વન નેશન વન ઇલેક્શનઃ સરકારે 18 થી 22 સપ્ટેમ્બર વચ્ચે પાંચ દિવસ માટે સંસદનું વિશેષ સત્ર બોલાવ્યું છે. એવી અટકળો છે કે ‘એક રાષ્ટ્ર, એક ચૂંટણી’ સંબંધિત બિલ રજૂ કરવામાં આવશે.
લોકસભા ચૂંટણી 2024: કેન્દ્ર સરકારે દેશમાં ‘એક રાષ્ટ્ર એક ચૂંટણી’ની શક્યતા શોધવા માટે એક પેનલની રચના કરી છે. આ સમિતિની રચનાથી લોકસભાની ચૂંટણી સમય પહેલાં યોજવાની શક્યતા વધી ગઈ છે, જેથી રાજ્યની વિધાનસભાની ચૂંટણીની સાથે જ તે પણ યોજી શકાય.
ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ રામ નાથ કોવિંદના નેતૃત્વ હેઠળની સમિતિને એ શોધવાનું કામ સોંપવામાં આવ્યું છે કે દેશમાં લોકસભા અને રાજ્યની વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ એક સાથે કેવી રીતે યોજવામાં આવે, જેમ કે 1967 સુધીનો કેસ હતો. સરકારે સંસદનું વિશેષ સત્ર બોલાવ્યાના એક દિવસ બાદ આ પગલું લેવામાં આવ્યું છે.
આ રાજ્યોમાં સામાન્ય ચૂંટણીઓની આસપાસ વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ યોજાવાની છે.
ઓછામાં ઓછી 10 રાજ્યોની વિધાનસભાઓનો કાર્યકાળ 2024ની સામાન્ય ચૂંટણીઓ માટે નિર્ધારિત સમય પહેલાં અથવા તેની આસપાસ સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે. જેમાંથી પાંચ રાજ્યો (મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન, તેલંગાણા, મિઝોરમ અને છત્તીસગઢ)માં આ વર્ષના અંત સુધીમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ યોજાવાની છે. તે જ સમયે, આંધ્ર પ્રદેશ, અરુણાચલ પ્રદેશ, ઓડિશા, સિક્કિમ અને ઝારખંડમાં વિધાનસભા ચૂંટણીઓ લોકસભાની ચૂંટણી સાથે યોજાય તેવી શક્યતા છે .
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી ઘણા વર્ષોથી લોકસભા અને રાજ્યોની વિધાનસભાઓની ચૂંટણી એકસાથે કરાવવાનો આગ્રહ કરી રહ્યા છે. કોવિંદને આ સંદર્ભે શક્યતાઓ પર વિચાર કરીને જવાબદારી સોંપવાનો નિર્ણય ચૂંટણી અંગેના તેના અભિગમ અંગે સરકારની ગંભીરતા દર્શાવે છે.
કયા રાજ્યની વિધાનસભાનો કાર્યકાળ ક્યારે પૂરો થશે?
મિઝોરમ: ડિસેમ્બર 2023
છત્તીસગઢ, મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન, તેલંગાણા: જાન્યુઆરી 2024
આંધ્ર પ્રદેશ, અરુણાચલ પ્રદેશ, ઓડિશા, સિક્કિમ: જૂન 2024
હરિયાણા, મહારાષ્ટ્ર: નવેમ્બર 2024
ઝારખંડ: ડિસેમ્બર 2024
દિલ્હી: ફેબ્રુઆરી 2025
બિહાર: નવેમ્બર 2025
આસામ, કેરળ, તમિલનાડુ, પશ્ચિમ બંગાળ: મે 2026
પુડુચેરી: જૂન 2026
ગોવા, મણિપુર, પંજાબ, ઉત્તરાખંડ: માર્ચ 2027
ઉત્તર પ્રદેશ: મે 2027
ગુજરાત, હિમાચલ પ્રદેશ: ડિસેમ્બર 2027
મેઘાલય, નાગાલેન્ડ, ત્રિપુરા: માર્ચ 2028
કર્ણાટક: મે 2028