ચારધામ યાત્રા ૨૦૨૫ અંતિમ ચરણમાં: ગંગોત્રી અને યમુનોત્રી ધામના શિયાળુ કપાટ બંધ થવાની તારીખ જાહેર, લાખો શ્રદ્ધાળુઓ માટે મહત્ત્વના સમાચાર
ઉત્તરાખંડની પવિત્ર ચારધામ યાત્રા હવે તેના અંતિમ તબક્કામાં પહોંચી ગઈ છે. શ્રદ્ધાળુઓ માટે આતુરતાનો વિષય રહેતી શિયાળાની ઋતુ માટે ગંગોત્રી ધામ અને યમુનોત્રી ધામના દરવાજા બંધ થવાની તારીખો મંદિર સમિતિઓ દ્વારા પંચાંગ (કેલેન્ડર) અનુસાર નક્કી કરીને સત્તાવાર રીતે જાહેર કરવામાં આવી છે. આ ઘોષણા સાથે જ લાખો યાત્રાળુઓ માટે યાત્રાના આયોજનનો અંતિમ તબક્કો શરૂ થઈ ગયો છે.
દરવાજા બંધ થયા પછી પણ, ભક્તો આગામી છ મહિના સુધી માતા ગંગા અને માતા યમુનાના દર્શન તેમના શિયાળુ નિવાસસ્થાનોમાં કરી શકશે, જે એક અનોખી ધાર્મિક પરંપરા છે.
ગંગોત્રી ધામના દરવાજા: ૨૨ ઓક્ટોબરે બંધ થશે
ગંગોત્રી ધામ મંદિર સમિતિના સચિવ સુરેશ સેમવાલે જણાવ્યું હતું કે, પંચાંગ મુજબ દરવાજા બંધ કરવાની તારીખ અને સમય નવરાત્રિના શુભ પ્રસંગે નક્કી કરવામાં આવ્યો છે.
- કપાટ બંધ થવાની તારીખ: ૨૨ ઓક્ટોબર, ૨૦૨૫ ના રોજ શિયાળાની ઋતુ માટે ગંગોત્રી ધામના દરવાજા બંધ કરવામાં આવશે.
- મુહૂર્ત અને વિધિ: અન્નકૂટ ઉત્સવ ના પાવન અવસર પર સવારે ૧૧:૩૬ વાગ્યે અભિજિત મુહૂર્તમાં ધાર્મિક વિધિઓ સાથે કપાટ બંધ કરવાની પ્રક્રિયા શરૂ થશે.
- માતા ગંગાની ડોલી યાત્રા: દરવાજા બંધ થયા પછી, માતા ગંગાની મૂર્તિને વિગ્રહ ડોલીમાં (પાલખી) મૂકીને તેમના શિયાળુ નિવાસસ્થાન તરફ રવાના કરવામાં આવશે. સેનાના બેન્ડ અને સ્થાનિક સંગીત વાદ્યોના ગુંજારવ સાથે આ ડોલી યાત્રા નીકળશે.
- શિયાળુ નિવાસ: ડોલી ૨૨ ઓક્ટોબરની રાત્રે માર્કંડેય મંદિરમાં વિશ્રામ કરશે અને બીજા દિવસે, ૨૩ ઓક્ટોબરના બપોરે મુખબા ગામમાં પહોંચશે. મુખબા ગામમાં આવેલા ગંગા મંદિરમાં મૂર્તિની સ્થાપના કરવામાં આવશે, જ્યાં આગામી છ મહિના સુધી શ્રદ્ધાળુઓ માતા ગંગાના દર્શન કરી શકશે.
યમુનોત્રી ધામના દરવાજા: ભૈયા દૂજના શુભ પર્વે બંધ થશે
યમુનોત્રી ધામના દરવાજા બંધ થવાની તારીખ પવિત્ર ભૈયા બીજના દિવસે નક્કી કરવામાં આવી છે, જે હિંદુ ધર્મમાં વિશેષ મહત્ત્વ ધરાવે છે.
- કપાટ બંધ થવાની તારીખ: ૨૩ ઓક્ટોબર, ૨૦૨૫ ના રોજ ભૈયા બીજના શુભ પ્રસંગે શિયાળાની ઋતુ માટે યમુનોત્રી ધામના દરવાજા બંધ રહેશે.
- નિર્ધારણ પ્રક્રિયા: યમુનોત્રી ધામ મંદિર સમિતિના પ્રવક્તા પુરુષોત્તમ ઉનિયાલે જણાવ્યું હતું કે કેલેન્ડર મુજબ, વિજયાદશમી (દશેરા) ના દિવસે કપાટ બંધ કરવાનો શુભ સમય નક્કી કરવામાં આવશે, જેની વિધિવત જાહેરાત ૨ ઓક્ટોબરે કરવામાં આવશે. જોકે, ભૈયા બીજના દિવસે દરવાજા બંધ કરવાની પરંપરા જળવાઈ રહેશે.
ગંગોત્રી અને યમુનોત્રી બંને ધામના દરવાજા ટૂંક સમયમાં બંધ થવાના હોવાથી, વહીવટીતંત્ર અને મંદિર સમિતિઓએ યાત્રાના અંતિમ તબક્કાની તૈયારીઓ તેજ કરી દીધી છે. લાખો શ્રદ્ધાળુઓનો ધસારો હવે છેલ્લા કેટલાક દિવસોમાં જોવા મળી શકે છે.
ચારધામ યાત્રાનું મહત્ત્વ અને શિયાળુ પરંપરા
ગંગોત્રી અને યમુનોત્રી ધામ ભારતીય સંસ્કૃતિ અને આસ્થાના બે મહત્ત્વપૂર્ણ કેન્દ્રો છે. ઉનાળામાં છ મહિના માટે આ ધામોના દરવાજા ખુલતા હોય છે અને શિયાળામાં ભારે હિમવર્ષાને કારણે તે બંધ કરવામાં આવે છે.
- શ્રદ્ધાનું કેન્દ્ર: ચારધામ યાત્રા માત્ર એક ધાર્મિક પ્રવાસ નથી, પરંતુ હિમાલયની સુંદરતા અને આધ્યાત્મિક શાંતિનો અનુભવ કરાવતી યાત્રા છે. દર વર્ષે લાખો શ્રદ્ધાળુઓ અહીં દર્શન માટે આવે છે.
- મૂર્તિ સ્થાપન: દરવાજા બંધ થયા પછી, માતા ગંગાની મૂર્તિ મુખબા ગામમાં અને માતા યમુનાની મૂર્તિ તેમના શિયાળુ નિવાસસ્થાનમાં સ્થાપિત કરવામાં આવે છે. આ પરંપરા છ મહિના સુધી ચાલુ રહે છે, જે દર્શાવે છે કે કઠિન હવામાનમાં પણ ભક્તોની આસ્થા અવિરત રહે છે.
જે શ્રદ્ધાળુઓ હજી સુધી આ યાત્રા કરી શક્યા નથી, તેમના માટે હવે અંતિમ થોડા દિવસો જ બાકી છે. વહીવટીતંત્ર લોકોને સલામત અને શાંતિપૂર્ણ યાત્રા પૂર્ણ કરવા માટે સહકાર આપવા વિનંતી કરી રહ્યું છે.
