શું ભારત મુશ્કેલીમાં મુકાશે? રશિયન તેલ ખરીદવા પર ટેમી બ્રુસે સીધો જવાબ ટાળ્યો, ટ્રમ્પને વિવેકાધિકાર આપ્યો
અમેરિકન વિદેશ વિભાગના પ્રવક્તા ટેમી બ્રુસે તાજેતરમાં જ રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદવા બદલ ભારતની ટીકા કરતા યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના નિવેદન પર પ્રતિક્રિયા આપી હતી. 5 ઓગસ્ટ, 2025 ના રોજ એક પ્રેસ બ્રીફિંગ દરમિયાન, ટેમી બ્રુસે કહ્યું હતું કે રશિયાની કાર્યવાહી અને યુક્રેન સામેના આ યુદ્ધમાં મદદ કરી રહેલા દેશોની ભૂમિકાનો જવાબ આપવો તે રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પના વિવેકબુદ્ધિ પર નિર્ભર રહેશે. તેણીએ કહ્યું, “તેઓ કેવી પ્રતિક્રિયા આપે છે તે રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પનો નિર્ણય હશે.”
ટેમી બ્રુસે ભારતની તેલ ખરીદી પર ટિપ્પણી કરવાનો ઇનકાર કરતા કહ્યું, “હું બીજા દેશની ટિપ્પણી પર મારો અભિપ્રાય આપી શકતી નથી.” આ પછી, તેણીએ કટાક્ષમાં કહ્યું, “હું અહીં ભાગ્યે જ તે કરી શકું છું,” અને કહ્યું કે ટ્રમ્પ આ મુદ્દા પર માર્ગદર્શન આપશે.
ટ્રમ્પનું ધમકીભર્યું નિવેદન
ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે શુક્રવારે જાહેરાત કરી હતી કે તેઓ રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદવા અને તેમાંથી બનેલા ઉત્પાદનોના ફરીથી વેચાણ માટે 24 કલાકની અંદર ભારત પર 25 ટકાથી વધુનો મોટો ટેરિફ લાદશે. તેમણે આરોપ લગાવ્યો કે “ભારત રશિયન તેલ ખરીદી રહ્યું છે અને આમ રશિયન યુદ્ધ મશીનને બળતણ આપી રહ્યું છે.” આ નિવેદન પછી, યુએસ સ્ટેટ ડિપાર્ટમેન્ટના પ્રવક્તાએ કહ્યું કે તે રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પનો વ્યક્તિગત નિર્ણય છે કે તેઓ કેવી રીતે પ્રતિક્રિયા આપશે.
ભારતનો પ્રતિભાવ: વૈશ્વિક વ્યવસ્થાની વાત
ભારત વતી, વિદેશ મંત્રી એસ. જયશંકરે સોમવારે ટ્રમ્પના ટેરિફના ધમકીભર્યા નિવેદનની આડકતરી ટીકા કરી. તેમણે કહ્યું, “આપણે જટિલ અને અનિશ્ચિત સમયમાં જીવી રહ્યા છીએ. અમારી સામૂહિક ઇચ્છા એક ન્યાયી અને પ્રતિનિધિ વૈશ્વિક વ્યવસ્થા જોવાની છે, જેમાં થોડા દેશોનું વર્ચસ્વ ન હોય.” જોકે, વિદેશ મંત્રીએ સીધા ટ્રમ્પનું નામ લીધું નથી.
ભારતનું રાષ્ટ્રીય હિત: આર્થિક સુરક્ષા પર ભાર
વિદેશ મંત્રાલયે પણ પોતાની સ્થિતિ સ્પષ્ટ કરી અને કહ્યું, “કોઈપણ મુખ્ય અર્થતંત્રની જેમ, ભારત તેના રાષ્ટ્રીય હિતો અને આર્થિક સુરક્ષાના રક્ષણ માટે તમામ જરૂરી પગલાં લેશે.” મંત્રાલયે એ પણ નિર્દેશ કર્યો કે પશ્ચિમી દેશોના બેવડા ધોરણો ભારતને અલગ પાડવા પાછળ છે, ખાસ કરીને રશિયા સાથે EU ના $67.5 બિલિયનના વેપારને ધ્યાનમાં લેતા.
વૈશ્વિક રાજકારણ અને ભારતની ભૂમિકા
તેલ ખરીદીના મુદ્દા પર ભારત અને અમેરિકા વચ્ચેના આ સંઘર્ષે વૈશ્વિક રાજકારણમાં એક નવો વળાંક લીધો છે. જ્યારે અમેરિકા રશિયા સાથે વેપાર અંગે કડક પગલાં લઈ રહ્યું છે, ત્યારે ભારત પોતાના રાષ્ટ્રીય હિતોનું રક્ષણ કરવા માટે સ્વતંત્ર નિર્ણયો લેવાનો અધિકાર અનામત રાખે છે. આ સંદર્ભમાં, ભારતની નીતિ વૈશ્વિક વ્યવસ્થામાં મહત્વપૂર્ણ સ્થાન ધરાવશે.
