સશસ્ત્ર દળોમાં લિંગ સમાનતા પર ભાર મૂકતા, દિલ્હી હાઈકોર્ટે મંગળવારે કહ્યું કે જ્યારે સિયાચીનમાં એક મહિલા અધિકારીની નિમણૂક કરી શકાય છે, ત્યારે એક પુરુષને આર્મીમાં નર્સ તરીકે નિયુક્ત કરી શકાય છે. ચીફ જસ્ટિસ સતીશ ચંદ્ર શર્મા અને જસ્ટિસ સંજીવ નરુલાની બેંચ લશ્કરી સંસ્થાઓમાં માત્ર મહિલા નર્સોની નિમણૂક કરવાની કથિત ગેરબંધારણીય પ્રથા અંગેની અરજી પર સુનાવણી કરી રહી હતી.
કેન્દ્ર સરકાર તરફથી હાજર રહેલા એડિશનલ સોલિસિટર જનરલ ઐશ્વર્યા ભાટીએ કહ્યું કે સેનામાં પ્રથાઓ લાંબા સમયથી ચાલી આવતી પરંપરાઓ પર આધારિત છે. જો કે, તેમણે કહ્યું કે સરકાર લોકસભા અને રાજ્યની વિધાનસભાઓમાં મહિલાઓને 33 ટકા અનામત આપવા માટે માત્ર કાયદો લાવી છે.
બેન્ચે કહ્યું, “હા, સંસદમાં…એક તરફ તમે મહિલાઓના સશક્તિકરણની વાત કરી રહ્યા છો અને બીજી તરફ તમે કહી રહ્યા છો કે પુરુષોને નર્સ તરીકે નિયુક્ત કરી શકાય નહીં. જો મહિલા (અધિકારી)ને સિયાચીનમાં તૈનાત કરી શકાય છે, તો એક પુરુષ આર એન્ડ આર (હોસ્પિટલમાં) કામ કરી શકે છે. બેન્ચે એમ પણ કહ્યું હતું કે સુપ્રીમ કોર્ટે મહિલાઓને નેશનલ ડિફેન્સ એકેડમી (NDA) માં જોડાવાની મંજૂરી આપી છે અને વારંવાર કહ્યું છે કે કોઈ લિંગ પૂર્વગ્રહ ન હોવો જોઈએ.
ભાટીએ બેંચને કહ્યું કે કેન્દ્ર સરકારે આ મામલે પોતાનો જવાબ દાખલ કરી દીધો છે. અરજદાર ‘ઇન્ડિયન પ્રોફેશનલ નર્સિસ એસોસિએશન’ તરફથી હાજર રહેલા એડવોકેટ અમિત જ્યોર્જે કહ્યું કે હવે તમામ હોસ્પિટલોમાં પુરુષ નર્સો છે અને સર્વોચ્ચ અદાલતે પણ કહ્યું છે કે સેવાઓમાં લિંગના આધારે ભેદભાવની પ્રથાનો આર્મીમાં કોઈ આધાર નથી. જગ્યા નથી.
અગાઉ, હાઇકોર્ટે સેનામાં માત્ર મહિલા નર્સોની નિમણૂક કરવાની ‘ગેરકાયદેસર પ્રથા’ને પડકારતી અરજી પર કેન્દ્ર સરકાર પાસેથી જવાબ માંગ્યો હતો. એસોસિએશને તેની અરજીમાં કહ્યું છે કે ભારતમાં હજારો પ્રશિક્ષિત અને લાયકાત ધરાવતા પુરૂષ નર્સો છે અને તેમને આર્મી નર્સિંગ કોર્પ્સમાં નિમણૂક ન કરવી એ ‘અયોગ્ય અને ગેરબંધારણીય છે કારણ કે તે તેમને રોજગાર અને વ્યાવસાયિક પ્રગતિની તકોથી વંચિત કરે છે.’ વકીલો જ્યોર્જ અને ઋષભ ધીર દ્વારા દાખલ કરાયેલી અરજીમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, “આ પ્રથા સેના અને દેશને પ્રતિબદ્ધ વ્યાવસાયિકોથી પણ વંચિત કરે છે.”