સાવધાન ગ્રાહક! દુકાનદાર MRP થી વધુ પૈસા માંગે તો ડરો નહીં; આ રીતે કરો ઓનલાઈન ફરિયાદ અને મેળવો ન્યાય
મોટાભાગે બજાર અથવા મોલમાં ખરીદી કરતી વખતે એવું જોવા મળે છે કે કેટલાક દુકાનદારો કોઈ વસ્તુને તેની મહત્તમ છૂટક કિંમત (MRP) કરતાં વધુ ભાવે વેચવાનો પ્રયાસ કરે છે. ઘણી વખત ગ્રાહકો એવું વિચારીને ચૂપ રહે છે કે ફરિયાદ કરવાથી કોઈ ફાયદો નહીં થાય, પરંતુ આવું કરવું ખોટું છે. MRP કરતાં વધુ કિંમત વસૂલવી કાયદેસર રીતે અપરાધ છે, અને સરકાર આવા મામલાઓ પર કડક કાર્યવાહી કરે છે.
MRP કરતાં વધુ વસૂલાત કરવી શા માટે અપરાધ છે?
કોઈપણ વસ્તુના પેકિંગ પર લખેલી મહત્તમ છૂટક કિંમત એટલે કે MRP એ જ અંતિમ કિંમત હોય છે, જેના પર ગ્રાહકને ઉત્પાદન વેચી શકાય છે. તેમાં ટેક્સ અને તમામ ચાર્જ સામેલ હોય છે. તેથી, જો કોઈ દુકાનદાર તેનાથી વધુ રકમ માંગે છે, તો તે ગ્રાહક સુરક્ષા અધિનિયમ (Consumer Protection Act) નું ઉલ્લંઘન કરે છે. આવા કિસ્સાઓમાં સંબંધિત અધિકારી દુકાનદાર પર દંડ અથવા કાર્યવાહી કરી શકે છે.

ક્યાં અને કેવી રીતે કરવી ફરિયાદ?
જો તમારી પાસેથી કોઈ દુકાન, રેસ્ટોરન્ટ, મોલ કે સિનેમા હોલમાં કોઈ વસ્તુ માટે MRP કરતાં વધુ પૈસા માંગવામાં આવ્યા હોય, તો તમે તરત જ ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો.
આ માટે સરકારે ઘણા સરળ માધ્યમો ઉપલબ્ધ કરાવ્યા છે:
- રાષ્ટ્રીય ગ્રાહક હેલ્પલાઇન (National Consumer Helpline) — નંબર 1800-11-4000 પર કોલ કરીને તમે તમારી ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો.
- SMS દ્વારા — 8130009809 પર ‘SMS’ મોકલીને પણ ફરિયાદ નોંધાવી શકાય છે.
- ઓનલાઈન પોર્ટલ — consumerhelpline.gov.in વેબસાઇટ પર જઈને પણ ફરિયાદ કરી શકાય છે.
- NCH ઍપ — Google Play Store પરથી ‘Consumer App’ ડાઉનલોડ કરીને સીધા મોબાઈલથી ફરિયાદ નોંધાવો.
ફરિયાદ કરતી વખતે તમારે પ્રોડક્ટનું નામ, દુકાનદારનું નામ, બિલની કોપી અથવા પેકિંગનો ફોટો અપલોડ કરવો પડશે. ફરિયાદ નોંધાયા પછી વિભાગ તપાસ કરે છે અને દોષિત દુકાનદાર પર કાર્યવાહી શરૂ થાય છે. ઘણા કિસ્સાઓમાં ગ્રાહકોને રિફંડ અથવા વળતર પણ મળે છે.

ફરિયાદ કરતી વખતે ધ્યાનમાં રાખવા યોગ્ય બાબતો
- દુકાનદાર સાથે બહેસ કે ઝઘડો ન કરો, શાંતિપૂર્વક પુરાવા એકઠા કરો.
- બિલ, પ્રોડક્ટની પેકેજિંગ અથવા MRP નો સ્પષ્ટ ફોટો લો.
- જો શક્ય હોય તો નાનું વિડિયો રેકોર્ડિંગ પણ કરો, તે તમારા માટે પુરાવાનું કામ કરશે.
ક્યાંથી આવે છે સૌથી વધુ ફરિયાદો?
દેશભરમાં MRP કરતાં વધુ વસૂલાતના સૌથી વધુ કેસ મહારાષ્ટ્ર અને ઉત્તર પ્રદેશ માંથી નોંધાય છે. આ ઉપરાંત દિલ્હી, પંજાબ, બિહાર, ઝારખંડ, ઓડિશા અને પશ્ચિમ બંગાળમાંથી પણ મોટી સંખ્યામાં ફરિયાદો આવે છે.
સરકાર સતત આવા મામલાઓ પર દેખરેખ રાખી રહી છે, જેથી ગ્રાહકો સાથે થતા શોષણને અટકાવી શકાય. તેથી, આગલી વખતે જો કોઈ દુકાનદાર MRP કરતાં વધુ ભાવ માંગે, તો ચૂપ ન રહો — તમારા અધિકારનો ઉપયોગ કરો અને ફરિયાદ જરૂર કરો.
