોનું ખરીદવાનું શરૂ કર્યું અને છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં સેન્ટ્રલ બેંકના સોનાના ભંડારમાં 40 ટકાથી વધુનો વધારો થયો છે. આ દર્શાવે છે કે સોનું ફુગાવા સામે બચાવ તરીકે ઉભરી આવ્યું છે. એટલું જ નહીં પરંતુ પીળી ધાતુએ રિઝર્વ બેંકને ડોલર પરની નિર્ભરતા ઘટાડવામાં પણ મદદ કરી છે.
આટલો બધો સોનાનો ભંડાર
રિઝર્વ બેંક સોનાના મામલે અન્ય કેન્દ્રીય બેંકોથી સાવ અલગ વલણ અપનાવે છે. અન્ય સેન્ટ્રલ બેંકો પણ જરૂર પડે ત્યારે સોનું વેચે છે, પરંતુ આરબીઆઈ આવું ક્યારેય કરતી નથી. RBIના તાજેતરના ડેટા અનુસાર, ડિસેમ્બર 2017માં તેનો સોનાનો ભંડાર 17.9 મિલિયન ટ્રોય ઔંસ હતો, જે એપ્રિલ 2023માં વધીને 25.55 મિલિયન ટ્રોય ઔંસ થયો હતો. આનો અર્થ એ થયો કે રિઝર્વ બેંક પાસે હાલમાં 795 મેટ્રિક ટન સોનાનો ભંડાર છે.
તમામ કેન્દ્રીય બેંકો સોનું ખરીદી રહી છે
વર્લ્ડ ગોલ્ડ કાઉન્સિલના તાજેતરના અહેવાલ મુજબ, વિશ્વની લગભગ તમામ કેન્દ્રીય બેંકોએ તાજેતરના મહિનાઓમાં સોનાની ખરીદીમાં વધારો કર્યો છે. વર્ષ 2023 દરમિયાન જાન્યુઆરી મહિનાથી એપ્રિલ મહિના સુધી તમામ કેન્દ્રીય બેંકોએ મળીને 228 ટન સોનું ખરીદ્યું છે. આ દર્શાવે છે કે વિશ્વભરમાં વધતી જતી અનિશ્ચિતતાના સમયમાં તમામ કેન્દ્રીય બેંકો સોના પર નિર્ભર છે.
આ રીતે RBIએ સોનું રાખ્યું છે
રિઝર્વ બેંકના સોનાના ભંડારની વાત કરીએ તો 794.64 મેટ્રિક ટનના કુલ અનામતમાં 56.32 મેટ્રિક ટન સોનાની થાપણોનો પણ સમાવેશ થાય છે. રિઝર્વ બેંકે બેંક ઓફ ઈંગ્લેન્ડ અને બેંક ઓફ ઈન્ટરનેશનલ સેટલમેન્ટ પાસે 437.22 મેટ્રિક ટન સોનું સુરક્ષિત કસ્ટડીમાં રાખ્યું છે. તે જ સમયે, 301.10 મેટ્રિક ટન સોનું સ્થાનિક સ્તરે રાખવામાં આવ્યું છે. મૂલ્યની દ્રષ્ટિએ, કુલ વિદેશી મુદ્રા ભંડારમાં સોનાનો હિસ્સો સપ્ટેમ્બર 2022માં 7.06 ટકાથી વધીને હવે 7.81 ટકા થયો છે.
