મનીષ તિવારીની ‘જનરેશન Z અને નેપો કિડ્સ’ પરની પોસ્ટથી રાજકીય વિવાદ, ભાજપે રાહુલ ગાંધી સાથે જોડતા સ્પષ્ટતા કરવાની ફરજ પડી
કોંગ્રેસના વરિષ્ઠ નેતા મનીષ તિવારી દ્વારા એશિયન દેશોમાં થઈ રહેલી રાજકીય ઉથલપાથલ અંગે કરવામાં આવેલી એક સોશિયલ મીડિયા પોસ્ટથી ભારતીય રાજકારણમાં એક નવો વિવાદ શરૂ થયો છે. ભાજપે તેમના નિવેદનને કોંગ્રેસના નેતા રાહુલ ગાંધી પરના પરોક્ષ હુમલા તરીકે ગણાવતા તીવ્ર પ્રતિક્રિયા આપી, જેના પરિણામે તિવારીને સ્પષ્ટતા કરવાની ફરજ પડી.
મંગળવારે, કોંગ્રેસના સાંસદ મનીષ તિવારીએ X (અગાઉ ટ્વિટર) પર એક પોસ્ટ કરી. તેમણે અનેક એશિયન દેશોમાં ચાલી રહેલા રાજકીય વિરોધ અને પરિવર્તનોનો ઉલ્લેખ કરીને દલીલ કરી કે વર્તમાન પેઢીઓ, ખાસ કરીને જનરેશન X, Y અને Z, હવે કોઈના વિશેષાધિકારને સ્વીકારવા તૈયાર નથી.
Gosh I just wish that some people would grow up in life .
Everything does not have to be dumbed down to a Cong – BJP he said she said or targeting X or Y.
What is happening in South Asia and East Asia has serious National Security implications and why it is happening needs… https://t.co/brzQF7qGrM
— Manish Tewari (@ManishTewari) September 23, 2025
તેમણે લખ્યું, “જુલાઈ ૨૦૨૩માં શ્રીલંકામાં રાષ્ટ્રપતિ ગોટાબાયા રાજપક્ષે, જુલાઈ ૨૦૨૪માં બાંગ્લાદેશમાં શેખ હસીના, સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૫માં નેપાળમાં કેપી શર્મા ઓલી અને ફિલિપાઇન્સમાં ફર્ડિનાન્ડ માર્કોસ જુનિયર વિરુદ્ધ ચાલી રહેલા વિરોધ પ્રદર્શનોએ આ વાતની પુષ્ટિ કરી છે.” તિવારીએ ભારપૂર્વક કહ્યું કે સોશિયલ મીડિયા ટ્રેન્ડ રાજવંશોને તોડી રહ્યા છે અથવા તેમને પડકારી રહ્યા છે.
ભાજપનો તીવ્ર પ્રતિકાર: ‘અંદરથી બળવો’
મનીષ તિવારીની આ ટિપ્પણી પર ભાજપે તરત જ પ્રતિક્રિયા આપી અને તેને કોંગ્રેસ નેતા રાહુલ ગાંધી પરનો પરોક્ષ હુમલો ગણાવ્યો. ભાજપ આઈટી સેલના વડા અમિત માલવિયાએ ટ્વીટ કરીને કહ્યું કે, “જી-૨૩ બળવાખોર જૂથના સભ્ય, કોંગ્રેસના વરિષ્ઠ નેતા મનીષ તિવારી, ભારતીય રાજકારણમાં સૌથી મોટા ‘નેપો કિડ’ રાહુલ ગાંધી પર નિશાન સાધી રહ્યા છે.” માલવિયાએ દાવો કર્યો કે આ ટિપ્પણીઓ કોંગ્રેસમાં “અંદરથી બળવો” દર્શાવે છે. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે માત્ર જનરેશન ઝેડ જ નહીં, પણ કોંગ્રેસના પોતાના દિગ્ગજ નેતાઓ પણ રાહુલ ગાંધીની રાજનીતિથી કંટાળી ગયા છે. માલવિયાએ યાદ અપાવ્યું કે તિવારી એ જ G-૨૩ જૂથના સભ્ય છે જેમણે અગાઉ પક્ષમાં આંતરિક સુધારાની માંગ કરી હતી.
મનીષ તિવારીની સ્પષ્ટતા: ‘રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા પર ધ્યાન આપો’
ભાજપના આકરા જવાબ બાદ મનીષ તિવારીને સ્પષ્ટતા કરવી પડી. તેમણે તેમની પોસ્ટમાં ભાજપની દલીલને ફગાવી દેતા કહ્યું કે, “હું ફક્ત ઈચ્છું છું કે કેટલાક લોકો જીવનમાં આગળ વધે.” તેમણે ભાજપને આ ચર્ચાને કોંગ્રેસ-ભાજપના રાજકીય યુદ્ધ સુધી સીમિત ન રાખવાની અપીલ કરી.
તિવારીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે તેમની પોસ્ટનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય દક્ષિણ અને પૂર્વ એશિયામાં થઈ રહેલા મોટા વિકાસ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાનો હતો, કારણ કે “આ સ્થળોએ જે થઈ રહ્યું છે તેની રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા પર ગંભીર અસરો છે.” તેમણે કહ્યું કે આ પરિસ્થિતિને યોગ્ય પરિપ્રેક્ષ્યમાં સમજવાની જરૂર છે.
યુવા-નેતૃત્વ હેઠળના એશિયન વિરોધ પ્રદર્શનો
તિવારીએ જે રાજકીય અસ્થિરતાનો ઉલ્લેખ કર્યો તે સમગ્ર એશિયામાં યુવા-નેતૃત્વની ચળવળોને કારણે ઉદ્ભવી છે. આ ચળવળો વિશેષાધિકાર અને માળખાકીય અસમાનતાને પડકારી રહી છે. ઉદાહરણ તરીકે, નેપાળમાં શાળા અને કોલેજના વિદ્યાર્થીઓ (જનરેશન ઝેડ) દ્વારા વિરોધ પ્રદર્શનોનું નેતૃત્વ કરવામાં આવ્યું હતું. આ વિરોધ પ્રદર્શનો શરૂઆતમાં સોશિયલ મીડિયા પરના પ્રતિબંધ વિરુદ્ધ હતા, પરંતુ તે ઝડપથી “નેપો કિડ્સ” (રાજકારણીઓના વિદેશમાં રહેતા બાળકો) ને લક્ષ્યાંકિત કરીને એક વ્યાપક ભ્રષ્ટાચાર વિરોધી ચળવળમાં ફેરવાઈ ગયા, જેના પરિણામે વડા પ્રધાને રાજીનામું આપવું પડ્યું.
આ જ રીતે, બાંગ્લાદેશમાં પણ સરકારી નોકરીના ક્વોટાને લઈને શરૂ થયેલા વિરોધ પ્રદર્શનોએ સ્થાપિત શાસન વિરુદ્ધનું સ્વરૂપ લીધું, જેના પરિણામે દેશમાં કાર્યવાહક વહીવટીતંત્રની સ્થાપના થઈ.
વિશ્લેષકો માને છે કે ડિજિટલ પ્લેટફોર્મથી સજ્જ જનરેશન Z, હવે “કથા નિર્માતા” અને “રાજકીય કાર્યસૂચિ નિર્ધારક” તરીકે ઉભરી રહી છે, જે વિશેષાધિકાર અને અસમાનતાના જૂના માળખાને પડકારી રહી છે.
