શ્રીલંકામાં તમિલ લઘુમતીઓના મુદ્દે ભારતે સંયુક્ત રાષ્ટ્રમાં ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. માનવ અધિકાર પરિષદના 51મા સત્રમાં શ્રીલંકામાં સમાધાન, જવાબદારી અને માનવ અધિકારોને પ્રોત્સાહન આપવાના OHCHR રિપોર્ટ પરના સંવાદમાં બોલતા, ભારતીય પ્રતિનિધિમંડળે પોતાનો પ્રતિભાવ આપ્યો. આ પ્રથમ વખત છે જ્યારે ભારતે આ મુદ્દે આંતરરાષ્ટ્રીય મંચ પર પાડોશી દેશ શ્રીલંકા સામે કડક શબ્દોનો ઉપયોગ કર્યો છે.
ભારતે કહ્યું કે તે હંમેશા માનવાધિકારોને પ્રોત્સાહન આપવા અને તેનું રક્ષણ કરવામાં અને સંયુક્ત રાષ્ટ્રના સિદ્ધાંતો અનુસાર રચનાત્મક આંતરરાષ્ટ્રીય સંવાદ અને સહયોગમાં વિશ્વાસ રાખે છે. વિશેષ ક્ષેત્રના લોકોના વંશીય મુદ્દાના રાજકીય ઉકેલ માટે તેની પ્રતિબદ્ધતાઓ પર શ્રીલંકાની પ્રગતિના અભાવ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરતા, ભારતે સોમવારે 13મા સુધારાના સંપૂર્ણ અમલીકરણ માટે તાત્કાલિક અને વિશ્વસનીય પગલાં લેવા હાકલ કરી હતી. ભારતે કહ્યું કે શ્રીલંકામાં વર્તમાન કટોકટીએ દેવું-સંચાલિત અર્થતંત્રની મર્યાદાઓ અને જીવનધોરણ પર તેની અસર દર્શાવી છે.
ભારતે વધુમાં કહ્યું કે શ્રીલંકાના નાગરિકોની ક્ષમતાનું નિર્માણ કરવું અને તેમના સશક્તિકરણ તરફ કામ કરવું તે તેના શ્રેષ્ઠ હિતમાં છે. યુએનએચઆરસીના એક ટોચના અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે સાત દાયકામાં સૌથી ખરાબ નાણાકીય કટોકટીમાંથી ઉદભવેલા માનવતાવાદી પડકારોનો સામનો કરવા માટે શ્રીલંકાએ માનવ અધિકારોમાં સુધારો કરવો જોઈએ અને સંસ્થાઓને મજબૂત કરવી જોઈએ.
યુએનના સભ્ય દેશો અને આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય સંસ્થાઓએ શ્રીલંકાને ટેકો આપવો જોઈએ કારણ કે તે લાખો લોકોને મદદ કરવા માંગે છે જેઓ ખોરાક, બળતણ, વીજળી અને દવાઓની અછત ધરાવે છે, એમ યુએનના માનવાધિકાર માટેના કાર્યકારી હાઈ કમિશનર નાદા અલ-નાસિફે જણાવ્યું હતું.
તમને જણાવી દઈએ કે ભારત સરકારોએ અત્યાર સુધી યુએનએચઆરસીમાં શ્રીલંકાને જ સમર્થન આપ્યું હતું. જ્યારે પણ આ વૈશ્વિક સંસ્થામાં શ્રીલંકામાં યુદ્ધ અપરાધો અને માનવાધિકાર ભંગના મામલા સામે આવ્યા ત્યારે ભારતે કાં તો શ્રીલંકાના સમર્થનમાં મત આપ્યો અથવા મતદાન પ્રક્રિયામાં ભાગ ન લઈને આડકતરી રીતે મદદ કરી.
જણાવી દઈએ કે 16 ઓગસ્ટના રોજ ચીની ગુપ્તચર જહાજ યુઆન વાંગ 5 શ્રીલંકાના હમ્બનટોટા બંદર પર પહોંચ્યું હતું અને 22 ઓગસ્ટ સુધી ત્યાં જ રહ્યું હતું. આ ત્યારે થયું જ્યારે ભારતે તેના પર ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. ત્યારબાદ શ્રીલંકાએ ચીનને આ કાર્યક્રમ થોડા દિવસો માટે મુલતવી રાખવા જણાવ્યું હતું. ત્યારબાદ શ્રીલંકાએ ભારત સાથે વાત કરી અને જાણવા માંગ્યું કે ચીનના જહાજથી ભારતને શું ખતરો છે.
ભારતે શ્રીલંકામાં ચીનના જહાજ અંગેના તેના વાંધાઓને વિગતવાર સમજાવ્યા. ભારતે કહ્યું કે ચીને આ જાસૂસી જહાજને એવી રીતે બનાવ્યું છે કે તે દરિયાઈ સર્વેક્ષણ કરી શકે છે જેથી ભારતીય મહાસરમાં સબમરીન સંબંધિત કામગીરીને આગળ વધારી શકાય. અમેરિકાએ એમ પણ કહ્યું કે ચીનનું આ જહાજ ઈન્ટેલિજન્સ ટેક્નોલોજીથી સજ્જ છે અને તે ગેરકાયદેસર રીતે અન્ય દેશોમાં દખલ કરે છે. યુએસએ કહ્યું કે યુઆન વાંગ 5 હિંદ મહાસાગરના મોટા વિસ્તાર પર મિસાઇલ અને સેટેલાઇટની ગતિવિધિઓ પર નજર રાખવામાં સક્ષમ છે, તેથી તેને હંબનટોટામાં રહેવાની મંજૂરી આપવી જોઈએ નહીં.
India's statement at the Interactive Dialogue on the report of OHCHR on promoting reconciliation, accountability, and human rights in Sri Lanka at the 51st session of the Human Rights Council. @MEAIndia @SecySanjay @IndiainSL pic.twitter.com/hFt80EB8GM
— India at UN, Geneva (@IndiaUNGeneva) September 12, 2022
શ્રીલંકાના સંરક્ષણ મંત્રાલયના પ્રવક્તા કર્નલ નલિન હેરાથે કહ્યું હતું કે ચીની જહાજ હમ્બનટોટા બંદર પર તેલ ભરવા માટે રોકાશે અને પછી હિંદ મહાસાગર તરફ રવાના થશે. તે જ સમયે, ચીન તરફથી પ્રતિક્રિયા આવી હતી અને તેણે કહ્યું હતું કે હંબનટોટામાં તેના જહાજને પડાવ કરવો એક સામાન્ય પ્રક્રિયા છે. આના
