નવા કાર્ય પહેલાં આ વસ્તુઓ ખાઓ, ચિંતા દૂર થશે અને મન શાંત રહેશે
નવું કાર્ય શરૂ કરતાં પહેલાં, ઘણા લોકો શુભ શુકન તરીકે દહીં અને ખાંડ ખાવાની પરંપરાનું પાલન કરે છે. જોકે, પોષણશાસ્ત્રીઓ અને આયુર્વેદિક નિષ્ણાતો જણાવે છે કે આ પરંપરાગત મિશ્રણ વાસ્તવમાં તમારી માનસિક એકાગ્રતાને નબળી પાડી શકે છે અને ચિંતા વધારી શકે છે. જ્યારે દહીં-ખાંડ તાત્કાલિક ઊર્જા આપે છે, ત્યારે તેમાં રહેલી શુદ્ધ ખાંડ બ્લડ સુગરમાં અચાનક વધારો અને ઘટાડો કરી શકે છે, જેનાથી ધ્યાન ભંગ થાય છે અને મૂડમાં ફેરફાર થાય છે.
આધુનિક પોષણ વિજ્ઞાન અને આયુર્વેદ બંને, મહત્વના કાર્યો પહેલાં મગજને શાંત રાખવા અને એકાગ્રતા વધારવા માટે દહીં-ખાંડને બદલે અન્ય શ્રેષ્ઠ વિકલ્પો સૂચવે છે.
આજની વ્યસ્ત જીવનશૈલીમાં તણાવ અને ચિંતા સામાન્ય બની ગઈ છે. પોષણશાસ્ત્રી લવનીત બત્રા જેવી નિષ્ણાતોએ એવા કેટલાક ખોરાક ઓળખી કાઢ્યા છે જે તાત્કાલિક અસર કરી શકે છે. દહીં-ખાંડને બદલે, આ પોષક તત્વોથી ભરપૂર વિકલ્પો પસંદ કરવાથી તમે તમારી માનસિક અને શારીરિક શક્તિને વધારી શકો છો.
૧. પ્રેરણા અને ઊર્જા માટે:
જો તમને કોઈ નવું કાર્ય શરૂ કરતાં પહેલાં આળસ કે સુસ્તીનો અનુભવ થાય, તો ચણા, ઇંડા, અથવા ચીઝ ખાઓ. આ ખોરાકમાં ટાયરોસિન નામનું એમિનો એસિડ હોય છે, જે મગજમાં ડોપામાઇનનું સ્તર વધારે છે. ડોપામાઇન એક ન્યુરોટ્રાન્સમીટર છે જે પ્રેરણા અને ઊર્જા વધારવા માટે જવાબદાર છે.
૨. ચિંતા અને ગભરાટ ઓછો કરવા માટે:
જ્યારે તમે કોઈ નવા પડકારનો સામનો કરવા જઈ રહ્યા હો અને નર્વસ લાગતું હોય, તો ઓટ્સ, કેળા અથવા કોળાના બીજ ખાઓ.
- કેળા: કેળામાં વિટામિન B6 અને ટ્રિપ્ટોફન હોય છે, જે સેરોટોનિન નામના ‘ફીલ-ગુડ’ હોર્મોનનું ઉત્પાદન વધારે છે. આ હોર્મોન મૂડ સુધારે છે અને ચિંતા ઓછી કરે છે.
- કોળાના બીજ: તે મેગ્નેશિયમ અને ઝીંકથી ભરપૂર હોય છે, જે નર્વસ સિસ્ટમને શાંત કરે છે.
૩. એકાગ્રતા અને યાદશક્તિ માટે:
જો તમે ‘બ્રેઇન ફોગ’ (મગજમાં ધુમ્મસ) નો અનુભવ કરો છો, જ્યાં ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું મુશ્કેલ બને છે, તો બ્લુબેરી અને અખરોટનું સેવન કરો. બંનેમાં એન્ટીઑકિસડન્ટ અને ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ્સ ભરપૂર માત્રામાં હોય છે. આ તત્વો મગજમાં રક્ત પ્રવાહને સુધારે છે, યાદશક્તિ વધારે છે અને એકાગ્રતામાં સુધારો કરે છે.
૪. મૂડ સુધારવા માટે:
જો તમારો મૂડ ખરાબ હોય અથવા તમે હતાશ અનુભવતા હો, તો ડાર્ક ચોકલેટ (૭૦% કોકો કે તેથી વધુ) ખાઓ. ડાર્ક ચોકલેટ મગજમાં સેરોટોનિન અને એન્ડોર્ફિનનું ઉત્પાદન વધારે છે, જે ખુશી અને આરામની લાગણી ઉત્પન્ન કરે છે.
દહીં-ખાંડથી શા માટે દૂર રહેવું?
આયુર્વેદ અને આધુનિક વિજ્ઞાન બંનેના મતે, દહીં-ખાંડનું મિશ્રણ કેટલીક પરિસ્થિતિઓમાં નુકસાનકારક હોઈ શકે છે.
- ખાંડના કારણે અસ્થિરતા: શુદ્ધ ખાંડ બ્લડ સુગરમાં ઝડપી વધારો કરે છે, જેના પછી તેમાં તીવ્ર ઘટાડો થાય છે. આનાથી ઊર્જાનું સ્તર ઘટે છે, ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં મુશ્કેલી પડે છે અને ચિંતા વધી શકે છે.
- આયુર્વેદ મુજબ: ચરક સંહિતા અનુસાર, દહીં પચવામાં ભારે અને ગરમ (ઉષ્ણ) હોય છે, જે શરીરના પિત્ત અને કફને વધારી શકે છે. દહીંને બળતરાકારક (inflammatory) પણ માનવામાં આવે છે. આથી, અલ્સેરેટિવ કોલાઇટિસ જેવી પરિસ્થિતિઓમાં દહીં ટાળવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.
દહીંનો શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ: છાશ
જો તમે દહીંનો ફાયદો મેળવવા માંગતા હો, તો છાશ (બટરમિલ્ક) દહીં કરતાં વધુ સારો વિકલ્પ છે. આયુર્વેદમાં છાશને ‘તક્ર’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. તે પચવામાં હલકી અને ઠંડક આપનારી છે. છાશ પાચનશક્તિ સુધારે છે અને કફ તથા વાતને સંતુલિત કરે છે.
કોઈપણ નવું કાર્ય શરૂ કરતાં પહેલાં, પરંપરાગત દહીં-ખાંડને બદલે, મેગ્નેશિયમ, ઓમેગા-૩ અને ટાયરોસિન જેવા પોષક તત્વોથી ભરપૂર ખોરાક પસંદ કરો. આનાથી તમારું મન શાંત રહેશે, એકાગ્રતા વધશે અને તમે તમારા લક્ષ્ય પર વધુ સારી રીતે ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી શકશો.