ISRO ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર વિક્રમ લેન્ડર અને પ્રજ્ઞાન રોવર સાથે સંપર્ક સ્થાપિત કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. જો કે હજુ સુધી સફળતા મળી નથી, પરંતુ 22મી સપ્ટેમ્બરે ચંદ્ર પર સવાર પડી અને એવી અપેક્ષા છે કે વિક્રમ અને પ્રજ્ઞાન કામ કરવાનું શરૂ કરશે. આ બધા વચ્ચે એક સવાલ એ છે કે જો વિક્રમ લેન્ડર અને પ્રજ્ઞાન ફરી કામ નહીં કરે તો શું ચંદ્રયાન 3 મિશનને નિષ્ફળ ગણવામાં આવશે?
વૈજ્ઞાનિકો શું કહે છે
વિક્રમ અને પ્રજ્ઞાન વિશે, સ્પેસ એપ્લિકેશન સેન્ટર (અમદાવાદ) ના ડિરેક્ટર નિલેશ એમ દેસાઈએ જણાવ્યું હતું કે 22 સપ્ટેમ્બરે સૂર્યોદય પછી આશા છે કે લેન્ડર અને રોવર કામ કરશે, અમે પૃથ્વી પરથી શરૂઆત કરી શકીએ નહીં, બંને જહાજ પર છે. તેમને સોલાર પેનલથી એનર્જી મળશે અને એનર્જી મળ્યા બાદ તેઓ કામ શરૂ કરી શકશે. હાલમાં, બંનેમાંથી કોઈ સિગ્નલ પ્રાપ્ત થયા નથી, જો કે પ્રયાસો ચાલુ છે, લેન્ડર અને રોવર બંને આપમેળે પુનર્જીવિત થશે.
વિક્રમ અને પ્રજ્ઞાન ક્યારે જાગશે?
વિક્રમ અને લેન્ડરે હજુ સુધી કોઈ સંકેત આપ્યા નથી, તે પછી મિશનનું શું થશે તે પ્રશ્ન પૂછવામાં આવી રહ્યો છે. આ વિષય અંગે તેમણે જણાવ્યું હતું કે સંપર્ક ન થાય તો પણ કોઈ વાંધો નથી કારણ કે બંનેએ જે કામ કરવાનું હતું તે કરી લીધું છે, જો સંપર્ક સ્થાપિત થશે તો વધુ સારું થશે. જો બંનેને પુનર્જીવિત કરવામાં આવે તો ચંદ્રની સપાટી પર વધુ પ્રયોગો કરી શકાય. ઈસરોના ભૂતપૂર્વ વૈજ્ઞાનિક એમ અન્નાદુરાઈએ કહ્યું કે તેમને આશા છે કે ફરી એકવાર અમે કેટલાક વધુ પ્રયોગો કરવામાં સફળ થઈશું.
22 સપ્ટેમ્બરે સોફ્ટ લેન્ડિંગ થયું હતું
તમને જણાવી દઈએ કે 2 અને 4 સપ્ટેમ્બરના રોજ પ્રજ્ઞાન રોવર-વિક્રમ લેન્ડરને સ્લીપિંગ મોડમાં મૂકવામાં આવ્યું હતું. સામાન્ય રીતે ચંદ્રની સપાટી પરનું તાપમાન -150 ડિગ્રી સેન્ટિગ્રેડ હોય છે. આવી સ્થિતિમાં, સાધનોના કામ કરવાની સંભાવના માત્ર 50 ટકા છે. વૈજ્ઞાનિકોને આશા છે કે તેઓ સૂર્યમાંથી પ્રકાશ મેળવ્યા બાદ જાગી જશે. ચંદ્રયાન 3 મિશન 14 જુલાઈ 2023 ના રોજ લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું અને વિક્રમ લેન્ડર-પ્રજ્ઞાન રોવરે 22 સપ્ટેમ્બર 2023 ના રોજ ચંદ્રની સપાટી પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ કર્યું હતું.
