Tibet Succession Issue દલાઈ લામાના ઉત્તરાધિકાર મુદ્દે રિજિજુની ટિપ્પણીથી ચીન નારાજ: ભારતને આંતરિક બાબતોમાં દખલ ન કરવાની ચીમકી
Tibet Succession Issue કેન્દ્રીય લઘુમતી બાબતોના મંત્રી કિરેન રિજિજુએ દલાઈ લામાના અનુગામી અંગે આ નિર્ણય માત્ર દલાઈ લામા અને તેમની સ્થાપિત સંસ્થા દ્વારા લેવામાં આવશે. આ પરિસ્થિતિએ ચીનને રોષે ભર્યું છે. ચીને કહ્યું છે કે ભારત તિબેટ સંબંધિત મુદ્દાઓ પર કાળજીપૂર્વક કામગીરી કરે અને તેના આંતરિક મુદ્દાઓમાં દખલ ન કરે.
ધાર્મિક પરંપરા અને કાયદાઓનું પાલન જરૂરી
ચીનના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા માઓ નિંગે સ્પષ્ટ કહ્યું કે દલાઈ લામાના અનુગામીની પસંદગી ચીની કાયદાઓ, ધાર્મિક વિધિઓ અને ઐતિહાસિક પરંપરાઓ અનુસાર થવી જોઈએ. તેમનું કહેવું છે કે વર્તમાન 14મા દલાઈ લામાની પસંદગી પણ કેન્દ્ર સરકારે મંજૂરી આપ્યા બાદ થઈ હતી, અને આ જ રીત ભવિષ્યમાં પણ અપનાવવી જોઈએ.
ભારતની સ્પષ્ટતા: આ ધાર્મિક મુદ્દો છે, રાજકારણ નહીં
રિજિજુએ કહ્યું કે દલાઈ લામાનો ઉત્તરાધિકારી ચૂંટણી પ્રક્રિયા સાથે સંકળાયેલી છે અને તેનો રાજકારણ સાથે કોઈ સંબંધ નથી. 6 જુલાઈએ તેઓ ધર્મશાળામાં દલાઈ લામાના 90મા જન્મદિવસના પ્રસંગે ભારત સરકારનું પ્રતિનિધિત્વ પણ કરશે.
દ્વિપક્ષીય સંબંધોમાં સુધારા માટેની કવાયત
ચીનની વાંધાની સાથે ભારત-ચીન સંબંધો ફરી હલચલમાં આવી ગયા છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી પૂર્વ લદ્દાખ વિવાદ બાદ બંને દેશો સંબંધો સુધારવા પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. PM મોદી અને શી જિનપિંગ વચ્ચે BRICS સમિટ દરમિયાન થયેલી મુલાકાત બાદ કેટલીક ઉચ્ચ સ્તરીય બેઠકોએ પણ સમાધાન માટેનો માર્ગ સુજાવ્યો છે.
નિષ્કર્ષ
દલાઈ લામાના અનુગામી મુદ્દે ભારત અને ચીન વચ્ચે તણાવ ઊભો થયો છે. જ્યારે ભારત આને ધાર્મિક અને આંતરિક બાબત તરીકે જોઈ રહ્યું છે, ત્યારે ચીન તેને રાજકીય મુદ્દો બનાવી આંતરિક હસ્તક્ષેપના રૂપમાં જુએ છે. આવી સ્થિતિમાં બંને દેશો માટે સહનશીલતા અને સમજદારી જ સંબંધોને સ્થિર બનાવી શકે છે.
