Ambedkar Jayanti: ડૉ. ભીમરાવ આંબેડકર માત્ર એક વકીલ જ નહીં પરંતુ એક વિદ્વાન રાજકારણી અને સામાજિક કાર્યકર પણ હતા. આ સિવાય તેઓ દેશના પહેલા કાયદા મંત્રી પણ હતા. દર વર્ષે આવતીકાલે એટલે કે 14મી એપ્રિલે સમગ્ર દેશમાં ડો.ભીમરાવ આંબેડકરની જન્મજયંતિ ઉજવવામાં આવે છે. ડૉ. ભીમરાવ આંબેડકર (ડૉ. બીઆરએમ્બેડકર)નો જન્મ 14 એપ્રિલ 1891ના રોજ મધ્ય પ્રદેશના મહુમાં એક દલિત મહાર પરિવારમાં થયો હતો. આ વર્ષે દેશમાં બાબા સાહેબ આંબેડકરની 134મી જન્મજયંતિની ઉજવણી કરવામાં આવશે. દર વર્ષે, આ પ્રસંગે આંબેડકર દિવસ ઉજવવામાં આવે છે, જેને આંબેડકર જયંતિ અથવા ભીમ જયંતી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ અવસર પર આજે આપણે ભારતીય બંધારણના પિતા સાથે જોડાયેલી 10 અજાણી વાતો જાણીશું.

તમને જણાવી દઈએ કે બાબા સાહેબ એક અસ્પૃશ્ય પરિવારમાંથી આવ્યા હતા. આ કારણોસર, શાળા દરમિયાન તેને ઉચ્ચ જાતિના વિદ્યાર્થીઓ સાથે વર્ગમાં બેસવાની મંજૂરી ન હતી. પરંતુ જ્યારે તેઓ સરકારમાં આવ્યા ત્યારે તેમણે ઉચ્ચ-નીચના ભેદભાવને દૂર કરવાના અથાક પ્રયાસો કર્યા. તેઓ 29 ઓગસ્ટ, 1947 થી 24 જાન્યુઆરી, 1950 સુધી કાયદા પ્રધાન પદે રહ્યા.

ડો.બાબાસાહેબ આંબેડકરની 10 અજાણી વાતો

• વર્ષ 1947માં ભારતને આઝાદી મળ્યા બાદ બી.આર. આંબેડકર દેશના પ્રથમ કાયદા મંત્રી બન્યા. તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન તેમણે સામાજિક અને આર્થિક મુદ્દાઓને ઉકેલવા માટે વિવિધ કાયદાઓ અને સુધારાઓ તૈયાર કરવામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી હતી.
• 29 ઓગસ્ટ, 1947ના રોજ, ડૉ. આંબેડકરને બંધારણ સભાની મુસદ્દા સમિતિના અધ્યક્ષ તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા. આ સમિતિ નવા બંધારણનો મુસદ્દો તૈયાર કરવા માટે જવાબદાર હતી.
• આંબેડકરની મૂળ અટક અંબાવડેકર હતી (મહારાષ્ટ્રના રત્નાગિરી જિલ્લામાં તેમના મૂળ ગામ ‘આંબાવડે’ના નામ પરથી ઉતરી આવ્યું હતું). જો કે, તેમના શિક્ષક મહાદેવ આંબેડકરે શાળાના રેકોર્ડમાં તેમની અટક ‘અંબાવડેકર’ થી બદલીને ‘આંબેડકર’ કરી દીધી કારણ કે તેઓ તેમને ખૂબ પ્રેમ કરતા હતા.
• આંબેડકરજીએ દેશમાં શ્રમ કાયદા સંબંધિત ઘણા મોટા ફેરફારો કર્યા હતા. આ અંતર્ગત વર્ષ 1942માં ભારતીય શ્રમ પરિષદના 7મા સત્રમાં તેમણે કામના કલાકોમાં ફેરફાર કરીને તેને 12થી 8 કલાક પર લાવ્યા.
• બાબા સાહેબ વિદેશમાં અર્થશાસ્ત્રમાં ડોક્ટરલની ડિગ્રી મેળવનાર પ્રથમ ભારતીય જ નહોતા, પરંતુ તેઓ દક્ષિણ એશિયામાં અર્થશાસ્ત્રમાં પ્રથમ પીએચડી અને અર્થશાસ્ત્રમાં પ્રથમ ડબલ ડોક્ટરેટ ધારક પણ હતા. તેઓ તેમની પેઢીના સૌથી વધુ શિક્ષિત ભારતીયોમાં પણ હતા.
• તેમણે સંસદમાં હિન્દુ કોડ બિલ માટે સખત દબાણ કર્યું. આ બિલનો ઉદ્દેશ્ય લગ્ન અને વારસાની બાબતોમાં મહિલાઓને સમાન અધિકાર આપવાનો હતો. જ્યારે બિલ પસાર ન થઈ શક્યું ત્યારે તેમણે કાયદા પ્રધાન પદેથી રાજીનામું આપી દીધું હતું.
• કોલંબિયા યુનિવર્સિટીમાં તેમના ત્રણ વર્ષ દરમિયાન, આંબેડકરે અર્થશાસ્ત્રમાં 29, ઇતિહાસમાં 11, સમાજશાસ્ત્રમાં છ, ફિલોસોફીમાં પાંચ, માનવતામાં ચાર, રાજકારણમાં ત્રણ અને પ્રાથમિક ફ્રેન્ચ અને જર્મનમાં એક-એક અભ્યાસક્રમ લીધો હતો.
• તેમના પુસ્તક (1995માં પ્રકાશિત), થોટ્સ ઓન લિંગ્વિસ્ટિક સ્ટેટ્સમાં, તે આંબેડકર હતા જેમણે સૌપ્રથમ મધ્યપ્રદેશ અને બિહારના વિભાજનનું સૂચન કર્યું હતું. પાછળથી, આ પુસ્તક લખ્યાના લગભગ 45 વર્ષ પછી, આખરે વર્ષ 2000 માં, બિહારને ઝારખંડમાંથી અને છત્તીસગઢને મધ્યપ્રદેશમાંથી વિભાજીત કરવામાં આવ્યું.
• ડો.બાબાસાહેબ આંબેડકર 64 વિષયોમાં માસ્ટર હતા. તેમને હિન્દી, પાલી, સંસ્કૃત, અંગ્રેજી, ફ્રેન્ચ, જર્મન, મરાઠી, ફારસી અને ગુજરાતી જેવી 9 ભાષાઓનું જ્ઞાન હતું. આ સિવાય તેમણે લગભગ 21 વર્ષ સુધી વિશ્વના તમામ ધર્મોનો તુલનાત્મક અભ્યાસ કર્યો.
• ડો. બી.આર. આંબેડકર પ્રથમ વ્યક્તિ હતા જેમણે ખુલ્લી આંખે ભગવાન બુદ્ધનું ચિત્ર બનાવ્યું હતું. આ પહેલા દુનિયાભરમાં મોટાભાગની મૂર્તિઓએ આંખો બંધ કરી હતી.

