તુલસીથી કયા રોગો મટે છે? તુલસી શેની ઉણપ દૂર કરે છે, જાણી લેશો તો રોજ ચાવવાનું શરૂ કરી દેશો
તુલસીના 10 મુખ્ય ફાયદા શું છે? જો તમે જાણી લેશો તો રોજ ચાવવાનું શરૂ કરી દેશો. હકીકતમાં તુલસી માત્ર એક છોડ નથી, પરંતુ તે એક ઔષધિ છે, જેનો ઉપયોગ દવા તરીકે કરવામાં આવે છે.
સદીઓથી પરંપરા રહી છે કે આપણા ઘરના આંગણામાં કે બાલ્કનીમાં તુલસીનો છોડ અવશ્ય લગાવવામાં આવે છે. તેનું ધાર્મિક મહત્ત્વ ઘણું વધારે છે, પરંતુ શું તમે જાણો છો કે તે એક કુદરતી દવા (નેચરલ મેડિસિન) પણ છે. તુલસીમાં એવા તત્ત્વો હાજર હોય છે જે 100થી વધુ બીમારીઓમાં રાહત આપે છે. પછી ભલે તે શરદી-ખાંસી હોય, તણાવ હોય કે હૃદય-લીવર સંબંધિત કોઈ સમસ્યા હોય, દરેક બાબતમાં આ છોડ ખૂબ અસરકારક છે.
આવો જાણીએ તુલસીનો ઉપયોગ, તેનાથી કયા કયા રોગો મટે છે અને તે શરીરના કયા અંગો માટે સૌથી વધુ ફાયદાકારક છે.
તુલસીથી કયા કયા રોગો મટે છે?
તુલસીના પાંદડામાં એન્ટિબાયોટિક, એન્ટિઓક્સિડન્ટ અને એન્ટિ-ઇન્ફ્લેમેટરી ગુણધર્મો હોય છે. આ જ કારણ છે કે તે શરીરની અનેક સામાન્યથી લઈને ગંભીર બીમારીઓથી રક્ષણ આપે છે:
- શરદી અને ખાંસી: તુલસીના પાંદડાનો ઉકાળો ગળાને આરામ આપે છે અને કફ બહાર કાઢવામાં મદદ કરે છે.
- તાવ અને ફ્લૂ: તેમાં હાજર યુજેનોલ (Eugenol) અને સિનેઓલ (Cineole) જેવા તત્ત્વો ચેપ (Infection) સામે લડે છે.
- શ્વાસની સમસ્યા: અસ્થમા (દમ), બ્રોન્કાઇટિસ અને શ્વાસની તકલીફમાં તુલસીનું સેવન અત્યંત ફાયદાકારક છે.
- પાચન: તે ગેસ, પેટનો દુખાવો અને એસિડિટી ઘટાડે છે.
- ડાયાબિટીસ: નિયમિતપણે તુલસીના પાન ખાવાથી ડાયાબિટીસના દર્દીઓમાં સુગર લેવલ કંટ્રોલમાં રહે છે.
- હૃદય: તુલસી કોલેસ્ટ્રોલ ઘટાડીને હૃદય રોગથી પણ બચાવવામાં મદદ કરે છે.
તુલસી કયા અંગ માટે સૌથી સારી છે?
નિષ્ણાતો અનુસાર, તુલસી સમગ્ર શરીર માટે ફાયદાકારક છે, પરંતુ તે કેટલાક ખાસ અંગો પર ચમત્કારિક અસર કરે છે:
- હૃદય: તુલસીમાં રહેલા એન્ટિઓક્સિડન્ટ્સ હૃદયની નસોને મજબૂત બનાવે છે અને લોહીના પ્રવાહને બહેતર બનાવે છે.
- ફેફસાં: તે ફેફસાંને સાફ રાખે છે અને તેમાં જમા થયેલા ઝેરી તત્ત્વો (Toxins) ને બહાર કાઢવામાં મદદ કરે છે.
- પાચન તંત્ર: તુલસીના રસથી પાચનક્રિયા સુધરે છે અને આંતરડાના ચેપમાંથી રાહત મળે છે.
