દરિયાઈ ક્ષેત્રમાં ભારતનું મોટું પગલું: કંડલા બંદર તેની ક્ષમતામાં વધારો કરે છે, આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે તેની વિશ્વસનીયતા મજબૂત બનાવે છે
દીનદયાળ પોર્ટ ઓથોરિટી (DPA), કંડલાએ 24 કલાકના સમયગાળામાં 40 જહાજોનું સફળતાપૂર્વક સંચાલન કરીને કાર્યકારી કાર્યક્ષમતામાં એક નવો ઐતિહાસિક સીમાચિહ્ન હાંસલ કર્યો છે. આ અસાધારણ સિદ્ધિ બંદર કાર્યક્ષમતા માટે એક નવો રાષ્ટ્રીય માપદંડ સ્થાપિત કરે છે અને ડિસેમ્બર 2023 માં સ્થાપિત DPA કંડલાના 38 જહાજોના અગાઉના રેકોર્ડને વટાવી જાય છે.
ગુજરાતમાં કચ્છના અખાતમાં સ્થિત દીનદયાળ પોર્ટ ઓથોરિટી, ભારતના મુખ્ય અને વ્યસ્ત બંદરોમાંના એક તરીકે ઓળખાય છે. તાજેતરની સિદ્ધિ દરિયાઈ ઉત્પાદકતામાં DPAના નેતૃત્વને પુનઃપુષ્ટિ આપે છે અને કાર્યકારી શ્રેષ્ઠતાના નવા યુગને ચિહ્નિત કરે છે.
અજોડ કાર્યક્ષમતા અને ટીમવર્ક
વિક્રમ તોડનાર કામગીરી અજોડ સંકલન, દોષરહિત દરિયાઈ અને ટ્રાફિક કામગીરીનું પરિણામ હતું. જહાજ ટ્રાફિકનું પ્રમાણ વધુ હોવા છતાં અને જટિલ પ્રક્રિયાઓ હોવા છતાં, દરેક જહાજનું સંચાલન ઝડપથી અને સરળતાથી કરવામાં આવ્યું હતું, જે બંદરની મોટી સંખ્યામાં જહાજોને વિક્ષેપ વિના હેન્ડલ કરવાની ક્ષમતામાં વધારો દર્શાવે છે.
પોર્ટ ઓથોરિટીએ પ્રકાશિત કર્યું કે આ સફળતા “ટીમ DPA ની અવિરત ભાવના” ને પ્રતિબિંબિત કરે છે. DPA ના અધ્યક્ષ, શ્રી સુશીલ કુમાર સિંહ, IRSME એ ટીમ દ્વારા દર્શાવવામાં આવેલી પ્રતિબદ્ધતા અને શિસ્તબદ્ધ કાર્ય પ્રણાલી માટે ઊંડી પ્રશંસા વ્યક્ત કરી. તેમણે ખાસ કરીને ટ્રાફિક મેનેજર, ડેપ્યુટી કન્ઝર્વેટર, DPA પાઇલોટ્સ અને તમામ ઓપરેશનલ ટીમો, બંદર વપરાશકર્તાઓ, ટ્રેડ યુનિયનો, કર્મચારીઓ અને શ્રમિકોના અનુકરણીય પ્રયાસોનો આભાર માન્યો, જેમના સહયોગથી આ સિદ્ધિ શક્ય બની.
રેકોર્ડ કાર્ગો વોલ્યુમ અને ભવિષ્ય-પ્રૂફિંગ રોકાણો
જહાજ સંચાલનમાં આ સિદ્ધિ DPA, કંડલા દ્વારા 2024-2025 નાણાકીય વર્ષ (FY25) માં કાર્ગો હેન્ડલિંગમાં રેકોર્ડ 150.16 મિલિયન મેટ્રિક ટન (MMT) હાંસલ કર્યા પછી આવી છે. આ બંદરના ઇતિહાસમાં અત્યાર સુધીનું સૌથી વધુ કાર્ગો હેન્ડલિંગ વોલ્યુમ દર્શાવે છે. DPA એ FY25 માં વાર્ષિક ધોરણે 13% વૃદ્ધિ હાંસલ કરી, જે તમામ મુખ્ય બંદરોમાં સૌથી વધુ છે.