ડૉ.ભીમરાવ આંબેડકરના અમૂલ્ય વિચારો

• • ભીમરાવ આંબેડકર હંમેશા કહેતા હતા કે દરેક વ્યક્તિએ સમજવું જોઈએ કે તે ભારતીય છે અને અંતે પણ આપણે ભારતીય જ રહીશું.
  • આંબેડકર માનતા હતા કે જીવન ભલે લાંબુ ન હોય પણ તે મહાન હોવું જોઈએ.
  • ડૉ. ભીમરાવ આંબેડકરે ઘણી વખત આ સૂત્ર આપ્યું છે કે તેમને તે ધર્મ ગમે છે જેમાંથી વ્યક્તિ સ્વતંત્રતા, ભાઈચારો અને સમાનતા વિશે શીખે છે.
  • ભીમરાવ આંબેડકર માનતા હતા કે વ્યક્તિએ તેના નસીબને બદલે તેની મહેનત અને કાર્યો દ્વારા તેનું જીવન મહાન બનાવવું જોઈએ.
  • આંબેડકરે કહ્યું હતું કે વ્યક્તિ જે કંઈ કરે છે તેમાં 100% આપવું જોઈએ. જો તમને હજુ પણ પરિણામ ન મળે, તો તમારે તે વસ્તુ પાછળ છોડી દેવી જોઈએ અને તમારા કાર્યો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું જોઈએ.
  • ડૉ. આંબેડકર માનતા હતા કે જ્ઞાન એ દરેક વ્યક્તિના જીવનનો આધાર છે.
  • દરેક વ્યક્તિએ પોતાના માતા-પિતાની સેવા કરવી જોઈએ, આ દરેક મનુષ્યની પ્રથમ ફરજ છે.
  • કોઈપણ અધિકાર ક્યારેય છીનવી ન જોઈએ. તમારા અધિકારો પર ભાર મૂકતા શીખો.
  • દરેક ધર્મના લોકો આપણા ભાઈઓ છે. તેથી ક્યારેય કોઈની સાથે ભેદભાવ ન કરો.
  • ડૉ.આંબેડકરે પતિ-પત્નીના સંબંધો વિશે પણ જણાવ્યું છે. તેમનું માનવું હતું કે પતિ-પત્નીનો સંબંધ મિત્રો જેવો હોવો જોઈએ.