નેપાળમાં Gen Z આંદોલનથી ભારે નુકસાન, વીમા કંપનીઓ પર ૨૧ અબજ રૂપિયાના ક્લેમ
નેપાળમાં તાજેતરમાં થયેલા Gen Z આંદોલને દેશને ભારે આર્થિક ફટકો આપ્યો છે. આ આંદોલન દરમિયાન ઘણા મોટા શહેરોમાં તોડફોડ અને આગચંપીની ઘટનાઓ બની, જેનાથી સંપત્તિઓને ઐતિહાસિક સ્તરે નુકસાન થયું. આ નુકસાનની અસર હવે વીમા ક્ષેત્રમાં સ્પષ્ટપણે દેખાઈ રહી છે. નેપાળ ઈન્સ્યોરન્સ ઓથોરિટી દ્વારા જારી કરાયેલા તાજા આંકડાઓ અનુસાર, ૧૬ સપ્ટેમ્બર સુધીમાં બિન-જીવન વીમા કંપનીઓ પાસે કુલ ૧,૯૮૪ દાવા નોંધાયા છે, જેની રકમ લગભગ ૨૦.૭ અબજ નેપાળી રૂપિયા છે. આ અત્યાર સુધીનો સૌથી મોટો વીમા ક્લેમ માનવામાં આવે છે.
વીમા નિયમનકારી સંસ્થાનું કહેવું છે કે નુકસાનનું આકલન હજી ચાલુ છે અને આવનારા દિવસોમાં આ આંકડો વધી શકે છે. ઉલ્લેખનીય છે કે આ પહેલા નેપાળમાં ૨૦૧૫ના વિનાશકારી ભૂકંપ દરમિયાન ૧૬.૫ અબજ નેપાળી રૂપિયા સુધીના ક્લેમ નોંધાયા હતા. આ ઉપરાંત, કોવિડ-૧૯ મહામારી સમયે પણ વીમા કંપનીઓએ ૧૬ અબજ રૂપિયાથી વધુનું ચૂકવણું કરવું પડ્યું હતું. પરંતુ જેન-ઝેડ આંદોલનથી થયેલા નુકસાને આ બંને રેકોર્ડને પાછળ છોડી દીધા છે.
ઓરિએન્ટલ ઈન્સ્યોરન્સ પર સૌથી વધુ દબાણ
ભારતીય કંપનીની શાખા, ઓરિએન્ટલ ઈન્સ્યોરન્સ કંપની લિમિટેડને આ સંકટમાં સૌથી વધુ દાવાઓ મળ્યા છે. ૧૬ સપ્ટેમ્બર સુધીમાં કંપની પાસે એકલા ૪૦ કેસોમાં ૫.૧૪ અબજ નેપાળી રૂપિયાના દાવા નોંધાયા છે. કહેવાય છે કે આમાં સૌથી મોટો હિસ્સો કાઠમંડુની હિલ્ટન હોટેલ સાથે જોડાયેલો છે, જેને પ્રદર્શનકારીઓના હિંસક વર્તન દરમિયાન ભારે નુકસાન થયું.
ટોચની પાંચ વીમા કંપનીઓ પ્રભાવિત
ઓરિએન્ટલ ઈન્સ્યોરન્સ ઉપરાંત, સિદ્ધાર્થ પ્રીમિયર ઈન્સ્યોરન્સ, શિખર ઈન્સ્યોરન્સ, આઈજીઆઈ પ્રુડેન્શિયલ ઈન્સ્યોરન્સ અને સાગરમાથા લુમ્બિની ઈન્સ્યોરન્સ પણ તે કંપનીઓમાં સામેલ છે, જેમના પર સૌથી વધુ ક્લેમનો બોજ પડ્યો છે. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે મોટી હોટેલો, મોલ્સ અને ઔદ્યોગિક સંસ્થાઓને થયેલા નુકસાને વીમા ક્ષેત્રની કરોડરજ્જુ હચમચાવી દીધી છે.
ઉદ્યોગ જગત માં ચિંતા
નેપાળ ઈન્ડસ્ટ્રીઝ કન્ફેડરેશન (CNI) એ જણાવ્યું કે દેશની કેટલીક પ્રમુખ વ્યવસાયિક કંપનીઓએ એકલા જ ૬૦ અબજ નેપાળી રૂપિયાથી વધુના નુકસાનનો અંદાજ રજૂ કર્યો છે. આ આંકડો દર્શાવે છે કે ખાનગી ક્ષેત્રને કેટલો મોટો ફટકો લાગ્યો છે.
નિષ્ણાતો માને છે કે આ પ્રકારની ઘટનાઓ રોકાણના માહોલને નબળો પાડે છે અને વિદેશી પૂંજી આકર્ષવાના પ્રયાસોને પણ પ્રભાવિત કરી શકે છે. વીમા ક્ષેત્રના જાણકારોનું કહેવું છે કે આટલી મોટી ક્લેમ રકમની અસર લાંબા સમય સુધી વીમા કંપનીઓની નાણાકીય સ્થિતિ પર પડશે.