અસામાન્ય ગરમીથી પાકનું ઉત્પાદન ઘટ્યું, શાકભાજીના ભાવ આસમાને
તાજેતરમાં થયેલા વૈશ્વિક અભ્યાસ મુજબ, ભારત સહિત અનેક દેશોમાં આબોહવા પરિવર્તનના કારણે શાકભાજી અને અનાજના ભાવમાં ભારે વધારો નોંધાયો છે. ખાસ કરીને બટાકા અને ડુંગળીના ભાવમાં ૮૦ ટકા જેટલો ઉછાળો નોંધાયો છે. મે મહિનામાં આવેલ અસાધારણ ગરમીને કારણે પાકનો નાશ થયો અને પુરવઠામાં ખલેલ સર્જાઈ, જેના પરિણામે ભાવ આસમાને પહોંચ્યા.
સૌથી ગરમ વર્ષ : વર્ષ ૨૦૨૪નું ભયંકર તાપમાન
વિશ્વભરમાં સરેરાશ તાપમાન ઔદ્યોગિક યુગના સ્તર કરતાં ૧.૫ ડિગ્રી વધુ હતું. આ વર્ષ અત્યાર સુધીનું સૌથી ગરમ વર્ષ સાબિત થયું. વૈજ્ઞાનિકોના જણાવ્યા મુજબ, આ પ્રકારની ઘટના સામાન્ય નથી …
પાક ઉત્પાદન અને પુરવઠા શૃંખલા પર વિકટ અસર
મોટી ઉષ્ણતાને લીધે પાકનું ઉત્પાદન ઘટ્યું અને પુરવઠા પર અસર થઈ. ભારત સહિત અનેક દેશોમાં જરૂરી શાકભાજીના ભાવમાં ઊંચાઈ આવી. આ રીતે, માત્ર ભાવવધારાની નહીં, પણ કુપોષણ અને આરોગ્યસંબંધિત સમસ્યાઓ ઊભી થવાની શક્યતાઓ પણ વધી છે.
પોષણ વગર ખોરાક તરફ ધકેલાઈ રહ્યા છે ગરીબ વર્ગો
જેમ જેમ ભાવ વધે છે, તેમ તેમ નાની આવક ધરાવતા લોકો પોષણ રહિત ખોરાક તરફ વળી રહ્યા છે. આ ખોરાક લાંબા ગાળે આરોગ્ય માટે નુકસાનકારક સાબિત થાય છે – જેમ કે મધુમેહ, હૃદયરોગ અને કેન્સર જેવી બીમારીઓમાં વધારો થવાની આશંકા છે.
વૈશ્વિક સ્તરે ખાદ્યમોંઘવારી અને બજાર અસંતુલન
ઘણા દેશોમાં ગરમી અને દુષ્કાળને કારણે અન્ય પાકોની કિંમત પણ ઝડપથી વધી છે:
બ્રાઝિલ અને વિયેતનામ: કોફીના ભાવમાં ૫૫ થી ૧૦૦ ટકા વધારો
સ્પેન અને ઇટાલી: ઓલિવ તેલનો ભાવ ૫૦ ટકા વધ્યો
ઘાના અને આઇવરી કોસ્ટ: કોકો પાઉડરના ભાવમાં ૨૮૦ ટકાનો ઉછાળો
કેલિફોર્નિયા અને એરિઝોના: શાકભાજી મોંઘી થતા ભાવમાં ૮૦ ટકાનો વધારો
હવામાન પરિવર્તન સામે રાહત અને રણનીતિની જરૂર
અભ્યાસમાં ચેતવણી આપવામાં આવી છે કે જો તાત્કાલિક પગલાં ન લેવાય, તો આવનારા સમયમાં ખાદ્યસુરક્ષા, આરોગ્ય અને અર્થવ્યવસ્થાને લઈને ગંભીર પડકારો ઊભા થઈ શકે છે. આબોહવા પરિવર્તન હવે ફક્ત પર્યાવરણનો મુદ્દો નથી રહ્યો – તે આપણા રોજિંદા જીવન અને થાળીમાં આવનારા ભોજન પર સીધી અસર કરે છે.