અધ્યક્ષ, સુશીલ કુમાર સિંહે પુષ્ટિ આપી કે બંદરે 150 MMT હેન્ડલિંગના તેના મહત્વાકાંક્ષી લક્ષ્યને પૂર્ણ કર્યું છે, જે મુખ્યત્વે બંદર વપરાશકર્તાઓ અને હિસ્સેદારો સાથે સહયોગી જોડાણને કારણે છે. વેપાર નિકાસકારો, આયાતકારો, શિપિંગ એજન્ટો અને કસ્ટમ એજન્ટોના સૂચનો અને ઇનપુટ્સ મુશ્કેલીના મુદ્દાઓ ઓળખવામાં અને પ્રક્રિયાઓને ઝડપથી સુવ્યવસ્થિત કરવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી રહ્યા છે.
આગળ જોતાં, બંદર નોંધપાત્ર પરિવર્તનમાંથી પસાર થઈ રહ્યું છે, કેન્દ્ર સરકારે કંડલા બંદરના વિસ્તરણ માટે કુલ ₹57,000 કરોડના મોટા રોકાણોની જાહેરાત કરી છે. આ વ્યૂહાત્મક પહેલોમાં શામેલ છે:
મેગા શિપબિલ્ડિંગ પ્રોજેક્ટ: 8,000 એકરથી વધુ વિસ્તારમાં ફેલાયેલો ₹30,000 કરોડનો પ્રોજેક્ટ, 320,000 ટન DWT સુધીની ક્ષમતાવાળા વેરી લાર્જ ક્રૂડ કેરિયર્સ (VLCC) સહિત મોટા જહાજો બનાવવા માટે સજ્જ. આ સુવિધા વાર્ષિક 32 નવા જહાજોનું ઉત્પાદન કરશે અને 50 જૂના જહાજોનું સમારકામ કરશે તેવી અપેક્ષા છે, જેમાં મરીના, ફિશિંગ હાર્બર અને મરીન ઇન્ડસ્ટ્રિયલ ક્લસ્ટર જેવા સહાયક ઘટકોનો પણ સમાવેશ થાય છે.
નવું કાર્ગો ટર્મિનલ: કંડલા ખાડીની બહાર એક નવું ટર્મિનલ બનાવવાની યોજના છે, જેની કિંમત ₹27,000 કરોડ છે, જે બંદરની ક્ષમતામાં વધારાનો 135 MMTPA ઉમેરશે.
DPA કાર્યકારી કાર્યક્ષમતા વધારવા માટે સિસ્ટમ સુધારણાને પણ પ્રાથમિકતા આપી રહ્યું છે, જેનો મુખ્ય વ્યૂહાત્મક ધ્યેય ‘બર્થિંગ ઓન અરાઇવલ’નો અમલ છે. આ સીમલેસ બર્થિંગ વ્યૂહરચનાનો હેતુ જહાજોના રાહ જોવાના સમયને દૂર કરવાનો છે, જે ઉત્પાદકતામાં નોંધપાત્ર વધારો કરશે અને કાર્ગો ખાલી કરાવવાની પ્રક્રિયાઓને વેગ આપશે તેવી અપેક્ષા છે.
વધુમાં, કેન્દ્રના ગ્રીન હાઇડ્રોજન મિશનને અનુરૂપ, ભારતના પ્રથમ સ્વદેશી ઇલેક્ટ્રોલાઇઝર્સને તાજેતરમાં કંડલા ખાતે 1 મેગાવોટ ગ્રીન હાઇડ્રોજન પ્લાન્ટ સ્થાપવા માટે લીલી ઝંડી આપવામાં આવી હતી, જે ટકાઉ બંદર કામગીરીમાં એક મોટી છલાંગ દર્શાવે છે.
સતત રેકોર્ડબ્રેકિંગ કામગીરી અને મોટા પાયે માળખાગત રોકાણો DPA કંડલાને ભારતના દરિયાઇ ક્ષેત્રના પાવરહાઉસ અને સ્થિતિસ્થાપકતા અને સતત વિકાસના પ્રતીક તરીકે સ્થાન આપે છે. આ ભારતની લોજિસ્ટિક ક્ષમતાને મજબૂત બનાવે છે અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે તેના બંદરોની સ્પર્ધાત્મકતામાં વધારો કરે છે.
