Budget 2024: નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ 23 જુલાઈના રોજ બજેટ રજૂ કરવા જઈ રહ્યા છે. આ બજેટમાં સરકાર મહિલાઓ, ખેડૂતો અને યુવાનોને લઈને મોટી જાહેરાતો કરી શકે છે. શું તમે જાણો છો કે ભારતના ઈતિહાસમાં સૌથી લાંબુ બજેટ કોણે રજૂ કર્યું અને તે કેટલું લાંબું હતું? એટલું જ નહીં, કડક સુરક્ષા હોવા છતાં પણ આપણું બજેટ સંસદમાં રજૂ થાય તે પહેલાં જ લીક થઈ ગયું હતું. તે જ સમયે, આપણા દેશનું બજેટ ઘણા વર્ષો સુધી ફક્ત અંગ્રેજીમાં જ છપાય છે, પરંતુ પછીથી તે હિન્દી અને અંગ્રેજી બંને ભાષામાં રજૂ થવા લાગ્યું. શું તમે જાણો છો કે કયા નાણામંત્રીએ આ પરંપરા શરૂ કરી? આજે અમે તમને બજેટ સાથે જોડાયેલી 5 રસપ્રદ વાતો જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ-
1. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે ભારતના ઇતિહાસમાં સમયની દ્રષ્ટિએ સૌથી લાંબુ બજેટ ભાષણ રજૂ કર્યું છે. તેમણે 2020માં લગભગ 2 કલાક 42 મિનિટનું બજેટ ભાષણ આપ્યું હતું. જે પછી, જ્યારે તેણીની તબિયત ખરાબ થવા લાગી, ત્યારે ભાષણની સ્ક્રિપ્ટ તેની જગ્યાએ ઓમ બિરલાએ વાંચી. આ બજેટ ભાષણ સવારે 11 વાગ્યે શરૂ થયું અને બપોરે 1:40 વાગ્યા સુધી ચાલ્યું.
2. કેન્દ્રીય બજેટ કડક સુરક્ષા વચ્ચે છપાય છે. આ હોવા છતાં, 1950 માં, બજેટનો એક ભાગ સંસદમાં રજૂ થાય તે પહેલા જ લીક થઈ ગયો હતો. જે બાદ તત્કાલિન નાણામંત્રી જોન મથાઈનું રાજીનામું લઈ લેવામાં આવ્યું હતું. તેમજ બજેટનું પ્રિન્ટીંગ રાષ્ટ્રપતિ ભવનથી મિન્ટો રોડ પર ખસેડવામાં આવ્યું હતું.
3. 1955 સુધી કેન્દ્રીય બજેટ માત્ર અંગ્રેજીમાં જ પ્રકાશિત થતું હતું. જો કે, 1955-56 પછી, બજેટ હિન્દી અને અંગ્રેજી બંનેમાં રજૂ થવા લાગ્યું. આ સમયે નાણામંત્રી એફએમ સીડી દેશમુખ હતા.
4. 2019 માં, બજેટને જૂના ‘બજેટ બ્રીફકેસ’માંથી બદલીને દેશી અવતાર આપવામાં આવ્યો હતો. આ પહેલા બ્રીફકેસની જગ્યાએ લાલ રંગનું ‘બહી ખાટા’ રાખવામાં આવ્યું હતું. કોવિડ દરમિયાન, બજેટ ડિજિટલ ટેબલેટ પર રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું.
5. સૌથી વધુ બજેટ રજૂ કરવાનો રેકોર્ડ વડાપ્રધાન મોરારજી દેસાઈના નામે છે. તેમણે દસ વખત બજેટ રજૂ કર્યું હતું. જો કે, આગામી વચગાળાનું બજેટ રજૂ થયા બાદ નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ સૌથી વધુ કેન્દ્રીય બજેટ રજૂ કરનાર મંત્રી બનશે.
