બિહાર ચૂંટણી ૨૦૨૫: નીતિશ કુમારના CM પદ પર સસ્પેન્સ! ભાજપના બે ટોચના નેતાઓના નિવેદનોએ રાજકીય ગરમાવો વધાર્યો
બિહાર વિધાનસભા ચૂંટણી ૨૦૨૫ માટે રાજકીય ગરમાવો ચરમસીમા પર છે. NDA (નેશનલ ડેમોક્રેટિક એલાયન્સ) અને મહાગઠબંધન બંનેએ ઉમેદવારોની જાહેરાત કરીને જોરશોરથી પ્રચાર શરૂ કરી દીધો છે. જોકે, ચૂંટણી જીત્યા બાદ મુખ્યમંત્રી પદ કોને મળશે તે અંગેનું સસ્પેન્સ હવે ચરમસીમાએ પહોંચ્યું છે. NDA નીતિશ કુમારના નેતૃત્વમાં ચૂંટણી લડી રહ્યું હોવા છતાં, ભાજપના બે અગ્રણી નેતાઓ: કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહ અને કેન્દ્રીય મંત્રી નીતિન ગડકરીના તાજેતરના નિવેદનોએ નીતિશ કુમારના CM પદ પર મોટો પ્રશ્નાર્થચિહ્ન મૂક્યો છે.
બંને દિગ્ગજ નેતાઓએ સ્પષ્ટપણે સંકેત આપ્યો છે કે મુખ્યમંત્રી કોણ બનશે તે ચૂંટણી પછી ધારાસભ્ય પક્ષ અને NDA નું ઉચ્ચ કમાન્ડ નક્કી કરશે, જેના કારણે રાજકીય વર્તુળોમાં તીવ્ર અટકળો શરૂ થઈ ગઈ છે.
નીતિન ગડકરીનો સ્પષ્ટ સંકેત: ‘CM કોણ તે પછી નક્કી થશે’
કેન્દ્રીય માર્ગ પરિવહન મંત્રી નીતિન ગડકરીનું નિવેદન આ વિષય પર ભાજપની બદલાયેલી રણનીતિ તરફ ઇશારો કરે છે. એક ખાનગી ટીવી ચેનલ સાથેની વાતચીતમાં તેમણે આ સસ્પેન્સને વધુ ગહન બનાવ્યું:નીતિન ગડકરીએ કહ્યું, “બિહારમાં NDA સરકાર ચોક્કસ બનશે, પરંતુ મુખ્યમંત્રી કોણ હશે તે ચૂંટણી પછી નક્કી કરવામાં આવશે. આ નિર્ણય NDA, BJP અને JDU ના ઉચ્ચ કમાન્ડ સંયુક્ત રીતે લેશે.”
સંયુક્ત નિર્ણય: ગડકરીએ સ્પષ્ટ કર્યું કે તેઓ આ નિર્ણય એકલા લઈ શકે તેમ નથી અને આવા મહત્ત્વપૂર્ણ નિર્ણયો પાર્ટીના સંસદીય બોર્ડ દ્વારા લેવામાં આવે છે.
સસ્પેન્સનું કારણ: અગાઉ, ભાજપના નેતાઓ ઘણીવાર નીતિશ કુમારને ‘ચૂંટણીના ચહેરા’ તરીકે સ્વીકારીને તેમના CM પદની પુષ્ટિ કરતા હતા, પરંતુ ‘ચૂંટણી પછી નક્કી થશે’નું નિવેદન નીતિશ કુમારની સ્થિતિને નબળી પાડતું હોવાનું માનવામાં આવે છે.
અમિત શાહનું વલણ: ‘ધારાસભ્ય પક્ષ નેતા પસંદ કરશે’
કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહનું વલણ પણ આ બાબતે બદલાયેલું જોવા મળ્યું. પટણામાં એક ખાનગી કાર્યક્રમમાં જ્યારે તેમને નીતિશ કુમારના મુખ્યમંત્રી બનવા વિશે પૂછવામાં આવ્યું, ત્યારે તેમણે પણ સમાન જવાબ આપ્યો:અમિત શાહે કહ્યું, “કોઈને મુખ્યમંત્રી તરીકે નિયુક્ત કરનાર હું કોણ છું? ઘણા બધા પક્ષો છે. ચૂંટણી પછી, ધારાસભ્ય પક્ષ મળશે અને નેતા પસંદ કરશે.”
બદલાયેલો સૂર: જોકે, શાહે આ વાતની સ્પષ્ટતા કરતા ઉમેર્યું કે હાલમાં NDA નીતિશ કુમારના નેતૃત્વમાં ચૂંટણી લડી રહ્યું છે અને તેઓ જ અમારા ચૂંટણી ચહેરો છે.
ચર્ચાનો વિષય: રાજકીય વિશ્લેષકો માને છે કે જો ભાજપ પોતાના દમ પર JDU કરતાં વધુ બેઠકો જીતે છે, તો ભાજપ CM પદ માટે દાવેદારી રજૂ કરી શકે છે. બંને ટોચના નેતાઓના આ નિવેદનો ભાજપની આ આંતરિક મહત્ત્વકાંક્ષાને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
નીતિશ કુમારની સ્થિતિ પર સસ્પેન્સ વધવાનું કારણ
બિહારમાં નીતિશ કુમારના નેતૃત્વમાં ચૂંટણી લડવામાં આવી રહી છે, છતાં CM પદ પર સસ્પેન્સ વધવાના મુખ્ય બે કારણો છે:
બદલાયેલું સમીકરણ: ૨૦૨૦ની વિધાનસભા ચૂંટણી પછી ભાજપ બિહારમાં JDU કરતાં મોટી પાર્ટી બનીને ઊભરી હતી, જેના કારણે નીતિશ કુમારનું મહત્ત્વ થોડું ઘટ્યું છે. ભાજપ હવે નીતિશ કુમારને અનિશ્ચિત સમય માટે CM તરીકે જાહેર કરીને પોતાના ભવિષ્યના વિકલ્પો બંધ કરવા માંગતું નથી.
યુવા નેતૃત્વનો દાવ: મહાગઠબંધન યુવા નેતા તેજસ્વી યાદવને CM પદના ઉમેદવાર તરીકે રજૂ કરી રહ્યું છે, જેના કારણે NDA પર પણ યુવા અને નવા નેતૃત્વનો દાવ રમવાનું દબાણ છે. જો નીતિશ કુમારને CM તરીકે પૂર્વનિર્ધારિત ન કરાય, તો ભાજપ માટે જીત પછી યુવા નેતાને CM બનાવવાનો રસ્તો ખુલી શકે છે.
ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન આ પ્રકારના નિવેદનો NDA ની આંતરિક સ્થિતિમાં રહેલા તણાવ અને સત્તા-સંતુલન (Power Balance) ને દર્શાવે છે. ભાજપ અને JDU બંને હાલમાં બેઠકોની ફાળવણી અને ચૂંટણી પ્રચારમાં વ્યસ્ત છે, પરંતુ પરિણામો બાદ આ CM પદનો સસ્પેન્સ બિહારના રાજકારણમાં મોટો વળાંક લાવી શકે છે.