ઝેલેન્સકી સાથે મુલાકાત પહેલાં ટ્રમ્પનો મોટો દાવ
રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે ચાલતું યુદ્ધ હજુ સુધી અટક્યું નથી. સમગ્ર વિશ્વમાં શાંતિ સ્થાપવા માટે પ્રયાસો થઈ રહ્યાં છે, પણ પરિણામ માત્ર નિરાશા જ આપી રહ્યા છે. તાજેતરમાં અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ અને રશિયન રાષ્ટ્રપતિ વિલાદિમીર પુતિન વચ્ચે અલાસ્કામાં મહત્વપૂર્ણ બેઠક યોજાઈ હતી. ત્રણ કલાક લાંબી ચર્ચા પછી પણ કોઈ સચોટ કરાર થયો ન હતો, પરંતુ પછીની ઘટનાઓને જોતા એવો અંદાજ લગાવવામાં આવી રહ્યો છે કે ટ્રમ્પે યુક્રેન સામે દબાણ શરૂ કર્યું છે.
ટ્રમ્પે જાહેર રીતે જણાવ્યું કે યુદ્ધ તરત જ અટકી શકે છે જો યુક્રેન નીચેની શરતો સ્વીકારી લે: (1) ક્રિમીઆને રશિયાના ભાગરૂપે સ્વીકારી લેવું અને (2) નાટો (NATO)માં જોડાવાનો ઇરાદો છોડવો. આવી શરતો એ રીતે મૂકી છે કે જાણે યુદ્ધ સમાપ્ત કરવા માટે યુક્રેનને પોતાનો ભૌગોલિક અને રણનીતિક અધિકાર ગુમાવવો પડે.
આ શરતો સામે યુક્રેનના રાષ્ટ્રપતિ ઝેલેન્સકી માટે રાજી થવું ખૂબ મુશ્કેલ છે. 2014 પછીથી ક્રિમિયા પર રશિયાનો કબજો છે, પણ આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદા મુજબ તે યુક્રેનનો જ ભાગ માનવામાં આવે છે. નાટોમાં જોડાવાનો યુક્રેનનો હક પણ તેના સુરક્ષા હિત માટે મહત્ત્વનો છે.
ટ્રમ્પની આ બોલચાલમાં સ્પષ્ટતાથી જણાય છે કે અમેરિકા પોતાનું રણનીતિક ફાયદો વધુ જોએ છે, ભલે તેમાં યુક્રેનની હકદારી ઘટી જાય. પહેલાં અમેરિકાએ યુક્રેનને શસ્ત્રસાહાય આપ્યું અને હવે એ જ યુક્રેનને શરતો સાથે શાંતિ તરફ દબાવી રહ્યું છે — જે નક્કી જ બેવડી નીતિ છે.
અલાસ્કા બેઠક પછી ટ્રમ્પે પત્રકાર પરિષદમાં આઈડિયોલોજીકલી “પોઝિટિવ ચર્ચા”ની વાત કરી, પણ એના અર્થઘટનમાં સ્પષ્ટતા કે દિશા ન હતી. આંતરરાષ્ટ્રીય સમીક્ષકોએ પણ આ સઘન ચર્ચાને “સૌમ્ય દબાણ” ગણાવ્યું છે — જેમાં યુદ્ધ બંધ કરવાનો ઓપન દ્રષ્ટિકોણ નહોતો, પણ યુક્રેન માટે શરતો સાથે શાંતિ અપનાવવાનો માર્ગ ફરજિયાત કર્યો ગયો હતો.
સારાંશ:
ટ્રમ્પની આ કાર્યવાહી અમેરિકાની પરંપરાગત વિદેશ નીતિથી અલગ છે, જેણે યુક્રેનને યુદ્ધમાં સતત શસ્ત્રો અને સહાય પૂરી પાડી છે. આ પગલું દર્શાવે છે કે ટ્રમ્પ યુદ્ધનો અંત લાવવા માટે રશિયાની શરતોને ધ્યાનમાં લઈ રહ્યા છે, જે યુક્રેન માટે ચિંતાનો વિષય છે. આ સમગ્ર ઘટનાક્રમ યુક્રેન અને તેના ભવિષ્ય માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ સાબિત થઈ શકે છે.
