ભારતીય રેલ્વેને દેશની લાઈફલાઈન કહેવામાં આવે છે. ભારતીય રેલ્વે વિશ્વનું ચોથું સૌથી મોટું નેટવર્ક છે, જે સમગ્ર દેશમાં 1.2 લાખ કિલોમીટરમાં ફેલાયેલું છે. કાશ્મીર હોય કે કન્યાકુમારી, લોકો તેમના ગંતવ્ય સ્થાન સુધી પહોંચવા માટે રેલવેનો સહારો લેવાનું પસંદ કરે છે. રેલ્વેની આવી ઘણી સેવાઓ પણ છે જે ફ્રી છે અને બહુ ઓછા લોકો તેનાથી પરિચિત છે. તે સેવાઓ શું છે, અમે તમને તેના વિશે જણાવીએ છીએ.
ટિકિટ બુકિંગ દરમિયાન રેલવે મુસાફરોને ક્લાસ અપગ્રેડેશનની સુવિધા પૂરી પાડે છે. એટલે કે, સ્લીપરના પેસેન્જરને થર્ડ એસી, અને થર્ડ એસી પેસેન્જરને સેકન્ડ એસી મળી શકે છે, અને સેકન્ડ એસી પેસેન્જરને એ જ ભાડામાં ફર્સ્ટ એસી સુવિધા મળી શકે છે. આ સુવિધા મેળવવા માટે મુસાફરોએ ટિકિટ બુકિંગ દરમિયાન ઓટો અપગ્રેડના વિકલ્પ પર ક્લિક કરવાનું રહેશે. તે પછી, ઉપલબ્ધતાના આધારે, રેલવે ટિકિટને અપગ્રેડ કરે છે. જો કે, દર વખતે ટિકિટ અપગ્રેડ થાય એ જરૂરી નથી.
એ જ રીતે, વેઇટિંગ લિસ્ટ મુસાફરોને અન્ય ટ્રેનમાં સીટની ઉપલબ્ધતાના આધારે રેલવેમાં મુસાફરી કરવાની તક આપે છે. આ માટે રેલવેએ વિકલ્પ સેવા શરૂ કરી છે. જે મુસાફરો કન્ફર્મ ટિકિટ મેળવી શકતા નથી તેઓ બીજી ટ્રેનમાં સીટ મેળવવાનો વિકલ્પ પસંદ કરી શકે છે. આ માટે ટિકિટ બુકિંગ સમયે ‘ઓપ્શન’ પસંદ કરવાનો રહેશે. ત્યાર બાદ રેલવે આ સુવિધા આપે છે.
રેલવે ટિકિટ ટ્રાન્સફર કરવાનો વિકલ્પ પણ આપે છે. જો કોઈ વ્યક્તિ કોઈ કારણસર મુસાફરી કરી શકતો નથી, તો તે તેના પરિવારના કોઈપણ સભ્યના નામે ટિકિટ ટ્રાન્સફર કરી શકે છે. જો કે, મુસાફરીના દિવસના 24 કલાક પહેલા ટિકિટ ટ્રાન્સફર કરી શકાય છે.
આ અંતર્ગત માતા, પિતા, બહેન, પુત્ર, પુત્રી, પતિ અને પત્નીના નામે જ ટિકિટ ટ્રાન્સફર કરી શકાશે. આ માટે તમારે ટિકિટની પ્રિન્ટ લઈને નજીકના રેલવે સ્ટેશન પર જવું પડશે. જ્યાં ટિકિટ ધારકના આઈડી પ્રૂફ દ્વારા ટિકિટ ટ્રાન્સફર કરી શકાય છે. જો કે, ટિકિટ માત્ર એક જ વાર ટ્રાન્સફર કરી શકાશે.
ટિકિટ ટ્રાન્સફરની જેમ, બોર્ડિંગ સ્ટેશન બદલવાની સુવિધા પણ 24 કલાક અગાઉ ઉપલબ્ધ છે. એટલે કે, જો કોઈ મુસાફરે દિલ્હીથી ટિકિટ બુક કરાવી છે અને તે ટ્રેનના અન્ય કોઈ સ્ટેશનથી તે ટ્રેનમાં ચઢવા માંગે છે, તો તે તેનું સ્ટેશન બદલી શકે છે.
બોર્ડિંગ સ્ટેશનમાં ફેરફાર ઓનલાઈન કરી શકાય છે. IRCTC વેબસાઇટ અથવા એપમાં લોગ ઇન કર્યા પછી, તમે બુક કરેલી ટિકિટ હિસ્ટ્રી પર જઈને બોર્ડિંગ સ્ટેશન બદલી શકો છો. જો કે, ફેરફારની સુવિધા માત્ર એક જ વાર ઉપલબ્ધ છે. અને એકવાર સ્ટેશન બદલાઈ જાય તો, અગાઉ બુક કરેલા સ્ટેશનના અધિકારો સમાપ્ત થઈ જાય છે.
