જો ડાયાબિટીસ હોય તો જમ્યાના ૩૦ મિનિટ પછી આ કામ અવશ્ય કરો: નિષ્ણાત ડૉક્ટરની સરળ પણ મહત્ત્વની સલાહ
ડાયાબિટીસ, જેને ‘સાયલન્ટ કિલર’ રોગ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તેના કેસોમાં છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં નબળી જીવનશૈલી અને બિનઆરોગ્યપ્રદ આહારને કારણે સતત વધારો થઈ રહ્યો છે. બાળકોથી લઈને પુખ્ત વયના લોકો સુધી, આ રોગ મોટા પાયે લોકોના સ્વાસ્થ્યને અસર કરી રહ્યો છે. ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે દવાઓ અને આહાર નિયંત્રણની સાથે-સાથે નિયમિત કસરત પણ એટલી જ જરૂરી છે. આ સંદર્ભે, આરોગ્ય નિષ્ણાતો એક સરળ અને અસરકારક ઉપાય સૂચવે છે: ચાલવું.
ડાયાબિટીસના દર્દીઓએ ક્યારે અને કેવી રીતે ચાલવું જોઈએ, તેના પર વિશેષજ્ઞોની આ સલાહનું પાલન કરવું ખૂબ જ મહત્ત્વનું છે.
ખાધા પછી ૩૦ મિનિટે ચાલવું શા માટે જરૂરી છે?
ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે ચાલવું ક્યારે શરૂ કરવું તે જાણવું મહત્ત્વનું છે. નિષ્ણાત ડૉ. સંજીવ બત્રા ના મતે, ડાયાબિટીસના દર્દીઓએ જમ્યાના લગભગ અડધા કલાક (૩૦ મિનિટ) પછી ચોક્કસપણે ચાલવું જોઈએ.
ડૉ. બત્રાએ આ પાછળનું વૈજ્ઞાનિક કારણ સમજાવ્યું:
“જમ્યાના ૩૦ થી ૬૦ મિનિટની વચ્ચે લોહીમાં ગ્લુકોઝનું સ્તર ટોચ પર પહોંચે છે. જો તમે આ સમયે શારીરિક પ્રવૃત્તિ શરૂ કરો છો, તો તમે ગ્લુકોઝના આ ‘પીક’ (ટોચના સ્તર) ને અસરકારક રીતે નિયંત્રિત કરી શકો છો.”
આ જ કારણ છે કે ડાયાબિટીસના દર્દીઓએ જમ્યાના ૩૦ મિનિટ પછી ચાલવાનું શરૂ કરવું જોઈએ અને આ પ્રવૃત્તિ ઓછામાં ઓછી ૨૦-૩૦ મિનિટ સુધી જાળવી રાખવી જોઈએ. આ એક સરળ આદત બ્લડ સુગરને નિયંત્રિત કરવામાં નોંધપાત્ર રીતે મદદ કરી શકે છે.
ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે ચાલવું એક વરદાન
આરોગ્ય નિષ્ણાતોના મતે, ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે ચાલવાની આદત વરદાન બની શકે છે. નિયમિત ચાલવાથી નીચે મુજબના ફાયદાઓ થાય છે:
- ગ્લુકોઝનો ઉપયોગ: ચાલવાથી તમારા સ્નાયુઓ સક્રિય થાય છે અને તે તમારા લોહીમાંથી ગ્લુકોઝને ખેંચીને તેને બાળી નાખવામાં (ઉર્જા તરીકે ઉપયોગ કરવામાં) મદદ કરે છે.
- બ્લડ સુગર નિયંત્રણ: જમ્યા પછી તરત જ (૩૦ મિનિટ પછી) ચાલવાથી લોહીમાં ગ્લુકોઝના સ્તરને અચાનક ઊંચે જતું અટકાવી શકાય છે, જેનાથી એકંદરે બ્લડ સુગરનું સ્તર નિયંત્રણમાં રહે છે.
શારીરિક અને માનસિક સ્વાસ્થ્યના ફાયદા
ચાલવું માત્ર ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે જ નહીં, પરંતુ તમામ લોકો માટે અનેક સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓમાં ફાયદાકારક સાબિત થાય છે.
- સંપૂર્ણ શારીરિક સ્વાસ્થ્ય: ચાલવું હૃદયના સ્વાસ્થ્ય માટે ઉત્તમ છે, તે રક્ત પરિભ્રમણને સુધારે છે અને હૃદય રોગનું જોખમ ઘટાડે છે. તે હાડકાં અને સાંધાઓને મજબૂત બનાવવામાં પણ મદદ કરે છે.
- વજન નિયંત્રણ: જો તમે વજન ઘટાડવાની યાત્રા પર છો, તો ચાલવું તમારી આ પ્રક્રિયાને વેગ આપવા માટે શ્રેષ્ઠ અને સૌથી ઓછી ઇજા પહોંચાડે તેવી કસરત છે.
- માનસિક શાંતિ: ચાલવાથી માત્ર શારીરિક સ્વાસ્થ્ય જ નહીં, પણ માનસિક સ્વાસ્થ્ય પણ મજબૂત બને છે. આ પ્રવૃત્તિ તણાવ (Stress) અને ચિંતા ઓછી કરી શકે છે. હળવું ચાલવાથી શરીરમાં એન્ડોર્ફિન્સ (ખુશીના હોર્મોન્સ) મુક્ત થાય છે.
- ઊંઘની ગુણવત્તા: નિયમિત રીતે ચાલવાથી ઊંઘની ગુણવત્તામાં સુધારો થઈ શકે છે, જે ડાયાબિટીસના દર્દીઓ માટે વધુ સારી રિકવરી અને સ્વાસ્થ્ય જાળવવામાં મહત્ત્વપૂર્ણ છે.
ડૉ. સંજીવ બત્રા અને અન્ય આરોગ્ય નિષ્ણાતોની આ સલાહ સ્પષ્ટ છે: જો તમને ડાયાબિટીસ છે, તો સક્રિય થવા માટે યોગ્ય સમય પસંદ કરો. જમ્યા પછી તરત જ (૩૦ મિનિટ પછી) ૨૦-૩૦ મિનિટની વોક લેવાથી તમારા શરીરને ગ્લુકોઝનો વધુ સારી રીતે ઉપયોગ કરવામાં મદદ મળે છે, જે તમને આ ક્રોનિક રોગનું સંચાલન કરવામાં મોટી રાહત આપી શકે છે. દવાઓ અને આહારની સાથે આ ‘વોક’ને જીવનશૈલીનો અનિવાર્ય હિસ્સો બનાવો.
