સોનાના ભાવમાં ઉછાળો: આ વર્ષે 32% વધ્યો ગોલ્ડ, જાણો મુખ્ય કારણો
સોનાને હંમેશાથી સુરક્ષિત રોકાણ માનવામાં આવે છે. ભારતમાં તેનું મહત્વ વધુ ખાસ છે કારણ કે અહીંની મહિલાઓ પાસે એટલું સોનું છે કે ઘણા વિકસિત દેશોના ગોલ્ડ રિઝર્વ પણ તેની સામે નાના પડી જાય છે. વર્ષ 2025માં અત્યાર સુધીમાં સોનાની કિંમત ડોલરની દ્રષ્ટિએ લગભગ 32% વધી છે. ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની સત્તામાં વાપસી અને તેમના ટેરિફની જાહેરાત બાદ વધેલો વૈશ્વિક તણાવ પણ આ તેજીનું મોટું કારણ છે.
સોનાની કિંમત કેમ વધી રહી છે?
બજાર નિષ્ણાતોના મતે સોનાના ભાવમાં વધારા પાછળ ઘણા કારણો છે:
- ફેડરલ રિઝર્વ દ્વારા વ્યાજ દરોમાં ઘટાડાની અપેક્ષાએ સોનાને મજબૂતી આપી.
- ભૌગોલિક-રાજકીય અનિશ્ચિતતાઓ એટલે કે વૈશ્વિક તણાવે તેને સુરક્ષિત રોકાણ તરીકે વધુ લોકપ્રિય બનાવ્યું.
- અમેરિકન ડોલરમાં ઘટાડાથી સોનું વધુ આકર્ષક બન્યું.
- સેન્ટ્રલ બેંકો દ્વારા ડોલર રિઝર્વથી દૂર રહેવું અને સોનાને રિઝર્વ એસેટ તરીકે પ્રાથમિકતા આપવી પણ તેજીનું મોટું કારણ છે.
એક રિપોર્ટનું કહેવું છે કે ભવિષ્યમાં સોનું દુનિયાનું મુખ્ય રિઝર્વ એસેટ બની શકે છે, પરંતુ તેના માટે પરિસ્થિતિઓ વધુ ખરાબ થવી જોઈએ – જેમ કે મોંઘવારી વધુ વધે, વેપાર અને જીડીપી વધુ નીચે જાય. અત્યારે આ પરિસ્થિતિ સંપૂર્ણપણે નથી બની, પરંતુ વર્તમાન તેજી સ્પષ્ટ દર્શાવે છે કે ઘણા રોકાણકારો અને સેન્ટ્રલ બેંકો ચિંતિત છે.
શેરબજારનું અલગ ચિત્ર
સોનાના વધારાથી વિપરીત, શેરબજારોમાં પણ મજબૂતી જોવા મળી રહી છે.
- નિફ્ટી આ વર્ષે લગભગ 5% ઉપર છે.
- અમેરિકન S&P 500 ઇન્ડેક્સ લગભગ 9% વધ્યો છે.
અમેરિકન અને ભારતીય શેરબજાર રેકોર્ડ ઊંચાઈની નજીક જળવાઈ રહ્યા છે. વોલેટિલિટી ઇન્ડેક્સ સ્થિરતાનો સંકેત આપી રહ્યો છે, એટલે કે હાલ શેરબજાર સકારાત્મક સંકેત આપી રહ્યું છે. પરંતુ સોનું, કરન્સી અને બોન્ડ માર્કેટ આવનારા સંભવિત ખતરાની ચેતવણી આપી રહ્યા છે.
રોકાણકારોનું વલણ
બજારના જાણકારોનું કહેવું છે કે રિટેલ રોકાણકારો શેર અને સોના બંનેમાં આક્રમક દાવ લગાવી રહ્યા છે. બીજી તરફ, સંસ્થાકીય રોકાણકારો (ઇન્સ્ટિટ્યુશનલ ઇન્વેસ્ટર્સ) બોન્ડ અને કરન્સી માર્કેટમાં વધુ સાવચેત દેખાઈ રહ્યા છે. ઇતિહાસ સાક્ષી છે કે લાંબા ગાળે સંસ્થાકીય રોકાણકારો, સામાન્ય રોકાણકારોની તુલનામાં વધુ સમજદારીપૂર્વક નિર્ણય લે છે.