જીએસટીના નવા દર લાગુ, તમારા મનોરંજન પર કેટલી અસર થશે?
22 સપ્ટેમ્બર 2025 થી દેશભરમાં ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસીસ ટેક્સ (GST) ના નવા દર લાગુ થઈ ગયા છે. કેન્દ્ર સરકારે જીએસટીના સ્લેબ 4 થી ઘટાડીને 2 કર્યા છે, જેમાં 5% અને 18% ના બે મુખ્ય દર અમલમાં આવ્યા છે. આ ફેરફારની અસર ઘણા ક્ષેત્રો પર જોવા મળી રહી છે, પરંતુ મનોરંજન ઉદ્યોગ માટે આ એક મિશ્ર નિર્ણય સાબિત થયો છે.
મનોરંજન ઉદ્યોગ પર જીએસટીની અસર
મનોરંજન ઉદ્યોગમાં જીએસટીના નવા દરની સીધી અને મોટી અસર જોવા મળી નથી, જેટલી અપેક્ષા રાખવામાં આવી હતી. જોકે, કેટલાક ક્ષેત્રોમાં રાહત મળી છે, જ્યારે અન્યમાં જૂના દર યથાવત છે.
ટીવી અને સિનેમા:
ટીવી: 32 ઇંચથી મોટી સ્ક્રીનવાળા પ્રીમિયમ ટેલિવિઝન પર પહેલાં 28% GST લાગતો હતો, જે હવે ઘટાડીને 18% કરી દેવામાં આવ્યો છે. આનાથી પ્રીમિયમ ટીવીની કિંમતોમાં ઘટાડો થશે અને તહેવારોના દિવસોમાં વેચાણ વધવાની શક્યતા છે.
સિનેમા ટિકિટ: આ ક્ષેત્રમાં કોઈ મોટો ફેરફાર થયો નથી. ₹100 થી ઓછી કિંમતની ટિકિટ પર 12% અને ₹100 થી વધુની ટિકિટ પર 18% GST હજુ પણ લાગુ છે. સિનેમા ઉદ્યોગ લાંબા સમયથી આ દરમાં ઘટાડાની માંગ કરી રહ્યો હતો જેથી દર્શકો થિયેટરો તરફ પાછા ફરે, પરંતુ આ માંગ પૂરી થઈ નથી.
ફિલ્મ નિર્દેશક અને વિશ્લેષકોનો અભિપ્રાય:
ગદર ફિલ્મના નિર્દેશક અનિલ શર્માએ આ નિર્ણયનું સ્વાગત કર્યું છે. તેમણે કહ્યું કે ફિલ્મો બનાવવામાં ઘણી વસ્તુઓની જરૂર પડે છે અને જીએસટી ઓછો થવાથી હવે કેશ ફ્લોની સમસ્યા ઓછી થશે, જે ઉદ્યોગ માટે મોટી રાહત છે.
ફિલ્મ ટ્રેડ એનાલિસ્ટ સુમિત કડેલના મતે, નવી જીએસટી દરોની ફિલ્મ ઇન્ડસ્ટ્રી પર મોટી અસર નહીં થાય. ₹100 થી ઓછી કિંમતના સસ્તા ટિકિટ ફક્ત નાના શહેરોમાં જ ઉપલબ્ધ છે, જ્યારે મોટા શહેરોમાં મોંઘી ટિકિટો પર કોઈ ફેરફાર થયો નથી.
બ્રોડકાસ્ટર્સ અને ઓટીટી:
ટીવી બ્રોડકાસ્ટિંગ, ડીટીએચ અને કેબલ સેવાઓ પર 18% GST યથાવત રાખવામાં આવ્યો છે. બ્રોડકાસ્ટર્સની માંગ છતાં, તેમને કોઈ રાહત મળી નથી.
ઓટીટી (OTT) પ્લેટફોર્મના સબ્સક્રિપ્શન પર પણ 18% GST નો દર લાગુ છે, જેમાં કોઈ ફેરફાર નથી.
કલાકારો અને આયોજકો:
કલાકારોની સેવાઓ અને ઇવેન્ટ મેનેજમેન્ટ પર પણ 18% GST યથાવત છે.
જોકે, લોક કલા અથવા શાસ્ત્રીય કલા સાથે જોડાયેલા કલાકારોને જો કોઈ શો માટે ₹1.5 લાખ સુધીનું મહેનતાણું મળતું હોય, તો તેમની સેવાઓને જીએસટીમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે.
આમ, જીએસટીના નવા દરોએ મનોરંજન ઉદ્યોગમાં મિશ્ર પ્રતિક્રિયાઓ આપી છે, જેમાં કેટલાક ક્ષેત્રોને લાભ થયો છે, જ્યારે અન્ય ક્ષેત્રો રાહતની રાહ જોઈ રહ્યા છે.
