US election:વેપાર, ઈમિગ્રેશન અને ફોરેન પોલિસી… ભારત માટે કોણ સારું, ટ્રમ્પ કે હેરિસ?
US election:અમેરિકાના આગામી રાષ્ટ્રપતિ કોણ હશે તે આગામી કલાકોમાં નક્કી થશે. સમગ્ર વિશ્વની નજર અમેરિકન ચૂંટણી પરિણામો પર ટકેલી છે. આ દરમિયાન ટ્રમ્પ અને હેરિસની તુલના ત્રણ મુખ્ય મુદ્દાઓ પર કરી શકાય છે, પ્રથમ, વેપાર, વેપારના સંદર્ભમાં ટ્રમ્પ ભારત માટે ચિંતાનું કારણ છે.
અમેરિકાના ઉપરાષ્ટ્રપતિ કમલા હેરિસ અને પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ વચ્ચેની ચૂંટણી રસપ્રદ છે. અમેરિકાની ચૂંટણી એક એવી ચૂંટણી છે કે જેના પર સમગ્ર વિશ્વની નજર ટકેલી છે તે તમામ દેશો માટે એ જાણવું એક મોટો વિષય છે કે અમેરિકા પર કોણ રાજ કરશે અને તેની નીતિ શું હશે. સામાન્ય માણસથી લઈને રાજકીય વર્તુળોમાં ચર્ચાનો વિષય એ રહે છે કે આમાંથી કયું ભારત માટે સારું રહેશે?
વિદેશી બાબતોના નિષ્ણાત રાજીવ નયનના મતે, ટ્રમ્પ અને હેરિસની તુલના ત્રણ મુખ્ય મુદ્દાઓ પર કરી શકાય છે, પ્રથમ વેપાર, વેપારના સંદર્ભમાં ટ્રમ્પ ભારત માટે ચિંતાનું કારણ છે. ટ્રમ્પ ભારતને વેપાર પ્રણાલીનો મોટો દુરુપયોગ કરનાર માને છે. તેઓ અમેરિકન આયાત પર ઉચ્ચ ભારતીય ટેરિફને પસંદ કરતા નથી, જે અમેરિકન વ્યવસાયોને નુકસાન પહોંચાડે છે. ટ્રમ્પ તમામ આયાતી સામાન પર 20 ટકા ડ્યુટી લાદવા માંગે છે. કેટલાક અર્થશાસ્ત્રીઓનો અંદાજ છે કે જો આ ટ્રમ્પ ટેરિફ લાગુ કરવામાં આવે તો 2028 સુધીમાં ભારતનો જીડીપી 0.1 ટકા ઘટી શકે છે.
વધુમાં, ટ્રમ્પે ચીની ચીજવસ્તુઓ પર 60 ટકા ટેરિફ લાદવાની દરખાસ્ત કરી છે, જેનાથી વૈશ્વિક વેપાર યુદ્ધ અસ્થિર થઈ શકે છે. તે જ સમયે, કમલા હેરિસને ટ્રમ્પ-શૈલીના ટેરિફ પસંદ નથી, પરંતુ હેરિસ મહત્વના ઉદ્યોગોને અમેરિકા લાવવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા માટે યુએસ સરકાર પાસેથી અબજો ડોલરનો ઉપયોગ કરશે. એવી ચિંતા છે કે આ નીતિ ભારતમાંથી રોકાણ દૂર કરી શકે છે. જો કે, એવું લાગે છે કે હેરિસ વધુ સ્થિરતા લાવશે, જે મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે ભારત-યુએસ વેપાર લગભગ $200 બિલિયન છે.
અમેરિકાની ઇમિગ્રેશન સિસ્ટમમાં સમસ્યાઓ
ભારતના દૃષ્ટિકોણથી બીજો મોટો વિષય છે (ઇમિગ્રેશન), વાસ્તવમાં લાખો ભારતીયો અમેરિકામાં વર્ક વિઝા પર છે અને અમેરિકાની ઇમિગ્રેશન સિસ્ટમમાં સમસ્યાઓ છે. H1B વર્ક વિઝા મેળવવો મુશ્કેલ છે અને તે ઘણીવાર ખૂબ જ કડક હોય છે. વધુમાં, મોટી સંખ્યામાં ભારતીયો ગ્રીન કાર્ડની રાહ જોઈ રહ્યા છે (જે તેમને PR સ્ટેટસ આપે છે). અત્યાર સુધી ટ્રમ્પ ભારતીય ઇમિગ્રન્ટ્સ માટે સમસ્યા રહ્યા છે.
