અત્યાર સુધી પ્રદૂષણની રાજધાની બનેલી દિલ્હીએ આ ખિતાબ ગુમાવ્યો છે. દિલ્હીને બદલે હવે મુંબઈ વિશ્વનું બીજું સૌથી પ્રદૂષિત શહેર બની ગયું છે. સ્વિસ એર ટ્રેકિંગ ઇન્ડેક્સ IQAir (એક રીઅલ-ટાઇમ ઇન્ટરનેશનલ એર ક્વોલિટી મોનિટર) અનુસાર, મુંબઈ 29 જાન્યુઆરી અને 8 ફેબ્રુઆરી વચ્ચે વિશ્વના સૌથી પ્રદૂષિત શહેરની યાદીમાં બીજા ક્રમે હતું. 29 જાન્યુઆરીના રોજ, મુંબઈ IQAir રેન્કિંગમાં 10મા ક્રમે હતું. બાદમાં મુંબઈ 2 ફેબ્રુઆરીથી 8 ફેબ્રુઆરી દરમિયાન બીજા ક્રમે આવ્યું હતું.
13 ફેબ્રુઆરીના રોજ, મુંબઈ દિલ્હીને પાછળ છોડીને વિશ્વનું બીજું સૌથી પ્રદૂષિત શહેર બન્યું. હવે દિલ્હી હવાની ગુણવત્તાની દ્રષ્ટિએ વિશ્વનું ત્રીજું સૌથી પ્રદૂષિત શહેર છે.
યુએસ એર ક્વોલિટી ઈન્ડેક્સ (AQI) ધોરણો અનુસાર ભારતની હવાની ગુણવત્તાને ‘સ્વસ્થ’, ‘અસ્વસ્થ’ અને ‘જોખમી’ સ્તરોમાં વર્ગીકૃત કરવામાં આવી છે. CPCBના ડેટા અનુસાર, મુંબઈમાં આ વર્ષે નવેમ્બર અને જાન્યુઆરી વચ્ચે હવાની ગુણવત્તા ‘ખરાબ’ અને ‘ખૂબ જ નબળી’ નોંધાઈ છે.
મુંબઈની હવામાં ઝેર કેવી રીતે ઓગળ્યું?
નિષ્ણાતોના મતે, કાર, રસ્તાઓ અને બાંધકામ પ્રોજેક્ટ્સમાંથી સતત ધૂળ અને ધુમાડાનું ઉત્સર્જન હવાની ગુણવત્તા બગડવાનું મુખ્ય કારણ છે. આ ઉપરાંત, લા નીના અસર, પેસિફિક મહાસાગરની સપાટીના તાપમાનમાં અસામાન્ય ઘટાડો, પશ્ચિમ કિનારે પવનની ગતિમાં ઘટાડો કરે છે, જે પ્રદૂષકોને ફેલાવવામાં મદદ કરે છે.
NEERI અને IIT-B દ્વારા 2020ના સંશોધન મુજબ, મુંબઈની હવામાં 71% રજકણોનો ભાર રોડ અથવા બાંધકામની ધૂળનો છે. ફેક્ટરીઓ, પાવર પ્લાન્ટ્સ, એરપોર્ટ અને કચરાના ઢગલા બાકીના પ્રદૂષકો બનાવે છે.