Global Warming: રિઝર્વ બેંકનું કહેવું છે કે હવામાનમાં થતા ફેરફારોને કારણે હવામાનમાં વારંવાર થતા અસામાન્ય ફેરફારો નાણાકીય નીતિ સામે પડકાર ઉભો કરે છે. આ ઉપરાંત, તે આર્થિક વિકાસના મોરચે પણ જોખમો સર્જે છે.
RBIનો મોનેટરી પોલિસી રિપોર્ટ – એપ્રિલ 2024 જણાવે છે કે વૈશ્વિક સરેરાશ તાપમાન વધી રહ્યું છે. વધુમાં, ભારે હવામાનની ઘટનાઓ (EWE) માં વધારો થયો હતો. આ અને ગ્લોબલ વોર્મિંગની આર્થિક અને સામાજિક અસરો વધુને વધુ દેખાઈ રહી છે.
RBIના અહેવાલમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે હવામાન પરિવર્તનના કારણે હવામાનના અસામાન્ય આંચકાની આવૃત્તિમાં વધારો થયો છે. આનાથી નાણાકીય નીતિ માટે પડકાર ઉભો થયો છે.
સેન્ટ્રલ બેંકે કહ્યું કે જ્યારે હવામાનમાં કોઈ અસામાન્ય ફેરફાર થાય છે ત્યારે તેની ભારે અસર થાય છે. કૃષિ ઉત્પાદન ઘટે છે અને પુરવઠા શૃંખલા પર પ્રતિકૂળ અસર થાય છે. તેનાથી મોંઘવારી વધે છે.
તેની નકારાત્મક અસર એ છે કે રિઝર્વ બેંક માટે નાણાકીય નીતિ દ્વારા સામાન્ય લોકોને કોઈપણ પ્રકારની રાહત આપવી મુશ્કેલ બની જાય છે, કારણ કે તેણે ફુગાવાને પણ નિયંત્રણમાં રાખવાનો હોય છે.
શું ઉત્પાદન 9 ટકા ઘટશે?
જો આબોહવા પરિવર્તનની ખરાબ અસરોને ઘટાડવા માટે પગલાં લેવામાં નહીં આવે તો 2050 સુધીમાં ઉત્પાદનમાં 9 ટકા સુધીનો ઘટાડો થશે. ત્યારે જળવાયુ પરિવર્તનના ભૌતિક જોખમોની અસર અર્થતંત્ર પર સ્પષ્ટપણે જોવા મળશે.
RBIએ કહ્યું, ‘ઓછી ઉત્પાદકતાના કારણે વ્યાજના કુદરતી દરમાં ઘટાડો થઈ શકે છે. “સતત ફુગાવાના આંચકાઓ માટે નીચા કુદરતી વ્યાજ દરો સાથે પણ કડક નાણાકીય નીતિની જરૂર પડશે.”