દિવાળી પર ફટાકડા ફોડવા માત્ર ૨ કલાકની છૂટ! ગુજરાત સરકારે Supreme Courtના નિર્દેશો સાથે ગાઈડલાઈન જાહેર કરી
દિવાળીના મહાપર્વની ધામધૂમથી ઉજવણી શરૂ થઈ ગઈ છે, ત્યારે રાજ્ય સરકારે ફટાકડા ફોડવા અંગેની નવી ગાઈડલાઈન (માર્ગદર્શિકા) જાહેર કરી છે. સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્દેશોનું સ્પષ્ટ પાલન કરવાના હેતુથી લેવાયેલા આ નિર્ણય મુજબ, ગુજરાતમાં દિવાળી અને અન્ય તહેવારો પર ફટાકડા ફોડવાનો સમય માત્ર બે કલાક માટે જ નિશ્ચિત કરવામાં આવ્યો છે, જેનું કડક પાલન ગૃહ વિભાગ દ્વારા કરાવવામાં આવશે.
નાગરિકોને પર્યાવરણ અને જાહેર સુરક્ષાનું ધ્યાન રાખીને આ નિયમોનું પાલન કરવા માટે સૂચન કરવામાં આવ્યું છે, અને ભંગ કરનારાઓ સામે પોલીસ કાયદેસરની કાર્યવાહી કરશે.
ફટાકડા ફોડવા માટે સમય અને સ્થળના નિયંત્રણો
રાજ્ય સરકારે બે મહત્ત્વપૂર્ણ તહેવારોના દિવસો માટે ચોક્કસ સમય નક્કી કર્યો છે, જેથી હવાનું પ્રદૂષણ અને ધ્વનિ પ્રદૂષણ નિયંત્રણમાં રહે.
સમય મર્યાદા (Time Limit):
- દિવાળી અને અન્ય તહેવારો:
- રાત્રે ૮:૦૦ વાગ્યાથી રાત્રે ૧૦:૦૦ વાગ્યા સુધી. (કુલ ૨ કલાક)
- નવા વર્ષનો દિવસ (New Year’s Day):
- રાત્રે ૧૧:૫૫ વાગ્યાથી (મધરાત પહેલાં ૫ મિનિટ) રાત્રે ૧૨:૩૦ વાગ્યા સુધી. (કુલ ૩૫ મિનિટ)
સાયલન્ટ ઝોનમાં સંપૂર્ણ પ્રતિબંધ (Silent Zone Restriction):
હોસ્પિટલ, નર્સિંગ હોમ, આરોગ્ય કેન્દ્ર, શૈક્ષણિક સંસ્થા, ન્યાયાલયો અને ધાર્મિક સ્થળોના ૧૦૦ મીટરના એરિયાને ‘સાયલન્ટ ઝોન’ ગણવામાં આવશે, અને આ વિસ્તારોમાં ફટાકડા ફોડવા પર સંપૂર્ણ પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે.
પ્રતિબંધિત સ્થળો (Restricted Areas):
જાહેર સુરક્ષાના ભાગરૂપે નીચેના સ્થળોની આસપાસ ફટાકડા ફોડવા પર મનાઈ ફરમાવવામાં આવી છે:
- શહેરના બજારો, શેરીઓ તેમજ જાહેર રસ્તા.
- પેટ્રોલ પંપ, સીએનજી અને એલપીજી બોટલિંગ પ્લાન્ટ.
- એલપીજી ગેસના સ્ટોરેજ એરિયા.
- એરપોર્ટની નજીકનો વિસ્તાર.
ચીની તુક્કલ અને ઓનલાઈન વેચાણ પર પ્રતિબંધ
રાજ્ય સરકારે માત્ર સમય અને સ્થળ પર જ નહીં, પરંતુ ફટાકડાના પ્રકાર અને વેચાણના માધ્યમ પર પણ કડક નિયંત્રણો લાદ્યા છે.
- ચાઈનીઝ તુક્કલ પર પ્રતિબંધ: ભૂતકાળમાં દિવાળીમાં ચાઇનીઝ તુક્કલ (આકાશ કંદીલ) અને બલૂનને કારણે આગ લાગવાના બનાવો સૌથી વધુ બન્યા હતા. જેને ધ્યાનમાં રાખીને પોલીસે ચાઇનીઝ તુક્કલ, બલૂનના વેચાણ તેમજ ઉપયોગ સામે સંપૂર્ણ પ્રતિબંધ મૂક્યો છે.
- ધ્વનિ નિયંત્રણ: માર્ગદર્શિકા મુજબ, વધુ ઘોંઘાટ (Noise Pollution) કરતા ફટાકડા ફોડવા પર પ્રતિબંધ મૂકી દેવામાં આવ્યો છે.
- ઈ-કોમર્સ વેચાણ: ફટાકડાનું ઈ-કોમર્સ વેબસાઈટ પર વેચાણ પણ થઈ શકશે નહીં, જેનો અર્થ છે કે ફટાકડાની ખરીદી માત્ર લાઇસન્સ ધરાવતા ભૌતિક સ્ટોર્સ પરથી જ કરવી પડશે.
જાહેરનામાનો ભંગ કરનાર સામે કાયદેસરની કાર્યવાહી
રાજ્ય સરકારે નાગરિકોને સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્દેશોનું સ્પષ્ટ રીતે પાલન કરવા માટે આગ્રહ કર્યો છે. જો કોઈ વ્યક્તિ આ જાહેરનામાનો ભંગ કરશે, તો તેની સામે પોલીસ કાયદેસરની કાર્યવાહી કરશે.
આ જાહેરનામું ખાસ કરીને દિવાળીના બે દિવસના તહેવાર માટે અમલમાં મૂકવામાં આવ્યું છે. હવે એ જોવાનું રહેશે કે ગૃહ વિભાગ અને સ્થાનિક પોલીસ તંત્ર આ કડક નિયમોનો અમલ કેવી રીતે કરાવે છે અને નાગરિકો તરફથી કેટલો સહકાર મળે છે.
આ નિર્ણયોનો મુખ્ય હેતુ પ્રદૂષણ ઘટાડવાનો અને તહેવારો દરમિયાન જાહેર સુરક્ષા જાળવવાનો છે. ખાસ કરીને શિયાળાની શરૂઆતમાં પ્રદૂષણનું સ્તર વધવાથી શ્વાસ સંબંધિત સમસ્યાઓ વધી શકે છે, જેને અટકાવવા માટે આ પગલું અનિવાર્ય છે. નાગરિકોએ પર્યાવરણને ધ્યાનમાં રાખીને ગ્રીન ફટાકડા (Green Crackers) ફોડવા તરફ વળવું જોઈએ.
