ભારતમાં ફિલ્મો-સિરીઝ જોવા માટેની 25 એપ્સ પર લાગ્યો બેન
ભારત સરકારે અશ્લીલ અને વાંધાજનક સામગ્રી સામે કડક વલણ અપનાવતા ULLU, ALTT, Desiflix, BigShots જેવી ઘણી સ્ટ્રીમિંગ એપ્સ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. આ પગલું IT નિયમો 2021 અને ભારતીય દંડ સંહિતા (IPC) ની કલમ 292/293 ના ઉલ્લંઘનના આધારે લેવામાં આવ્યું છે.
આ નિર્ણય શા માટે લેવામાં આવ્યો?
ઈલેક્ટ્રોનિક્સ અને માહિતી ટેકનોલોજી મંત્રાલય (MeitY) ને આ પ્લેટફોર્મ્સ સામે નાગરિકો અને સંગઠનો તરફથી મોટી સંખ્યામાં ફરિયાદો મળી હતી. તપાસ દરમિયાન, એવું જાણવા મળ્યું કે આ એપ્સ પર શૃંગારિક વેબ સિરીઝના નામે ખુલ્લેઆમ અશ્લીલ સામગ્રી પ્રસારિત કરવામાં આવી રહી છે.
સરકાર માનતી હતી કે આ સામગ્રી નૈતિક મૂલ્યો અને સમાજ માટે હાનિકારક છે, ખાસ કરીને જ્યારે આ સામગ્રી સગીરો માટે સુલભ હોય.
ભારતમાં અશ્લીલતા સંબંધિત કાયદા શું કહે છે?
- IT કાયદાની કલમ 67 અને 67A: ઇલેક્ટ્રોનિક રીતે અશ્લીલ સામગ્રીના પ્રકાશન અને પ્રસારણ પર પ્રતિબંધ.
- IPC ની કલમ 292 અને 293: અશ્લીલ સામગ્રીના વિતરણ અને પ્રદર્શન માટે સજાની જોગવાઈ કરે છે.
- POCSO કાયદો: બાળકો સંબંધિત કોઈપણ જાતીય સામગ્રી સામે કડક સજાની જોગવાઈ કરે છે.
સ્વ-નિયમનનો દુરુપયોગ
OTT પ્લેટફોર્મને શરૂઆતમાં સ્વ-નિયમનનો અધિકાર આપવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ ઘણા પ્લેટફોર્મે તેનો દુરુપયોગ કર્યો અને અશ્લીલતાની મર્યાદા ઓળંગી ગઈ. આ કારણે સરકારે સીધો હસ્તક્ષેપ કરવો પડ્યો.
પ્રતિબંધિત એપ્લિકેશનોની યાદી:
સરકારે આવી 25 એપ્લિકેશનોની ઓળખ કરી છે જે IT કાયદા અને નૈતિક ધોરણોનું ઉલ્લંઘન કરી રહી હતી. આમાં શામેલ છે:
- ULLU
- ALTT (અગાઉ ALTBalaji)
- Desiflix
- BigShots
- HotHit, PrimePlay, Boomex, Navrasa Lite, Kangna App, Feneo, Adda TV, Soul Talkies, HotX VIP, MoodX અને અન્ય પ્રાદેશિક એપ્લિકેશનો
ગેરકાયદેસર ઓનલાઈન જુગાર પર પણ કાર્યવાહી
સરકારે કહ્યું કે 2022 થી જૂન 2025 વચ્ચે 1,524 ગેરકાયદેસર જુગાર અને સટ્ટાબાજી વેબસાઇટ્સ અને એપ્લિકેશનોને બ્લોક કરવા માટે સૂચનાઓ જારી કરવામાં આવી હતી.
રાજ્યમંત્રી જિતિન પ્રસાદે સંસદમાં જણાવ્યું હતું કે આ બધા પ્લેટફોર્મ ભારતીય કર અને સાયબર કાયદાઓનું ઉલ્લંઘન કરીને કાર્યરત હતા.
સરકારનું આ પગલું ડિજિટલ સ્પેસમાં નૈતિકતા અને જવાબદાર સામગ્રી સુનિશ્ચિત કરવા તરફ એક મજબૂત પહેલ છે. આવનારા સમયમાં આવા પ્લેટફોર્મ્સ પર વધુ કડક દેખરેખની અપેક્ષા રાખી શકાય છે.
