અમરનાથ વાદળ ફાટ્યું: પૂરમાં સેના દેવદૂત બની, જવાનોએ કાટમાળમાંથી પાંચ લોકોને જીવતા બચાવ્યા, બચાવ કામગીરી ચાલુ

અમરનાથ ગુફા પાસે વાદળ ફાટવાની ઘટનામાં ફસાયેલા 16 લોકોના મૃતદેહ મળી આવ્યા છે. શનિવારે લોઅર સંગમમાંથી સોળમો મૃતદેહ મળી આવ્યો હતો. મૃતકોમાંથી પાંચની ઓળખ થઈ ગઈ છે. જેમાંથી ત્રણ રાજસ્થાનના અને બે દિલ્હીના હતા. બચાવ કામગીરી દરમિયાન કાટમાળ નીચે દટાયેલા પાંચ લોકોને વોલ રડારની મદદથી જીવતા બહાર કાઢવામાં આવ્યા હતા. રડાર કંપન દ્વારા જમીનની નીચેની સ્થિતિ શોધી કાઢે છે. 40થી વધુ મુસાફરો હજુ પણ ગુમ હોવાનું કહેવાય છે. આ દરમિયાન ભારતીય વાયુસેના પણ બચાવ કાર્યમાં જોડાઈ ગઈ છે.

શુક્રવાર સાંજથી ચાલી રહેલા રેસ્ક્યુ ઓપરેશનમાં શનિવારે સવારે લગભગ 4 વાગ્યા સુધી 15,000 મુસાફરોને પવિત્ર ગુફાની આસપાસ અને યાત્રાના માર્ગે સુરક્ષિત સ્થળોએ ખસેડવામાં આવ્યા છે. શનિવારે 63 ઘાયલ સહિત 109 લોકોને એરલિફ્ટ કરવામાં આવ્યા હતા. સાત મૃતદેહો પણ હેલિકોપ્ટર દ્વારા લાવવામાં આવ્યા હતા. વાયુસેનાના ચાર Mi-17 V5 અને ચાર ચિતલ હેલિકોપ્ટર દ્વારા 65 ઉડાન કરવામાં આવી હતી. શનિવારે પરંપરાગત બાલતાલ અને પહેલગામ રૂટ પર કોઈ પણ મુસાફરને મુસાફરી કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી ન હતી.

દરમિયાન, જમ્મુના બેઝ કેમ્પ ભગવતી નગરથી કડક સુરક્ષા સાથે 6047 શ્રદ્ધાળુઓની ટુકડી રવાના કરવામાં આવી હતી. રવિવારે પણ ગુમ થયેલા મુસાફરોને શોધવા માટે પવિત્ર ગુફાની આસપાસ રેસ્ક્યુ ઓપરેશન હાથ ધરવામાં આવશે.

સૈન્ય અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે બચાવ કામગીરીમાં માઉન્ટેન રેસ્ક્યુ ટીમ અને લુકઆઉટ પેટ્રોલ પાર્ટીના જવાનો થ્રુ-વોલ રડાર, થર્મલ ઈમેજર, નાઈટ વિઝન સાધનો વડે ગુમ થયેલા લોકોને શોધી રહ્યા છે. ઘાયલોને સેનાના હેલિકોપ્ટર દ્વારા હોસ્પિટલમાં ખસેડવામાં આવી રહ્યા છે. મુસાફરીના માર્ગને સંપૂર્ણપણે પુનઃસ્થાપિત કરવા માટે કેટલીક ટીમો તૈનાત કરવામાં આવી છે. બાલતાલમાં 6 હજારથી વધુ મુસાફરો રોકાયા છે.

તેવી જ રીતે, નુનવાન પહેલગામ બેઝ કેમ્પ પર હજારો ભક્તોનો મેળાવડો છે. પવિત્ર ગુફામાંથી સુરક્ષિત રીતે બહાર કાઢવામાં આવેલા મુસાફરોને તેમના ગંતવ્ય સ્થાન સુધી પહોંચાડવાની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી રહી છે. ઘાયલોને યોગ્ય સારવાર આપવામાં આવી રહી છે. એક અધિકારીએ જણાવ્યું કે ગુમ થયેલા લોકોની સંખ્યા 40થી વધુ છે, પરંતુ શક્ય છે કે આ ગુમ થયેલા લોકોના મોબાઈલ ફોનની બેટરી ખતમ થઈ ગઈ હોય. આ મુસાફરોને RFID કાર્ડથી શોધી કાઢવામાં આવી રહ્યા છે.

