જાણો UPI નો આ નવો નિયમ: કેવી રીતે કામ કરશે ફેસ રિકગ્નિશન અને ફિંગરપ્રિન્ટ પેમેન્ટ?
8 ઓક્ટોબર 2025થી ભારતમાં ડિજિટલ પેમેન્ટ સિસ્ટમ વધુ સરળ અને સુરક્ષિત બનવા જઈ રહી છે. નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઇન્ડિયા (NPCI) એ જાહેરાત કરી છે કે હવેથી યુઝર્સ UPI લેવડદેવડને ફેસ રિકગ્નિશન (ચહેરાની ઓળખ) અને ફિંગરપ્રિન્ટ દ્વારા પણ મંજૂરી આપી શકશે.
હવે માત્ર PIN નહીં, બાયોમેટ્રિકથી પણ પેમેન્ટ
આ નવી સુવિધા હેઠળ, પેમેન્ટ માટે હવે માત્ર PIN દાખલ કરવો જરૂરી નહીં હોય.
બાયોમેટ્રિક ઓથેન્ટિકેશન: UPI યુઝર્સ હવે તેમના બાયોમેટ્રિક ડેટા (જે આધાર પ્રણાલી સાથે જોડાયેલો છે) નો ઉપયોગ કરીને સુરક્ષિત રીતે પેમેન્ટ કરી શકશે.
ઝડપી અને સુરક્ષિત: યુઝર્સ તેમના ફોનમાં ઓળખ (આઇડેન્ટિફિકેશન) નોંધાવીને વધુ ઝડપી અને સુરક્ષિત ચૂકવણી કરી શકશે.
RBIનું માર્ગદર્શન અને NPCIનો પ્રયાસ
ભારતીય રિઝર્વ બેંકે (RBI) તાજેતરમાં વૈકલ્પિક ઓથેન્ટિકેશન (Alternate Authentication)ની મંજૂરી આપી છે. NPCI આ નવી ટેક્નોલોજી દ્વારા UPI લેવડદેવડને વધુ ઝડપી, સુરક્ષિત અને છેતરપિંડી મુક્ત બનાવવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. NPCI આ પહેલને મુંબઈ ગ્લોબલ ફિનટેક ફેસ્ટિવલમાં પ્રદર્શિત કરશે.
નિષ્ણાતોનું શું કહેવું છે?
ઓછી છેતરપિંડી: નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે બાયોમેટ્રિક ઓથેન્ટિકેશનથી PIN ચોરી અને છેતરપિંડીની ઘટનાઓમાં ઘટાડો થશે.
વરિષ્ઠોને ફાયદો: આ સુવિધા ખાસ કરીને વૃદ્ધો અને ગ્રામીણ વિસ્તારોના લોકો માટે ફાયદાકારક સાબિત થશે, જેમને PIN યાદ રાખવામાં મુશ્કેલી પડતી હોય છે.
ડેટાની સુરક્ષા
NPCI એ સ્પષ્ટતા કરી છે કે યુઝરનો બાયોમેટ્રિક ડેટા ફક્ત ફોનમાં એન્ક્રિપ્ટેડ ફોર્મમાં રહેશે. બેંક કે NPCI દ્વારા આ ડેટાનો સંગ્રહ કે ઍક્સેસ (Access) કરવામાં આવશે નહીં. યુઝર્સ ઇચ્છે તો આ સુવિધાને ગમે ત્યારે ઓન કે ઓફ કરી શકે છે.
આ પહેલ ભારતમાં ડિજિટલ પેમેન્ટ સિસ્ટમને સુરક્ષિત, સરળ અને વ્યાપક બનાવવા તરફનું એક મહત્વપૂર્ણ પગલું માનવામાં આવે છે.
