વિશ્વ સિકલ સેલ જાગૃતિ દિવસ 2023 સિકલ સેલ રોગ એ રક્ત સંબંધિત ગંભીર સમસ્યા છે, જેના માટે જાગૃતિ ફેલાવવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે દર વર્ષે 19 જૂને વિશ્વ સિકલ સેલ જાગૃતિ દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. જાણો શું છે આ ડિસઓર્ડર અને તેના લક્ષણો-
સતત વધી રહેલા પ્રદૂષણ અને ઝડપથી બગડતી જીવનશૈલીને કારણે, આ દિવસોમાં લોકો ઘણી સમસ્યાઓનો શિકાર બની રહ્યા છે. આવી ઘણી બીમારીઓ અને સમસ્યાઓ છે, તેથી કોઈને કોઈ કારણસર તે લોકોને પોતાની ઝપેટમાં લઈ લે છે. સિકલ સેલ ડિસીઝ એવો જ એક રોગ છે, જે રક્ત સંબંધિત વિકાર છે. આ ડિસઓર્ડર સામાન્ય રીતે લાલ રક્ત કોશિકાઓના આકાર અને કાર્યને અસર કરે છે. આ એક ગંભીર સમસ્યા છે, લોકોને જાગૃત કરવાના હેતુથી દર વર્ષે 19મી જૂને વિશ્વ સિકલ સેલ જાગૃતિ દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. તો ચાલો જાણીએ શું છે આ ડિસઓર્ડર, તેના કારણો, લક્ષણો અને સારવાર-
સિકલ સેલ રોગ શું છે
સિકલ સેલ ડિસીઝ એક આનુવંશિક વિકાર છે જેમાં શરીરમાં હાજર લાલ રક્ત કોશિકાઓ વિકૃત થઈ જાય છે. જેના કારણે શરીરમાં આ કોષો ઝડપથી નાશ પામે છે અને તેના કારણે શરીરમાં સ્વસ્થ લાલ રક્તકણોની અછત સર્જાય છે. જેના કારણે નસોમાં લોહીનો પ્રવાહ પણ બંધ થઈ શકે છે. આ કોષો સામાન્ય રીતે ગોળાકાર હોય છે, પરંતુ સિકલ સેલ રોગ ધરાવતા લોકોમાં તેમનો આકાર સામાન્ય ગોળાકાર આકારને બદલે અર્ધચંદ્રાકાર અથવા “સિકલ” બની જાય છે.
સિકલ સેલ રોગના લક્ષણો શું છે?
અંગ નુકસાન
ચેપ
શરીરના જુદા જુદા ભાગોમાં તીવ્ર પીડા
રક્ત નુકશાન અથવા એનિમિયા
હાથ અને પગમાં સોજો
વિલંબિત વૃદ્ધિ અને તરુણાવસ્થા
દ્રષ્ટિ સમસ્યાઓ
થાક લાગે છે
સિકલ સેલ રોગને કારણે
SCD એટલે કે સિકલ સેલ ડિસીઝ એ આનુવંશિક સમસ્યા છે, જે જન્મના સમયથી જ રહે છે. સરળ ભાષામાં સમજો, જ્યારે બાળકને તેના માતા-પિતા બંને પાસેથી સિકલ સેલ જીન્સ મળે છે, ત્યારે તે બાળકને સિકલ સેલ રોગ થાય છે.
સિકલ સેલ રોગની સારવાર
સિકલ સેલ રોગ માટે હાલમાં કોઈ ઈલાજ નથી. આ રોગની સારવાર દરેક દર્દી માટે અલગ અલગ હોય છે. પીડિતના લક્ષણોના આધારે તેને સારવાર આપવામાં આવે છે. સિકલ સેલ ડિસીઝથી પીડિત વ્યક્તિની સારવાર માટે તેને લોહી ચઢાવવું પડે છે.
આ સિવાય ઘણી વખત બોન મેરો અથવા સ્ટેમ સેલ ટ્રાન્સપ્લાન્ટ દ્વારા પણ દર્દીની સારવાર કરવામાં આવે છે. બોન મેરો ટ્રાન્સપ્લાન્ટ એ સિકલ સેલ રોગનો એકમાત્ર ઈલાજ છે, જે ખૂબ જ મુશ્કેલ અને જોખમી છે. તેની ઘણી આડઅસરો પણ છે. જો કે, તંદુરસ્ત જીવનશૈલી અપનાવવાથી પીડિતના જીવનની ગુણવત્તામાં નોંધપાત્ર સુધારો થઈ શકે છે.