સોનામાં રોકાણ: આજે ખરીદેલ ₹૧ લાખનું સોનું ૨૦૫૦ સુધીમાં કેટલું થશે? આંકડો જાણીને તમે દંગ રહી જશો!
સોનાના ભાવમાં હાલમાં રેકોર્ડબ્રેક તેજી જોવા મળી રહી છે. ૧૪ ઓક્ટોબર, મંગળવારના રોજ, દિલ્હીના બુલિયન માર્કેટમાં ૨૪ કેરેટ સોનાનો ભાવ ₹૧,૨૫,૫૬૦ પ્રતિ ૧૦ ગ્રામ પર પહોંચ્યો છે. ગઈકાલે, ૧૩ ઓક્ટોબરે, સોનાના ભાવમાં ₹૧,૯૫૦ નો તીવ્ર ઉછાળો જોવા મળ્યો હતો, જેના પગલે તે ₹૧,૨૭,૯૫૦ પ્રતિ ૧૦ ગ્રામના નવા ઐતિહાસિક ઉચ્ચતમ સ્તરે પહોંચી ગયું હતું. આ સતત વધતા ભાવ વચ્ચે, રોકાણકારો માટે સૌથી મોટો સવાલ એ છે કે શું સોનું લાંબા ગાળા માટે સુરક્ષિત અને નફાકારક રોકાણ છે?
સોનાના ભાવમાં આગ લગાડતા મુખ્ય ૪ કારણો
સોનાની કિંમતોમાં આટલો મોટો ઉછાળો માત્ર સ્થાનિક માંગને કારણે નથી, પરંતુ વૈશ્વિક સ્તરે અનેક આર્થિક પરિબળો તેને પ્રેરિત કરી રહ્યા છે.
૧. વૈશ્વિક આર્થિક અનિશ્ચિતતા અને ફુગાવો
- નબળી અર્થવ્યવસ્થા: અમેરિકા અને યુરોપ જેવા મુખ્ય વૈશ્વિક બજારોમાં નબળી આર્થિક વૃદ્ધિના સંકેતો છે.
- ફુગાવો અને વ્યાજ દરો: વધતી જતી ફુગાવાને કારણે અને કેન્દ્રીય બેંકો દ્વારા વ્યાજ દરોમાં થતી વધઘટને કારણે, રોકાણકારો તેમના નાણાંને સુરક્ષિત રાખવા માટે સોના (Gold) તરફ વળી રહ્યા છે, જેને ‘સેફ હેવન’ એસેટ માનવામાં આવે છે.
૨. ડોલર-રૂપિયાનું સમીકરણ (કરન્સીની અસર)
- આયાત આધારિત ભાવ: ભારત મોટાભાગનું સોનું આયાત કરે છે.
- નબળો રૂપિયો: જ્યારે ભારતીય રૂપિયો નબળો પડે છે અથવા યુએસ ડોલર મોંઘો થાય છે, ત્યારે આયાત થતા સોનાની કિંમત ભારતીય રૂપિયામાં વધે છે, જે સ્થાનિક ભાવમાં વધારો કરે છે.
૩. તહેવારો અને લગ્નની મોસમમાં માંગ
- ભારતમાં દિવાળી, ધનતેરસ, અખાત્રીજ અને લગ્નની મોસમ દરમિયાન સોનાની માંગમાં પરંપરાગત રીતે મોટો ઉછાળો આવે છે. આ વધેલી માંગ પણ સ્થાનિક કિંમતોમાં વધારો કરે છે.
૪. સેન્ટ્રલ બેંક દ્વારા મોટી ખરીદી
- ઘણા દેશોની કેન્દ્રીય બેંકો (Central Banks) આર્થિક જોખમો સામે તેમના વિદેશી હૂંડિયામણ ભંડારને મજબૂત કરવા માટે મોટા પ્રમાણમાં સોનું ખરીદી રહી છે. આ આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે સોનાની ઉપલબ્ધતા ઘટાડે છે અને ભાવમાં વધારો કરે છે.
રોકાણકારો માટે સૌથી મોટો સવાલ: સોનાનું ભવિષ્ય શું?
જો તમે આજે ₹૧,૦૦,૦૦૦ નું સોનું ખરીદો છો, તો ૨૦૫૦ સુધીમાં તેની કિંમત કેટલી થશે? આ પ્રશ્નનો કોઈ ચોક્કસ જવાબ આપી શકાતો નથી, પરંતુ લાંબા ગાળાના ડેટા અને વલણોના આધારે એક મજબૂત અંદાજ લગાવી શકાય છે.
૨૫ વર્ષનો ઐતિહાસિક વૃદ્ધિ દર (Historical Growth):
- વર્ષ ૨૦૦૦: ૧૦ ગ્રામ સોનાની કિંમત આશરે ₹૪,૪૦૦ હતી.
- આજે (૨૦૨૫): ૧૦ ગ્રામ સોનાની કિંમત આશરે ₹૧,૨૩,૧૦૦ (સરેરાશ લેતા).
- વૃદ્ધિ: છેલ્લા ૨૫ વર્ષમાં સોનાના ભાવમાં લગભગ ૨૫ ગણો વધારો થયો છે. (આશરે ૧૩% થી વધુનો વાર્ષિક ચક્રવૃદ્ધિ દર).
૨૦૫૦ સુધીનો સંભવિત ભાવ (Future Price Projection):
લાંબા ગાળાના રોકાણ માટે, મોટાભાગના નિષ્ણાતો સોનામાં ૮% થી ૧૨% નો વાર્ષિક સરેરાશ વૃદ્ધિ દર (CAGR) અપેક્ષિત માને છે. જો આજના ₹૧,૦૦,૦૦૦ ના રોકાણ પર આ દર લાગુ કરવામાં આવે, તો ૨૦૫૦ સુધીમાં (૨૫ વર્ષ પછી) સંભવિત કિંમત નીચે મુજબ હોઈ શકે છે:
વાર્ષિક વૃદ્ધિ દર (સરેરાશ) | ૨૦૫૦ માં આજના ₹૧ લાખના રોકાણનું મૂલ્ય (આશરે) |
૮% | ₹૭ લાખ |
૧૦% | ₹૧૦.૮૩ લાખ (આશરે ₹૧૧-૧૨ લાખ) |
૧૨% | ₹૧૭ લાખથી વધુ |
જો ભાવ છેલ્લા ૨૫ વર્ષના ટ્રેન્ડ મુજબ ૧૩% ના દરે વધે, તો આજના ₹૧ લાખના રોકાણનું મૂલ્ય ₹૨૨ લાખથી વધુ સુધી પહોંચી શકે છે.
આ પ્રોજેક્શન સ્પષ્ટ કરે છે કે સોનું લાંબા ગાળાના રોકાણકારો માટે માત્ર ફુગાવા સામેનું રક્ષણ (Hedge against Inflation) જ નથી, પરંતુ આર્થિક અનિશ્ચિતતાના સમયમાં સલામત અને અત્યંત નફાકારક વિકલ્પ પણ છે. આજે ₹૧ લાખનું સોનામાં રોકાણ ૨૦૫૦ સુધીમાં ₹૭ લાખથી ₹૨૨ લાખની વચ્ચે પહોંચવાની સંભાવના ધરાવે છે, જે તેને પોર્ટફોલિયોમાં એક મહત્ત્વપૂર્ણ એસેટ બનાવે છે.