ગાઝા યુદ્ધવિરામમાં ફરીથી ગૂંચવાડો: હમાસ એક શરત પર અડગ, શું સંઘર્ષ ફરી શરૂ થશે?
રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પની 20-સૂત્રીય ગાઝા શાંતિ યોજનામાં એકવાર ફરીથી ગૂંચવણ ઊભી થતી જોવા મળી રહી છે. આ ડીલની એક મુખ્ય શરત છે કે હમાસે પોતાના હથિયારો હેઠા મૂકવા પડશે. પરંતુ, હમાસના રાજકીય બ્યૂરોના સભ્ય મોહમ્મદ નજ્જાલે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે તે આ સંગઠનના હથિયારો સોંપી દેવાની કોઈ ગેરંટી આપી શકે તેમ નથી.
ગાઝા અને ઇઝરાયલ વચ્ચેના યુદ્ધનો અંત લાવવા માટે રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે આ 20-સૂત્રીય ગાઝા પીસ પ્લાન રજૂ કર્યો હતો, જેના હેઠળ યુદ્ધવિરામ થયો. જોકે, હજી આના પ્રથમ તબક્કા એટલે કે કેદીઓની અદલાબદલીની પ્રક્રિયા જ શરૂ થઈ છે. આ ડીલને પૂર્ણ કરવા માટેની કેટલીક શરતો પર હમાસ ફરીથી અડગ થઈ ગયું છે, જેના કારણે યુદ્ધવિરામની સફળતા પર સવાલો ઊભા થયા છે.
હથિયાર હેઠા મૂકવાની શરત પર વિવાદ
હમાસના રાજકીય બ્યૂરોના સભ્ય મોહમ્મદ નજ્જાલએ જણાવ્યું કે:
- હમાસ 5 વર્ષ માટે યુદ્ધવિરામ માટે તૈયાર છે, જેથી તબાહ થયેલા ગાઝાનું પુનર્નિર્માણ કરી શકાય.
- ત્યારબાદ શું થશે તેની ખાતરી એ વાત પર નિર્ભર કરશે કે પેલેસ્ટાઇનીઓને રાજ્યની માન્યતા અને ભવિષ્ય માટે આશા તથા દિશા આપવામાં આવે.
- જોકે, તેમણે 20-સૂત્રીય યોજનામાં સામેલ એક મહત્ત્વપૂર્ણ શરત વિશે સ્પષ્ટ કહ્યું કે તેઓ સંગઠનના હથિયારો સોંપી દેવાની કોઈ ગેરંટી આપી શકે નહીં.
ઇઝરાયલની પ્રતિક્રિયા
નજ્જાલની ટિપ્પણીઓ પર ઇઝરાયલના વડાપ્રધાન કાર્યાલયે પ્રતિક્રિયા આપી કે:
- ઇઝરાયલ યુદ્ધવિરામ સમજૂતી પ્રત્યે પ્રતિબદ્ધ છે અને તે પોતાની તરફની તમામ શરતોનું પાલન કરવાનું ચાલુ રાખશે.
- તેમણે કહ્યું કે, “હમાસે પ્રથમ તબક્કામાં તમામ બંધકોને છોડવાના હતા. તેમણે તે કર્યું નથી. હમાસ જાણે છે કે અમારા બંધકોના મૃતદેહો ક્યાં છે.”
- “આ સમજૂતી હેઠળ હમાસે હથિયારો હેઠા મૂકવાના હતા. કોઈ શરત નહીં, કોઈ બહાનું નહીં. તેમણે તે પણ કર્યું નથી. હમાસે 20-સૂત્રીય યોજનાનું પાલન કરવું પડશે. તેમનો સમય પૂરો થઈ રહ્યો છે.”
ટ્રમ્પની ડીલમાં હમાસ પર દબાણ છે કે તે હથિયારો છોડી દે અને ગાઝાનો કંટ્રોલ સોંપી દે, નહીં તો સંઘર્ષ ફરી શરૂ થઈ શકે છે.
શું હમાસ હથિયાર છોડશે?
મોહમ્મદ નજ્જાલે બુધવારે કહ્યું કે હમાસ તેના હથિયારો છોડશે કે નહીં, તેના પર તે હા કે ના માં જવાબ આપી શકે તેમ નથી.
- તેમણે કહ્યું, “સાચું કહું તો, આ આ યોજનાના સ્વરૂપ પર નિર્ભર કરે છે. તમે જે નિ:શસ્ત્રીકરણ પ્રોજેક્ટની વાત કરી રહ્યા છો, તેનો અર્થ શું છે? હથિયાર કોને સોંપવામાં આવશે?“
- તેમણે એ પણ જણાવ્યું કે આગામી વાતચીતના તબક્કામાં ચર્ચા માટે મૂકાયેલા મુદ્દાઓ, જેમાં હથિયારોનો સમાવેશ થાય છે, તે માત્ર હમાસ પૂરતા મર્યાદિત નથી, પરંતુ અન્ય સશસ્ત્ર પેલેસ્ટાઇન જૂથો સાથે પણ જોડાયેલા છે. આ માટે વ્યાપક સ્તરે પેલેસ્ટાઇનીઓએ પોતાની સ્થિતિ નક્કી કરવી પડશે.
મૃતદેહો (શબ) વિશે શું કહ્યું?
નજ્જાલે એ પણ કહ્યું કે હમાસને 7 ઓક્ટોબર, 2023ના હુમલામાં માર્યા ગયેલા બંધકોના બચેલા મૃતદેહો રાખવામાં કોઈ રસ નથી.
- તેમણે જણાવ્યું કે હમાસે કુલ 28માંથી ઓછામાં ઓછા 9 મૃતદેહો સોંપી દીધા છે અને બાકીના મૃતદેહો પાછા મેળવવામાં સંગઠનને તકનીકી સમસ્યાઓનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે.
- તેમણે ઉમેર્યું કે જો જરૂર પડશે તો તુર્કી અથવા અમેરિકા જેવા આંતરરાષ્ટ્રીય પક્ષો શોધમાં મદદ કરશે.
જોકે, આ દરમિયાન મંગળવારે ટ્રમ્પે કહ્યું કે તેમણે હમાસને સ્પષ્ટ કરી દીધું છે કે તેણે હથિયારો હેઠા મૂકવા પડશે, નહીં તો તેને દબાણપૂર્વક આમ કરવા માટે મજબૂર કરવામાં આવશે.
