આર્થિક સંકટ વચ્ચે પાકિસ્તાન IMF પાસેથી બેલઆઉટ પેકેજ મેળવવા માટે લાંબા સમયથી રાહ જોઈ રહ્યું છે. જો કે વિશ્વાસના અભાવે મામલો થાળે પડતો નથી. આવી સ્થિતિમાં પાકિસ્તાને સાઉદી અરેબિયા અને વિશ્વ બેંકની સામે પણ ભીખ માંગવાનું શરૂ કરી દીધું છે. પાકિસ્તાનની હાલત એવી છે કે તે ભીખ માંગીને પોતાનો ધંધો ચલાવવા માંગે છે. હકીકતમાં પાકિસ્તાન પાસે જેટલો વિદેશી ભંડાર બચ્યો છે તેનાથી 15 દિવસનું કામ પણ થઈ શકે તેમ નથી. પાકિસ્તાને IMF સાથે સ્ટાફ સ્તરના કરાર પર હસ્તાક્ષર કરવા માટે સાઉદી અરેબિયા પાસેથી $2 બિલિયનની માંગ કરી છે. તે જ સમયે, પાકિસ્તાને વિશ્વ બેંક અને એશિયન ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ઇન્વેસ્ટમેન્ટ બેંક (AIIB) પાસેથી 950 મિલિયન ડોલરની પણ માંગ કરી છે.
જણાવી દઈએ કે પાકિસ્તાનની માંગ પર સાઉદી અરેબિયા અગાઉ પણ તેની મદદ કરતું રહ્યું છે. IMF સાથે વાતચીતમાં સામેલ એક પાકિસ્તાની અધિકારીએ કહ્યું કે, “અમે બેલઆઉટ પેકેજ મેળવવા માટે ખૂબ આશાવાદી છીએ.” પાકિસ્તાની મીડિયાનું કહેવું છે કે અમેરિકા અને ચીન વચ્ચે ચાલી રહેલા તણાવને કારણે પાકિસ્તાનને મદદ મળવામાં વિલંબ થઈ રહ્યો છે. વિશ્વ બેંકની ટકાઉ અર્થવ્યવસ્થા માટે સ્થિતિસ્થાપક સંસ્થા (RISE II) એ કહ્યું છે કે IMF પાસેથી બેલઆઉટ પેકેજ પ્રાપ્ત કર્યા પછી જ પાકિસ્તાનને $ 950 મિલિયન આપવા જોઈએ.
ચીન પાકિસ્તાનને મદદ કરી રહ્યું છે
ચીન પાકિસ્તાનને મદદ કરી રહ્યું છે. ચીને પાકિસ્તાનને બે હપ્તામાં $1.2 બિલિયનની લોન આપવા કહ્યું છે. આ સિવાય આવનારા સમયમાં ચીન 8 મિલિયન ડોલરની વધારાની મદદ પણ આપી શકે છે. એક સત્તાવાર સૂત્રએ જણાવ્યું કે, ચીન ઈસ્લામાબાદને ઘણી મદદ કરી રહ્યું છે અને તેનાથી પાકિસ્તાનને સંકટમાંથી બહાર આવવામાં મદદ મળશે. જણાવી દઈએ કે પાકિસ્તાન ઈચ્છે છે કે જૂન 2023 સુધીમાં તેનો વિદેશી મુદ્રા ભંડાર 10 અબજ ડોલર થઈ જાય. ચીન પાસેથી લોન મળ્યા બાદ પાકિસ્તાનનું ફોરેન રિઝર્વ વધીને ચાર અબજ ડોલર થઈ ગયું છે.
પાકિસ્તાનને લોન આપવાની ડીલ IMF સાથે ઈમરાન ખાનની સરકાર દરમિયાન જ થઈ હતી. IMFના સૂચન બાદ પાકિસ્તાન સરકારે અનેક પગલાં લીધા છે. પાકિસ્તાન સરકારે એક મિની બજેટ રજૂ કર્યું જેમાં તેણે GST દર 17 થી વધારીને 18 ટકા કર્યો. આ સિવાય વીજળી બિલ, ગેસના ભાવ વગેરેમાં વધારો કર્યો. પાકિસ્તાને લોન મેળવવા માટે જનતા પર બોજ વધાર્યો. પાકિસ્તાનનો મોંઘવારી દર 40 ટકા પર પહોંચી ગયો છે. પાકિસ્તાન ચીન-અમેરિકા વચ્ચે ફૂટબોલ બની ગયું છે, દેવાની કટોકટીમાંથી બહાર આવવા માંગે છે, તેથી જ તે ઘરે-ઘરે ભીખ માંગી રહ્યું છે.