ભારત અને ચીન બંને રશિયાથી તેલ ખરીદે છે, છતાં અમેરિકાએ ભારત પર વધુ ટેરિફ લાદ્યા; રુબિયોએ કહ્યું – વૈશ્વિક બજારના સંતુલન માટે જરૂરી પગલું
ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદવાના મુદ્દે તણાવ ચાલી રહ્યો છે. આ તણાવ ત્યારે વધુ ગંભીર બન્યો જ્યારે અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ભારત પર 50% સુધી ટેરિફ લાદવાનો નિર્ણય કર્યો, જ્યારે રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદતા ચીનને રાહત આપી. આ બેવડી નીતિ અંગે અમેરિકાના વિદેશ મંત્રી માર્કો રુબિયોએ સ્પષ્ટતા આપી છે.
અમેરિકાના ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના સમયમાં ભારત-અમેરિકા સંબંધોમાં તણાવ જોવા મળ્યો હતો, ખાસ કરીને ભારત દ્વારા રશિયાથી ક્રૂડ ઓઈલ ખરીદવા મુદ્દે. ટ્રમ્પ સરકારે ભારત પર 50 ટકા ટેરિફ લાદી દીધો હતો, જ્યારે ચીન સામે નરમ વલણ દાખવ્યું હતું. આ મુદ્દે અમેરિકાના વિદેશ મંત્રી માર્કો રુબિયોએ તાજેતરમાં ‘ફોક્સ ન્યૂઝ’ સાથેની વાતચીતમાં સ્પષ્ટતા આપી હતી કે ચીનને શા માટે રાહત આપવામાં આવી રહી છે અને ભારતને વધુ ટેરિફ ભોગવવો પડી રહ્યો છે.
રુબિયોએ જણાવ્યું કે, “ચીન રશિયાથી ખરીદેલું તેલ રિફાઇન કરીને આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં વેચે છે.
જો અમારું વલણ ચીન પ્રત્યે પણ કઠોર રહેશે અને ટેરિફ લગાવાશે, તો તેલની વૈશ્વિક સપ્લાઈ પર અસર પડશે અને ભાવમાં ઊંચો ઉછાળો આવી શકે.” તેમણે ઉમેર્યું કે યુરોપિયન દેશો પણ આ વિશે ચિંતિત છે, કારણ કે ચીન પર ભાર પુર્વક ટેરિફ લગાવવાથી વૈશ્વિક ઈંધણ બજાર અસ્થિર થઈ શકે છે.
ભારતે પણ રશિયાથી ક્રૂડ ઓઈલની ખરીદી ચાલુ રાખી છે, પરંતુ તે તેલનું રિફાઇનિંગ અને રી-એક્સપોર્ટિંગ નહીં કરતા સીધું ઉપયોગ કરે છે. ટ્રમ્પ પ્રશાસનનું માનવું છે કે ભારતની આ નીતિ રશિયાને આવક પહોંચાડે છે અને અમેરિકાની ભૂમિકા અને પાબંદીઓને બાયપાસ કરે છે. એ માટે ભારત સામે ટેરિફ 25 ટકાથી વધારી 50 ટકા સુધી કરવામાં આવ્યો.
આ વિવાદે ભારત-અમેરિકા વેપાર સંબંધોમાં તણાવ ઊભો કર્યો છે. ઘણા નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે ટ્રમ્પની નીતિ ‘બેવડી રણનીતિ’ જેવી લાગે છે — એક તરફ ભારતને દંડ અને બીજી તરફ ચીનને છૂટ. આથી ભારતે પણ વ્યાપાર સંબંધોને પુનર્વિચારવા માટે ચર્ચાઓ શરૂ કરી છે.