- ત્વચા: તેના પાંદડાનું સેવન અને રસ ત્વચાના ડાઘ-ધબ્બા અને ખીલ દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.
- મગજ/માનસિક સ્વાસ્થ્ય: તુલસી તણાવ અને ચિંતા ઘટાડે છે અને મૂડને બહેતર બનાવે છે.
તુલસી શેની ઉણપ દૂર કરે છે?
તુલસીનો ઉપયોગ ભારતના દરેક ઘરમાં થાય છે, ક્યાંક તુલસીની પૂજા થાય છે તો ક્યાંક ચામાં તુલસી નાખીને પીવાય છે. હકીકતમાં, તુલસીનો ઉપયોગ દવા તરીકે થાય છે. તેના ઉપયોગથી ત્વચા અને વાળમાં સુધારો થાય છે.
મૂળભૂત રીતે, તુલસી શરીરને ઝીંક (Zinc), વિટામિન સી (Vitamin C), એન્ટિઓક્સિડન્ટ્સ અને આયર્ન (Iron) જેવા મહત્ત્વપૂર્ણ તત્ત્વો પૂરા પાડીને તેમની ઉણપ દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.
- તે એન્ટિઓક્સિડન્ટ્સની ઊણપ દૂર કરીને શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ (ઇમ્યુનિટી) વધારે છે, જે લાંબા ગાળે અનેક રોગો સામે રક્ષણ આપે છે.
- તુલસી બ્લડ સુગરના સ્તરને પણ નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડે છે.
પુરુષો માટે તુલસીના શું ફાયદા છે?
પુરુષો માટે તુલસી એક કુદરતી એનર્જી બૂસ્ટર માનવામાં આવે છે.
- તેમાં રહેલું ઝીંક અને વિટામિન C ઇમ્યુનિટી વધારે છે અને સ્ટેમિના સુધારે છે.
- તુલસી પુરુષોના હોર્મોન સંતુલનમાં મદદ કરે છે અને માનસિક તણાવ (મેન્ટલ સ્ટ્રેસ) ઘટાડે છે.
- આ ઉપરાંત, તુલસીના પાંદડા બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રિત કરવામાં પણ મદદ કરે છે, જે પુરુષોમાં સામાન્ય સમસ્યા બનતી જાય છે.
શું તુલસી લીવરને સાફ કરે છે?
આયુર્વેદ નિષ્ણાતો અનુસાર, તુલસી એક ઉત્તમ ડિટોક્સ એજન્ટ છે.
- તે શરીરમાંથી ઝેરી તત્ત્વો (Toxins) ને બહાર કાઢવામાં મદદ કરે છે અને લીવરની કામ કરવાની ક્ષમતાને વધારે છે.
- તુલસીનો રસ દરરોજ સવારે ખાલી પેટે લેવાથી લીવર સાફ રહે છે અને પાચન બહેતર થાય છે.
- જો તમે વધુ તેલ-મસાલાવાળો ખોરાક ખાઓ છો કે દવાઓ લો છો, તો તુલસી તમારા લીવરને રક્ષણ કવચ (Protection Shield) આપે છે.
તુલસીના અન્ય ફાયદાઓ
- તુલસીનો અર્ક વાળ ખરતા અટકાવે છે અને માથાની ત્વચા (સ્કેલ્પ) ને સ્વસ્થ રાખે છે.
- તુલસી ચા પીવાથી માઇગ્રેન અને માથાના દુખાવામાં આરામ મળી શકે છે.
- તુલસીનો રસ મચ્છરો અને જીવજંતુઓના કરડવાથી થતી ખંજવાળને દૂર કરે છે.
- તુલસીનું સેવન મહિલાઓમાં હોર્મોન્સ સંતુલિત કરવા અને પીરિયડ્સની સમસ્યા ઘટાડવામાં પણ મદદ કરે છે.
નોંધ: જો તમને કોઈ એલર્જી હોય તો તુલસીના પાંદડા ચાવવાનું ટાળો અને ડૉક્ટરની સલાહ લો.
