જાણો સરસવના ખોળનો ચમત્કારીક ફાયદો
જો તમે ગાય કે ભેંસના દૂધ ઉત્પાદનમાં ઘટાડો અનુભવતા હોવ તો ચિંતિત થવાની જરૂર નથી. એક સરળ અને દેશી ઉપાય તમારા પશુપાલન વ્યવસાયને નવો ઉછાળો આપી શકે છે — અને તે છે “સરસવનો ખોળ”.
સરસવનો ખોળ એટલે શું?
સરસવના દાણા જ્યારે તેલ કાઢવા માટે પીસવામાં આવે છે, ત્યારે જેના પછીનું બચેલું પદાર્થ મળે છે, તેને જ “સરસવનો ખોળ” કહેવામાં આવે છે. આ ખોળ ગુણવત્તાસભર પ્રોટીન અને ફેટથી ભરપૂર હોય છે અને પશુઓના દૂધ ઉત્પાદન માટે અત્યંત લાભદાયી માનવામાં આવે છે.
કેવી રીતે કરશો ઉપયોગ?
તમે સરસવના ખોળને સૂકા ચારા સાથે મિક્સ કરીને અથવા તેને થોડા પાણીમાં ભીના કરાવ્યા પછી દ્રાવણરૂપે પણ આપી શકો છો. અનેક પશુપાલકો દૂધ આપતી ગાય કે ભેંસને રોજના આ રીતે ખોળ આપીને સારૂ પરિણામ મેળવી રહ્યા છે. પરંતુ હંમેશાં ધ્યાન રાખો કે ખોળ ક્યારેય રાંધીને આપવો નહી — તેને કાચી સ્થિતિમાં જ ખવડાવવો વધુ અસરકારક રહે છે.
દૂધ વધારવા માટે સરસવના ખોળના મુખ્ય લાભો
દૂધ ઉત્પાદનમાં વૃદ્ધિ: ખોળમાં રહેલા પોષક તત્વો પશુઓના દૂધ આપવાના તંત્રને ઉત્તેજિત કરે છે.
શારિરિક શક્તિમાં વધારો: ફેટ અને પ્રોટીનનું પ્રમાણ ઉર્જા પૂરું પાડે છે.
પાચનતંત્ર માટે લાભદાયી: ખોળનુ નિયમિત સેવન પશુઓના પાચનતંત્રને સુધારે છે.
ગેસ અને અપાચ જેવી સમસ્યાઓથી રાહત: લિવર અને પેટને આરામ આપે છે.
શું રાખવું જોઈએ ધ્યાન?
ખોળનું પ્રમાણ હંમેશાં મર્યાદિત રાખો.
શરૂઆતમાં ઓછી માત્રામાં આપવાનું શરૂ કરો અને ધીમે ધીમે વધારો કરો.
જો પશુએ પહેલીવાર ખોળ ખાધું ન હોય તો એના પરિણામો પર ધ્યાન રાખો.
વધુ માત્રામાં આપવાથી પાચનમાં તકલીફ આવી શકે છે.
નિષ્ણાતો શું કહે છે?
પશુ આરોગ્ય નિષ્ણાતો કહે છે કે સરસવના ખોળમાં રહેલા પોષક તત્વો માત્ર દૂધ ઉત્પાદન જ નહિ, પરંતુ પશુઓની ઇમ્યુનિટી વધારવામાં પણ ખૂબ મહત્વનું કામ કરે છે. તે આર્થિક રીતે પણ સસ્તું વિકલ્પ છે જે નાના ખેડૂતો માટે લાભદાયી બની શકે છે.
