બેન્કિંગ સેક્ટરમાં નોકરી મેળવવાનો આ છે યોગ્ય સમય
ભારતમાં સરકારી નોકરી પછી જો કોઈ સૌથી લોકપ્રિય કારકિર્દીનો વિકલ્પ હોય, તો તે બેન્કિંગ સેક્ટર છે. સરકારી બેંકો (Public Sector Banks) હોય કે ખાનગી બેંકો (Private Banks), બંનેમાં દર વર્ષે હજારો નોકરીઓ બહાર પડે છે. આ નોકરીઓમાં સારો પગાર, જોબ સિક્યુરિટી અને વિકાસની પુષ્કળ તક મળે છે.

ચાલો જાણીએ કે બેન્કિંગ સેક્ટરમાં પ્રવેશ મેળવવાનો સંપૂર્ણ માર્ગ શું છે:
1. સરકારી બેંકમાં નોકરીનો રસ્તો (Public Sector Banks)
સરકારી બેંકોમાં નોકરી મેળવવા માટેનો સૌથી મહત્વનો રસ્તો IBPS (આઇબીપીએસ) પરીક્ષા છે.
| પરીક્ષા/સંસ્થા | વિવરણ |
| IBPS શું છે? | તેનું પૂરું નામ Institute of Banking Personnel Selection (બેન્કિંગ કર્મચારી પસંદગી સંસ્થા) છે. આ સંસ્થા દર વર્ષે સરકારી બેંકોમાં ભરતી માટે પરીક્ષાનું આયોજન કરે છે. |
| કઈ બેંકો સામેલ છે? | IBPS દ્વારા દેશની લગભગ 11 મોટી સરકારી બેંકો (જેમ કે PNB, બેંક ઓફ બરોડા, યુનિયન બેંક, કેનરા બેંક વગેરે) અને 43 ગ્રામીણ બેંકો ભરતી કરે છે. |
| અપવાદ: | દેશની સૌથી મોટી બેંક SBI (સ્ટેટ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા) IBPS નો ભાગ નથી, કારણ કે SBI પોતાની અલગ પરીક્ષાનું આયોજન પોતે કરે છે. |
IBPS કયા પદો માટે ભરતી કરે છે?
IBPS દર વર્ષે કુલ સાત પ્રકારના પદો પર ભરતી કરાવે છે:
- ક્લાર્ક (Clerk)
- પ્રોબેશનરી ઓફિસર (PO)
- સ્પેશિયાલિસ્ટ ઓફિસર (SO)
- રીજનલ રૂરલ બેંક ઓફિસર સ્કેલ 1 (RRB PO)
- RRB ઓફિસર સ્કેલ 2
- RRB ઓફિસર સ્કેલ 3
- RRB ઓફિસ આસિસ્ટન્ટ (ક્લાર્ક)

IBPS પરીક્ષાના તબક્કા
| પદ | તબક્કા |
| ક્લાર્ક | પ્રિલિમ્સ (Prelims) અને મેઇન્સ (Mains) |
| PO અને SO | પ્રિલિમ્સ, મેઇન્સ અને ઇન્ટરવ્યૂ (Interview) |
સરકારી બેંકમાં પગાર (પ્રારંભિક અંદાજિત)
બેંક કર્મચારીઓને બેઝિક પગાર ઉપરાંત DA, HRA, મેડિકલ સુવિધા, ટ્રાવેલ એલાઉન્સ અને અન્ય લાભો પણ મળે છે.
| પદનું સ્તર | અંદાજિત પ્રારંભિક માસિક પગાર |
| IBPS ક્લાર્ક | ₹30,000 – ₹40,000 |
| SBI ક્લાર્ક | ₹35,000 – ₹45,000 |
| RRB ક્લાર્ક (ગ્રામીણ ક્ષેત્ર) | ₹25,000 – ₹35,000 |
| RRB PO (અધિકારી સ્તર) | ₹55,000 – ₹65,000 |
| IBPS PO | ₹60,000 – ₹80,000 |
| SBI PO (સૌથી વધુ) | ₹80,000 – ₹1,50,000 |
2. ખાનગી બેંકોમાં નોકરીનો રસ્તો (Private Sector Banks)
ખાનગી બેંકો (જેમ કે HDFC, ICICI, Axis, Kotak Mahindra વગેરે) માં ભરતી માટે કોઈ સામાન્ય પરીક્ષા હોતી નથી.
| ભરતી પ્રક્રિયા | યોગ્યતા અને અરજી કરવાની રીત |
| પ્રક્રિયા | ભરતી આખું વર્ષ ચાલતી રહે છે, અને મોટે ભાગે ઓનલાઈન અથવા રેફરલ દ્વારા થાય છે. |
| આવશ્યક ડિગ્રી | B.Com, BBA, BMS, ઇકોનોમિક્સ અથવા ફાઇનાન્સમાં ડિગ્રીને પ્રાથમિકતા અપાય છે. (BA, B.Sc અથવા એન્જિનિયરિંગ ગ્રેજ્યુએટ પણ અરજી કરી શકે છે). |
| અરજી કરવાની રીતો | બેંકની ઑફિશિયલ વેબસાઇટ પર ‘Careers’ પેજ જુઓ. Job Portals (Naukri, LinkedIn, Indeed) પર પ્રોફાઇલ બનાવો. Walk-in Interviews ની માહિતી રાખો. કૉલેજ પ્લેસમેન્ટ સેલના સંપર્કમાં રહો. ઇન્ટર્નશિપ પર ધ્યાન આપો, કારણ કે ઘણી બેંકો ઇન્ટર્ન ને જ કાયમી નોકરી આપે છે. |