રાષ્ટ્રપતિ તરીકે, તેમણે વિદેશી કામદારો માટે H1B વર્ક વિઝા પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. તેમણે એકવાર H1B ને અમેરિકન સમૃદ્ધિની ચોરી ગણાવી હતી. જોકે, ટ્રમ્પે હવે પોતાનું વલણ થોડું બદલ્યું છે અને ઇમિગ્રેશનને સરળ બનાવવાની વાત કરી છે. તે જ સમયે, જો બિડેન અને કમલા હેરિસે H1B વિઝા પરના ટ્રમ્પ-યુગના ઘણા પ્રતિબંધો હટાવ્યા હતા. હેરિસે અગાઉ ભારતીયોને અસર કરતા ગ્રીન કાર્ડ માટે દેશ મુજબની મર્યાદા દૂર કરવાનું સમર્થન કર્યું હતું. આ સિસ્ટમમાં સુધારો કરવો મુશ્કેલ છે, પરંતુ હેરિસ તેને વધુ સારી રીતે હેન્ડલ કરશે તેવી શક્યતા છે.
અમેરિકાની વિદેશ નીતિ
આ સિવાય વિદેશ નીતિ પર પણ અમેરિકાની મોટી અસર છે, ટ્રમ્પ અને હેરિસ બંને ભારત સાથે સારા સંબંધો ઈચ્છે છે. રાષ્ટ્રપતિ તરીકે ટ્રમ્પે ભારત સાથે મોટા સંરક્ષણ કરારો કર્યા હતા. વડાપ્રધાન મોદી સાથે મજબૂત સંબંધો બનાવ્યા અને ચીન પર કડક વલણ અપનાવ્યું. બિડેન-હેરિસ વહીવટીતંત્રે આ પરંપરાને આગળ વધારી છે. ચીન જેવા મુખ્ય મુદ્દાઓ પર હેરિસ અને ટ્રમ્પ બંને ભારત સાથે કામ કરવા તૈયાર છે. જો કે, કેટલાક લોકો માને છે કે રશિયા અને યુક્રેન યુદ્ધ પર ટ્રમ્પ વધુ સારા રહેશે. ટ્રમ્પ આ યુદ્ધ (ભારતની જેમ)નો વહેલો અંત ઈચ્છે છે.
રશિયા સાથે ટ્રમ્પના સંબંધોનો અર્થ મોસ્કો સાથે ગાઢ સંબંધો માટે ભારત પર ઓછું દબાણ હોઈ શકે છે. જો કે, ટ્રમ્પ અને હેરિસ વચ્ચે અન્ય તફાવતો છે. ડેમોક્રેટ્સ અને હેરિસ પર ભારતના સ્થાનિક રાજકારણમાં દખલ કરવાનો આરોપ છે. આ સામાન્ય રીતે માનવ અધિકારો અને ધાર્મિક લઘુમતીઓના પ્રશ્નો પર થાય છે. ભારતે બાંગ્લાદેશને લઈને બિડેન-હેરિસ પ્રશાસન સાથે પણ સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. ઘણા લોકો શેખ હસીનાની સરકારના પતન માટેના અમેરિકાના અભિગમને ભારતીય હિતો પ્રત્યે અસંવેદનશીલ માને છે.
ગુરપતવંત પન્નુના કેસથી પશ્ચિમી દેશોમાં ખાલિસ્તાન તરફી જૂથો પર ભારતની ચિંતા વધી છે. પરંતુ, ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પને પણ તેમની સમસ્યાઓ છે. તેણે કાશ્મીર પર ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે મધ્યસ્થી કરવાની ઓફર કરી (જે ભારતને પસંદ ન હતું). તેણે તાલિબાન સાથે અફઘાનિસ્તાનમાંથી અમેરિકી સૈનિકો પાછા ખેંચવાનો કરાર કર્યો હતો (જે ભારતના હિતોની વિરુદ્ધ હતું).
ટ્રમ્પને અમેરિકાના સાથી (જાપાન અને દક્ષિણ કોરિયા સહિત) સાથે ઝઘડા કરવાની પણ આદત છે. તે એ પણ અસ્પષ્ટ છે કે શું તે તાઇવાનને ચીની આક્રમણથી બચાવશે, જે એશિયામાં યુએસ જોડાણોને નબળા બનાવી શકે છે – જે ફક્ત ચીનની સ્થિતિને મજબૂત બનાવશે. આ ખરેખર ભારતના હિતમાં નથી. આમ તો એકંદરે ટ્રમ્પ અને હેરિસ બંને ભારત સાથે મજબૂત સંબંધો ઈચ્છે છે, પરંતુ બંને નેતાઓની પ્રાથમિકતાઓ અલગ-અલગ છે. ટ્રમ્પનું પ્રમુખપદ વેપાર અને વિઝા નીતિ તણાવ તરફ દોરી શકે છે. તે જ સમયે, હેરિસના પ્રમુખપદ દરમિયાન લોકશાહી જેવા મૂલ્યો પર વધુ મતભેદ હોઈ શકે છે.