ભારતમાં વધી રહ્યું છે મ્યુલ એકાઉન્ટ ફ્રોડ: દરેક ગ્રાહક સાવધાન રહે, નહીંતર કાયદાકીય મુશ્કેલીમાં ફસાઈ શકે છે
ભારતમાં ડિજિટલ લેવડ-દેવડ ઝડપથી વધી છે, પરંતુ તેની સાથે જ સાયબર ઠગાઈની નવી-નવી રીતો પણ સામે આવી રહી છે. તાજેતરમાં એક નવો ફ્રોડ “મ્યુલ એકાઉન્ટ ફ્રોડ” સામે આવ્યો છે. આ ફ્રોડમાં અપરાધીઓ લોકોના બેંક એકાઉન્ટનો ઉપયોગ ચોરી અથવા ગેરકાયદેસર રીતે કમાયેલા પૈસાને એક જગ્યાએથી બીજી જગ્યાએ ખસેડવા માટે કરે છે. ખાસ વાત એ છે કે ઘણીવાર એકાઉન્ટ હોલ્ડરને પોતે પણ ખબર નથી હોતી કે તેનું એકાઉન્ટ અપરાધીઓના હાથનું “હથિયાર” બની ગયું છે.
મ્યુલ એકાઉન્ટ શું છે?
મ્યુલ એકાઉન્ટ તે બેંક ખાતું છે જેનો ઉપયોગ અપરાધીઓ ચોરી, છેતરપિંડી અથવા ગેરકાયદેસર કમાણીના પૈસા ટ્રાન્સફર કરવા માટે કરે છે. એકાઉન્ટ હોલ્ડરને એટલી પણ જાણકારી હોતી નથી કે તેના ખાતામાંથી પૈસા મની લોન્ડરિંગ માટે ઉપયોગમાં લેવાઈ રહ્યા છે.
અપરાધીઓ કઈ રીતે ફસાવે છે?
- બેરોજગાર યુવાનો અને ગરીબ લોકોને સરળ કમાણીનો લોભ આપીને તેમનું એકાઉન્ટ પોતાના કબજામાં લઈ લે છે.
- ઘણીવાર નકલી અથવા ચોરી થયેલી ઓળખ (જેમ કે પાન કાર્ડ, આધાર કાર્ડ)થી ખાતા ખોલાવવામાં આવે છે.
- પૈસાને થોડા સમય માટે ખાતામાં રાખવામાં આવે છે અને પછી તરત ખાલી કરી દેવામાં આવે છે.
RBIની પહેલ – “Mule Hunter”
ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) એ આ પ્રકારની છેતરપિંડી રોકવા માટે કડક KYC નિયમો, ટ્રાન્ઝેક્શન મોનિટરિંગ અને “મ્યુલ હંટર સિસ્ટમ” લાગુ કરી છે. પરંતુ અપરાધીઓ નાના-નાના ટ્રાન્ઝેક્શન કરીને લાખો એકાઉન્ટ્સમાં પૈસા વહેંચી દે છે, જેનાથી તેમને પકડવા મુશ્કેલ થઈ જાય છે.
શા માટે સાવધાન રહેવું?
જો તમારું એકાઉન્ટ અજાણતા પણ કોઈ સાયબર ક્રાઈમમાં ઉપયોગમાં લેવાયું, તો તમે કાયદાકીય મુશ્કેલીમાં ફસાઈ શકો છો. અહીં સુધી કે નાના શહેરનું એક સાધારણ બેંક ખાતું પણ આંતરરાષ્ટ્રીય છેતરપિંડી નેટવર્કનો ભાગ બની શકે છે.
મ્યુલ એકાઉન્ટ ફ્રોડથી બચવા માટેની ટિપ્સ
- ક્યારેય પણ તમારું બેંક એકાઉન્ટ અથવા લોગિન ડિટેલ કોઈ અજાણી વ્યક્તિ સાથે શેર ન કરો.
- એવી નોકરી અથવા ઓફરથી સાવધાન રહો, જે તમારા એકાઉન્ટથી પૈસા ટ્રાન્ઝેક્શન કરવા પર ઇનામ આપવાનું વચન આપે.
- તમારા બેંક ખાતાની ડિટેલ્સ નિયમિત તપાસતા રહો.
- શંકાસ્પદ પ્રવૃત્તિ દેખાતા જ તરત બેંકને જાણકારી આપો.
- બેંક અને સરકારી જાગૃતિ અભિયાનો પર ધ્યાન આપો અને બીજાને પણ સાવચેત કરો.
મ્યુલ એકાઉન્ટ ફ્રોડ આજે દરેક બેંક ગ્રાહક માટે જોખમ છે. થોડી સાવધાની તમને કાયદાકીય મુશ્કેલી અને આર્થિક નુકસાનથી બચાવી શકે છે.
