જીરું: વિટામિન B12નો ખજાનો, જાણો રોજિંદા જીવનમાં તેને કેવી રીતે ઉપયોગમાં લેવું
શરીરને સ્વસ્થ રાખવા માટે વિટામિન B12 ખૂબ જ જરૂરી પોષક તત્વ છે. આ દ્રાવ્ય વિટામિન લાલ રક્તકણોના નિર્માણ, ડીએનએ બનાવવા અને ચેતાતંત્રને યોગ્ય રીતે કાર્ય કરવામાં મદદ કરે છે. જો લાંબા સમય સુધી તેની ઉણપ રહે તો થાક, નબળાઈ, એનિમિયા, માનસિક મૂંઝવણ અને ચેતાતંત્રની સમસ્યાઓ જેવી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. ખાસ કરીને શાકાહારી લોકોમાં વિટામિન B12ની ઉણપ વારંવાર જોવા મળે છે કારણ કે તેના સ્ત્રોતો મર્યાદિત છે.
આવી સ્થિતિમાં, એ જાણવું રસપ્રદ છે કે આપણી રસોઈમાં વપરાતો એક સામાન્ય મસાલો – જીરું (Cuminum cyminum) – વિટામિન B12થી ભરપૂર હોય છે. આ મસાલો લગભગ દરેક ઘરમાં હાજર હોય છે અને તેને રોજિંદા ભોજનમાં વાપરવો ખૂબ જ સરળ છે.
આહારમાં જીરું શામેલ કરવાની રીતો
જીરાનો પાવડર – જીરાને હળવું શેકીને તેનો પાવડર બનાવી લો. તેને રાયતા, દહીં, સલાડ અથવા શાકભાજી પર છાંટી શકાય છે. શેકેલું જીરું ભોજનનો સ્વાદ વધારે છે અને પોષણ પણ આપે છે.
જીરાનો વઘાર – ભારતીય ભોજનમાં દાળ અને શાક પર વઘાર કરવાની પરંપરા છે. જો તેમાં જીરાનો વઘાર કરવામાં આવે તો તે માત્ર સ્વાદ જ નહીં વધારે, પરંતુ વિટામિન B12ની ઉણપ દૂર કરવામાં પણ મદદ કરશે.
જીરાનું પાણી – જીરાનું પાણી સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. આ માટે એક ગ્લાસ પાણીમાં એક ચમચી જીરું નાખીને રાત્રિ દરમિયાન પલાળી દો અને સવારે ગાળીને ખાલી પેટે પી લો. આ માત્ર વિટામિન B12ની ઉણપને પૂરી કરવામાં મદદ કરે છે પરંતુ પાચનતંત્રને પણ મજબૂત બનાવે છે.
લોટમાં જીરું – જીરાનું સેવન વધારવાની એક સારી રીત છે તેને લોટમાં મિશ્ર કરવું. લોટ બાંધતી વખતે તેમાં 1-2 ચમચી જીરાનો પાવડર નાખી દો. તેનાથી બનેલી રોટી સ્વાદિષ્ટ હોવાની સાથે-સાથે સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ફાયદાકારક હોય છે.
જીરું કેમ જરૂરી છે?
આજની વ્યસ્ત જીવનશૈલી અને અનિયમિત ખાવા-પીવાની ટેવોને કારણે ઘણા લોકોમાં વિટામિન B12ની ઉણપ જોવા મળે છે. ખાસ કરીને જે લોકો માંસાહાર નથી કરતા, તેમના માટે કુદરતી સ્ત્રોતો શોધવા વધુ મુશ્કેલ છે. આવી સ્થિતિમાં, જીરું જેવી સામાન્ય વસ્તુનો ઉપયોગ કરવો સરળ અને અસરકારક ઉપાય છે.
તેથી, જો તમે તમારા આહારમાં નાનો ફેરફાર કરવા માંગતા હોવ, તો જીરાનું નિયમિત સેવન શરૂ કરો. આ માત્ર તમારી થાળીનો સ્વાદ જ નહીં વધારે, પરંતુ શરીરને સ્વસ્થ અને ઊર્જાવાન પણ રાખશે.
