દિવાળી પહેલા સરકારી કર્મચારીઓ માટે મોટી ભેટ: કેન્દ્ર સરકારે DAમાં ૩% નો વધારો જાહેર કર્યો, ૧ કરોડથી વધુ લોકોને થશે ફાયદો
તહેવારોની મોસમ શરૂ થઈ ગઈ છે અને કેન્દ્ર સરકારે પોતાના કર્મચારીઓ અને પેન્શનરોને દિવાળી પહેલા એક મોટી ભેટ આપી છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં મળેલી કેબિનેટ બેઠકમાં મોંઘવારી ભથ્થા (Dearness Allowance – DA) અને મોંઘવારી રાહત (Dearness Relief – DR) માં ૩% નો વધારો જાહેર કરવામાં આવ્યો છે. આ નિર્ણયથી દેશભરના ૧.૧૫ કરોડથી વધુ કેન્દ્રીય કર્મચારીઓ અને પેન્શનરોને સીધો આર્થિક લાભ થવાની અપેક્ષા છે.
આ વધારો એવા સમયે આવ્યો છે જ્યારે દેશમાં ફુગાવો (Inflation) સામાન્ય માણસના બજેટને અસર કરી રહ્યો છે. સરકારે કર્મચારીઓના જીવનધોરણને જાળવી રાખવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે આ મહત્ત્વનો નિર્ણય લીધો છે.
કેટલો વધારો? ક્યારથી થશે લાગુ?
કેબિનેટ દ્વારા જાહેર કરાયેલો ૩% નો વધારો કર્મચારીઓના મૂળ પગાર અને પેન્શનના આધારે ચૂકવવામાં આવશે.
- વધારાની જાહેરાત: ૩%
- કુલ DA/DR: ૩% વધારા સાથે, કુલ મોંઘવારી ભથ્થું (અગાઉના દરના આધારે) ધીમે ધીમે વધીને ૫૦% સુધી પહોંચવાની સંભાવના છે.
- અમલની તારીખ: સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, સરકાર દ્વારા આ વધેલો DA ૧ જુલાઈ, ૨૦૨૫ થી લાગુ થઈ શકે છે. જોકે સત્તાવાર જાહેરાત હજી બાકી છે, સામાન્ય રીતે દર વર્ષે બીજો વધારો ૧ જુલાઈથી અમલમાં આવે છે.
જો આ વધારો ૧ જુલાઈથી લાગુ થશે, તો કર્મચારીઓને જુલાઈ, ઓગસ્ટ અને સપ્ટેમ્બર મહિનાનું એરિયર્સ (વધેલો પગાર) પણ મળશે, જે તહેવારોની મોસમમાં મોટી આર્થિક રાહત આપશે.
DA વધારા પાછળનું ગણિત અને AICPI ઇન્ડેક્સ
મોંઘવારી ભથ્થું (DA) વર્ષમાં બે વાર વધારવામાં આવે છે: પહેલો વધારો જાન્યુઆરીથી અને બીજો વધારો જુલાઈથી લાગુ થાય છે. આ વધારો શ્રમ મંત્રાલય દ્વારા માસિક બહાર પાડવામાં આવતા ઓલ ઈન્ડિયા કન્ઝ્યુમર પ્રાઇસ ઇન્ડેક્સ (AICPI) ઇન્ડેક્સ પર આધારિત છે.
તાજેતરના AICPI ઇન્ડેક્સના ડેટા અનુસાર, સૂચકાંકમાં સતત વધારો જોવા મળ્યો છે. આ આંકડાઓ સ્પષ્ટપણે સૂચવે છે કે કેન્દ્રીય કર્મચારીઓના મોંઘવારી ભથ્થામાં ૪% સુધીનો વધારો નિશ્ચિત છે, જોકે કેબિનેટે ૩% નો વધારો જાહેર કર્યો છે.
કુલ મોંઘવારી ભથ્થું ૫૦% પર પહોંચશે?
જો આગામી સમયમાં આ વધારા સાથે કુલ મોંઘવારી ભથ્થું ૫૦% સુધી પહોંચી જાય, તો ૭મા પગાર પંચની ભલામણો પર આધારિત નવું પગાર માળખું (Pay Structure) લાગુ કરવા પર પણ વિચારણા થઈ શકે છે.
સાતમા પગાર પંચના નિયમો મુજબ, જ્યારે મોંઘવારી ભથ્થું ૫૦% અથવા તેનાથી વધુ થઈ જાય છે, ત્યારે તેને મૂળ પગારમાં સમાવી લેવામાં આવે છે અને DAનો દર ફરીથી શૂન્ય (૦%) થી શરૂ થાય છે. આ પ્રક્રિયાથી કર્મચારીઓના મૂળ પગારમાં નોંધપાત્ર વધારો થશે અને તેમના આર્થિક ધોરણમાં સુધારો થશે. આનાથી લગભગ ૧૦ મિલિયન (એક કરોડ) કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ અને પેન્શનરોને ફાયદો થવાની અપેક્ષા છે.
સરકારના આ પગલાથી વધતી જતી ફુગાવા સામે કર્મચારીઓના ખિસ્સાને થોડી રાહત મળશે અને તેમની ખરીદ શક્તિ જળવાઈ રહેશે.
કર્મચારીઓ અને પેન્શનરોને કેવી રીતે થશે ફાયદો?
આ વધારાથી માત્ર પગાર વધશે એટલું જ નહીં, પરંતુ કર્મચારીઓ અને પેન્શનરોની અન્ય આર્થિક ગણતરીઓ પર પણ સકારાત્મક અસર પડશે:
- માસિક પગારમાં વધારો: કર્મચારીઓના માસિક પગારમાં સીધો વધારો થશે, જે તહેવારોની ખરીદી અને ખર્ચને ટેકો આપશે.
- પેન્શનમાં વૃદ્ધિ: નિવૃત્ત પેન્શનરોને મળતી મોંઘવારી રાહત (DR) વધવાથી તેમની માસિક આવક વધશે, જે વૃદ્ધાવસ્થામાં જીવન સરળ બનાવશે.
- અન્ય ભથ્થાઓ પર અસર: DA વધવાથી હાઉસ રેન્ટ એલાઉન્સ (HRA) અને ટ્રાવેલ એલાઉન્સ (TA) જેવા અન્ય ભથ્થાઓની ગણતરી પર પણ અસર પડે છે, જે તેમના કુલ પગાર (Gross Salary) માં વધારો કરે છે.
- એરિયર્સનો લાભ: ૧ જુલાઈ, ૨૦૨૫થી લાગુ થવાના કારણે, કર્મચારીઓને ત્રણ મહિનાનું એક સામટું એરિયર્સ મળશે, જે એક મોટી રકમ હોઈ શકે છે.
કેન્દ્ર સરકારનો આ નિર્ણય લાખો પરિવારો માટે ઉત્સવની ખુશીઓમાં વધારો કરશે અને અર્થતંત્રમાં નાણાંનો પ્રવાહ પણ વધારશે.
