Expired Medicines Disposal ઘણાં ઘરોમાં એક્સપાયર થયેલી દવાઓ કચરાપેટીમાં ફેંકી દેવાની સામાન્ય પ્રથામાંથી એક છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે કેટલીક દવાઓ એવી હોય છે જેને ફેંકવાનું યોગ્ય રીતે નહીં કરવામાં આવે તો તે ઘાતક સાબિત થઈ શકે છે? ભારતની મુખ્ય દવા નિયામક સંસ્થા CDSCO (Central Drugs Standard Control Organization) એ તાજેતરમાં 17 એવી દવાઓની યાદી જાહેર કરી છે જેને ટોયલેટમાં ફ્લશ કરવી સલામત અને જરૂરી ગણવામાં આવે છે.
ફ્લશ કરવાની ભલામણ શા માટે?
આ દવાઓમાં મજબૂત પેઇનકિલર્સ, નર્વસ સિસ્ટમને અસર કરતી દવાઓ અને ઓપોઇડ્સ સામેલ છે. આ દવાઓ જો ખોટા હાથે પહોંચી જાય — જેમ કે બાળકો, વયસ્કો કે પાલતુ પ્રાણીઓ — તો તે જીવલેણ સાબિત થઈ શકે છે. એટલા માટે CDSCO એ અનિચ્છનીય નુકસાન અટકાવવા માટે તેમને ફ્લશ કરવાની સલાહ આપી છે.
ફ્લશ કરવાનું સૂચવાયેલી 17 દવાઓ:
- ફેન્ટાનાઇલ
- ડાયઝેપામ
- મોર્ફિન સલ્ફેટ
- ટ્રામાડોલ
- ઓક્સિકોડોન
- મેથેડોન હાઇડ્રોક્લોરાઇડ
- સોડિયમ ઓક્સિબેટ
- મિથાઈલફેનિડેટ
- મેપેરીડિન
(અન્ય સંપૂર્ણ યાદી ઉપર જોઈ શકાય)
દવાઓના નિકાલ માટે યોગ્ય રીતો:
CDSCO એ સ્પષ્ટ કહ્યું છે કે જેટલી દવાઓ ફ્લશ કરવા યોગ્ય નથી, તેને Drug Take-Back કાર્યક્રમ દ્વારા નિકાલ કરવો જોઈએ. આવા કાર્યક્રમો દવાઓને જવાબદારીભર્યા અને પર્યાવરણમૈત્રી રીતથી નાશ કરે છે.
ખોટો નિકાલ શા માટે ખતરનાક છે?
જો દવાઓ સીધી કચરામાં ફેંકવામાં આવે, તો તે જમીન અને પાણીમાં મળીને દવા પ્રતિરોધક બેક્ટેરિયાની વૃદ્ધિ કરી શકે છે. જેના કારણે સામાન્ય રોગોની સારવાર પણ મુશ્કેલ બની શકે છે.
અસ્વીકરણ: ઉપર આપેલી માહિતી જનજાગૃતિ માટે છે. દવાઓના નિકાલ પહેલા હંમેશા તજજ્ઞની સલાહ લેવી જોઈએ.