મૃતકોની ઓળખ
મોહન લાલ બધવા અને સુનીતા બધવા બંને રાજસ્થાનના રહેવાસી ગંગાનગર, વી રામતી (62) રહે આંબેડકર નગર મદનજીર, દક્ષિણ દિલ્હી, પ્રકાશી (57) રહે મદનજીર આંબેડકર નગર અને સુશીલ ખત્રી રાજસ્થાન A-1 માનસરોવર શ્રીગંગાનગરના રહેવાસી છે.

છ ફૂટ સુધી કાટમાળ જમા થયો છે
અમરનાથ ગુફાની ઉપરથી જે પાણી આવતું હતું તેની સાથે માટી અને પત્થરો લાવ્યા હતા. જેના કારણે નાળા પાસે છ ફૂટ જેટલો કાટમાળ જમા થયો છે. કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે કાટમાળને કારણે વધુ નુકસાન થયું છે. કાટમાળ નીચે દબાઈ જવાને કારણે અનેક લોકોના મોત થયા છે. આ જ કાટમાળ ગુમ થયેલા લોકોની શોધમાં અડચણ બની રહ્યો છે.

વિનાશના ડાઘ દૂર દૂર સુધી ફેલાયેલા છે
બાબા બર્ફાનીની પવિત્ર ગુફા પાસે વાદળ ફાટવાથી થયેલી તબાહીના નિશાન શનિવારે બીજા દિવસે સ્પષ્ટપણે જોવા મળી રહ્યા છે. વિશાળ પથ્થરના ટુકડા અને ખડકો, મુસાફરોની થેલીઓ, ફોન, તંબુ અને લંગર વસ્તુઓ સર્વત્ર પથરાયેલી છે. જોકે ઘટના બાદ તરત જ બચાવ કાર્ય શરૂ કરી દેવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ શનિવારે સવારે 4 વાગ્યાથી આર્મી, બીએસએફ, એનડીઆરએફ, એસડીઆરએફ સહિત તમામ અર્ધલશ્કરી દળોના જવાનો ફરીથી બચાવ કાર્યમાં લાગી ગયા હતા.
સ્થાનિક સ્તરે ભારે વરસાદને કારણે પૂર આવ્યું, પવિત્ર ગુફામાં કોઈ વાદળ ફાટ્યું નહીં: IMD
હવામાન વિભાગ (IMD) અનુસાર, અતિશય સ્થાનિક વરસાદને કારણે દક્ષિણ કાશ્મીરમાં પવિત્ર અમરનાથ ગુફા પાસે પૂરની સ્થિતિ સર્જાઈ છે, જ્યારે ત્યાં કોઈ વાદળ ફાટવાની ઘટના નોંધાઈ નથી. હવામાનશાસ્ત્રીઓના જણાવ્યા અનુસાર, શુક્રવારે સાંજે 4.30 થી 6.30 વાગ્યાની વચ્ચે મંદિરની આસપાસ 31 મીમી વરસાદ પડ્યો હતો, જે ઘણો ઓછો છે અને વાદળ ફાટવાની શ્રેણીમાં આવતો નથી.

IMDના મહાનિર્દેશક મૃત્યુંજય મહાપાત્રાએ જણાવ્યું કે ભારે વરસાદની ઘટનાને વાદળ ફાટવાની ઘટના તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવી છે. જો એક કલાકમાં 100 મીમી વરસાદ પડે તો તેને ક્લાઉડ બર્સ્ટ કહેવામાં આવે છે. અમરનાથ ગુફા પાસે IMD નું સ્વચાલિત વેધર સ્ટેશન સ્થાપિત કરવામાં આવ્યું છે જે તીર્થયાત્રા દરમિયાન હવામાનની આગાહી પૂરી પાડે છે. જો કે, આસપાસના પર્વતોમાં હવામાન પર નજર રાખવા માટે કોઈ સ્ટેશન નથી. આ ઘટના પવિત્ર ગુફા પર એક અત્યંત સ્થાનિક વાદળ હતું જેણે ભારે વરસાદ લાવ્યો હતો.

હવામાન કેન્દ્ર શ્રીનગરના નિર્દેશક સોનમ લોટસે જણાવ્યું કે આ વર્ષની શરૂઆતમાં પણ અમરનાથ ગુફાની ઉપરના વિસ્તારમાં 28 મીમી વરસાદ પડ્યો હતો. વાદળ ફાટવાની આગાહી કરવી ખૂબ મુશ્કેલ છે. આવી આગાહી હવામાન માહિતી માટે અત્યાધુનિક હવામાન સાધનોની જરૂર છે. તે જ સમયે, હવામાનશાસ્ત્ર 2-3 કલાકના મુસાફરી રૂટની આગાહીની માહિતી જારી કરી રહ્યું છે, જેથી હવામાનની દ્રષ્ટિએ મુસાફરીને વધુ સુરક્ષિત બનાવી શકાય.