ભારત અને કેનેડા વચ્ચેના સંબંધો આ દિવસોમાં સૌથી ખરાબ તબક્કામાંથી પસાર થઈ રહ્યા છે. આના ઘણા મુખ્ય કારણો છે, પરંતુ જૂન 2023માં ખાલિસ્તાની આતંકવાદી હરદીપ સિંહ નિજ્જરની હત્યા બાદ સંબંધોમાં ઘણો સંઘર્ષ છે. આ બધું ત્યારે થયું જ્યારે નિજ્જરને ગુરુદ્વારા પાસે કેટલાક અજાણ્યા હુમલાખોરોએ ગોળી મારીને હત્યા કરી દીધી. દરમિયાન કેનેડાના વડાપ્રધાન જસ્ટિન ટ્રુડોએ નિજ્જરની હત્યા પાછળ ભારત સરકારનું ષડયંત્ર હોઈ શકે તેવા પાયાવિહોણા આક્ષેપો કર્યા છે. એટલું જ નહીં, આ પછી બંને દેશોએ એક-બીજાના રાજદ્વારીઓ દેશ છોડવાની જાહેરાત પણ કરી છે. ચાલો જાણીએ કોણ હતા હરદીપ સિંહ નિજ્જર.
હકીકતમાં કેનેડાએ ભારતમાં પ્રતિબંધિત ખાલિસ્તાની આતંકવાદી હરદીપ સિંહ નિજ્જરની હત્યાનો આરોપ ભારત પર લગાવ્યા બાદ બંને દેશો વચ્ચે તણાવ વધી ગયો છે. હરદીપ સિંહ નિજ્જર ‘ખાલિસ્તાની ટાઈગર ફોર્સ’ અને શીખ્સ ફોર જસ્ટિસ (SFJ)ની કેનેડિયન શાખાના વડા હતા. કેનેડાના સરે શહેરમાં આ વર્ષે જૂનમાં નિજ્જરની ગોળી મારીને હત્યા કરવામાં આવી હતી. નિજ્જરને બે યુવકોએ સરેના ગુરુદ્વારાના પાર્કિંગમાં ગોળી મારી હતી. ત્યારથી આ મુદ્દાને લઈને બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં તણાવ છે.
વાસ્તવમાં, હરદીપ સિંહ નિજ્જર જલંધરના ભરસિંહ પુરા ગામનો રહેવાસી હતો અને તે 1996માં કેનેડા ગયો હતો, જ્યાં તેણે પ્લમ્બર તરીકે કામ કરવાનું શરૂ કર્યું હતું. ધીરે ધીરે તે ખાલિસ્તાન તરફી ગતિવિધિઓમાં સામેલ થઈ ગયો અને ભારત વિરુદ્ધ ગુસ્સો ભડકાવવા લાગ્યો. થોડી જ વારમાં, તે ઉગ્રવાદી સંગઠન શીખ ફોર જસ્ટિસમાં ગુરપતવંત સિંહ પન્નુન પછી સેકન્ડ ઇન કમાન્ડના પદ પર પહોંચી ગયો. તેઓ બ્રિટિશ કોલંબિયાના સરેમાં ગુરુ નાનક ગુરુદ્વારાના વડા તરીકે બિનહરીફ ચૂંટાયા હતા અને મુખ્ય શીખ નેતા બન્યા હતા.
તેને પાકિસ્તાનમાંથી ફંડિંગ પણ મળવા લાગ્યું અને ભારત વિરોધી ગતિવિધિઓ કરવા લાગી. આટલું જ નહીં તેણે કેનેડામાં અનેક હિંદુ મંદિરો પર હુમલાનું કાવતરું પણ ઘડ્યું હતું. તે પાકિસ્તાનમાં પણ આવતો રહ્યો છે અને ISI સાથે સંબંધ ધરાવે છે. નિજ્જર ખાલિસ્તાની આતંકવાદીઓ માટે તાલીમ શિબિરોનું પણ આયોજન કરી રહ્યો છે અને તેમને હથિયારોનો ઉપયોગ કરવાની તાલીમ પણ આપી રહ્યો છે.
કેનેડાના બ્રેમ્પટનમાં ખાલિસ્તાનની તરફેણમાં અને ભારત વિરુદ્ધ લોકમત કરાવવામાં પણ નિજ્જરની ભૂમિકા હતી. નિજ્જર સામે 23 જાન્યુઆરી, 2015ના રોજ લુકઆઉટ નોટિસ જારી કરવામાં આવી હતી અને 14 માર્ચ, 2016ના રોજ રેડ કોર્નર નોટિસ જારી કરવામાં આવી હતી. 2021માં ભટિંડામાં ભગતા ભાઈ લાલની ઓફિસમાં ડેરા સચ્ચા સૌદાના અનુયાયી મનોહર લાલની હત્યામાં પણ નિજ્જરનું નામ સામે આવ્યું હતું. ભારતે નિજ્જર પર 10 લાખ રૂપિયાનું ઈનામ રાખ્યું હતું.
