રીસીવર ઉપાડીને કોલ કર્યો! હોટલાઈન પર આ રીતે બે દેશોના નેતાઓ વાત કરે છે
હોટલાઈન પર પ્રથમ વાતચીત બીજા વિશ્વ યુદ્ધ દરમિયાન ઈંગ્લેન્ડ અને અમેરિકા વચ્ચે થઈ હતી. ઘણા મુદ્દાઓ પર, ભારત અને પાકિસ્તાન ઘણીવાર તેની મદદથી મામલાઓને ઉકેલતા આવ્યા છે.
બે દેશો વચ્ચે હોટલાઇન સેવા નિશ્ચિત છે
યુક્રેન અને રશિયા વચ્ચેના યુદ્ધનો ત્રીજો દિવસ. સર્વત્ર તબાહીનું દ્રશ્ય. દરેક દેશ આ મામલો ગંભીર બની જવાથી ચિંતિત છે. દરમિયાન, એ જાણવું પણ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે કે એક દેશના વડા પ્રધાન, રાષ્ટ્રપતિ, વરિષ્ઠ અધિકારીઓ અથવા વરિષ્ઠ લશ્કરી અધિકારીઓ બીજા દેશની સ્થિતિ કેવી રીતે જાણે છે અથવા તેમનો સંદેશ કેવી રીતે પહોંચાડે છે. આ શબ્દ છે ‘હોટલાઇન’, જેના વિશે આજે અમે તમને વિગતવાર જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ કે તે શું છે અને તેનો ઉપયોગ કેવી રીતે થાય છે.
હોટલાઈનને સરળ શબ્દોમાં સમજવા માટે, તો આપણે તેને એક પ્રકારની ફોન લાઈન પણ કહી શકીએ, પરંતુ, આમાં તમારે નંબર ડાયલ કરવાની જરૂર નથી. તમે રીસીવર ઉપાડશો અને બીજી બાજુ ફોન આપોઆપ વાગશે. આપત્તિ અથવા કટોકટીની પરિસ્થિતિ દરમિયાન તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે, જેથી તમે શક્ય તેટલી વહેલી તકે તે દેશની પરિસ્થિતિ વિશે માહિતી મેળવી શકો. તેને વાતચીત કરવાની સૌથી સુરક્ષિત રીત માનવામાં આવે છે.
સંઘર્ષ દરમિયાન હોટલાઇન પર વાતચીત બંધ થતી નથી
સરહદી તણાવ દરમિયાન કે દેશો વચ્ચે કોઈપણ મુદ્દે વાતચીત ભલે દરેક રીતે અટકી જાય પરંતુ હોટલાઈન દ્વારા વાતચીત ચાલુ રહે છે. આની મદદથી બીજી તરફ મેસેજ રીસીવરને મેસેજ મોકલવામાં આવે છે. અને જ્યારે સામા પક્ષે તે મેસેજનો જવાબ આપવાનો હોય ત્યારે તેઓ તેમની બાજુની હોટલાઈનનો પણ ઉપયોગ કરે છે.
‘હોટલાઈન’ પર પહેલીવાર ક્યારે વાતચીત થઈ
હોટલાઈનના ઈતિહાસની વાત કરીએ તો, બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન ઈંગ્લેન્ડ અને અમેરિકા વચ્ચે વાતચીત માટે સૌપ્રથમ તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. એવું કહેવાય છે કે તેની શરૂઆત 1963માં રશિયા અને અમેરિકા વચ્ચે થઈ હતી. આ તે સમય હતો જ્યારે સોવિયેત યુનિયન અને અમેરિકા પરમાણુ યુદ્ધની નજીક આવ્યા હતા. આ જ કારણ હતું કે વધુ સારા સંચાર માટે 20 જૂન 1963ના રોજ હોટલાઈન શરૂ કરવામાં આવી હતી, ત્યારથી કોઈપણ જટિલ પરિસ્થિતિ દરમિયાન તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.
ભારત-પાકિસ્તાનની વારંવાર ‘હોટલાઈન’ પર વાતચીત થાય છે.
એકવાર હોટલાઈન સ્થાપિત થઈ ગયા પછી, ભારત પાકિસ્તાની નેતાઓ માટે વાતચીત કરવાનો સરળ માર્ગ બની ગયો. બંને દેશો વચ્ચે મિલિટરી હોટલાઈન હોવાની સાથે બંને દેશના વડાપ્રધાનને હોટલાઈનની સુવિધા પણ છે. તેમની વચ્ચે હોટલાઈન પર પ્રથમ વાતચીત 1991માં થઈ હતી. આ પછી 1997માં તેના દ્વારા અને 1998માં પોખરણ પરમાણુ પરિક્ષણ બાદ વેપાર સંબંધિત બાબતોને લઈને વાતચીત થઈ હતી. તેનો મોટાભાગનો ઉપયોગ વર્ષ 1999 દરમિયાન જ્યારે કારગિલ યુદ્ધ ચાલી રહ્યું હતું ત્યારે વધવાનું શરૂ થયું હતું. આ પછી પણ બંને દેશો વચ્ચે ઘણા ગંભીર મુદ્દાઓ આ દ્વારા ઉકેલાયા હતા.
કયા દેશો વચ્ચે હોટલાઇન સેવા છે
દેશ ક્યારે શરૂ થયો
યુએસ-રશિયા જૂન 20, 1963
રશિયા-ચીન મધ્ય 1969
યુએસ-ચીન 2006
ચીન-જાપાન ફેબ્રુઆરી 2013
રશિયા-ઇંગ્લેન્ડ 1992
ઉત્તર અને દક્ષિણ કોરિયા સપ્ટેમ્બર 1971
ભારત-પાકિસ્તાન 1971
ભારત-રશિયા 1995
યુએસ-ભારત જાન્યુઆરી 2015
