મંગળવાર અને શનિવારે કરો પંચમુખી હનુમાનજીની વિશેષ પૂજા, મેળવો શક્તિ, સફળતા, સ્થિરતા અને ગ્રહ દોષોમાંથી રાહત
પંચમુખી હનુમાનજી—સનાતન ધર્મમાં આ સ્વરૂપ માત્ર એક પ્રતિમા નથી, પરંતુ શક્તિ, સાહસ અને સંરક્ષણ નું પ્રતીક માનવામાં આવે છે. હનુમાનજીનું આ દિવ્ય અને અત્યંત શક્તિશાળી સ્વરૂપ ભક્તોને જીવનના સૌથી ગહન સંકટોમાંથી બહાર કાઢવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. માન્યતા છે કે પંચમુખી સ્વરૂપની પૂજાથી ભય, રોગ, શત્રુ બાધાઓ, માનસિક તણાવ અને ગંભીર ગ્રહ દોષો પણ શાંત થઈ જાય છે, જેનાથી ભક્તના જીવનમાં સ્થિરતા અને સફળતા આવે છે.
ચાલો, આ અદ્ભુત સ્વરૂપની ઉત્પત્તિ, દરેક મુખનું મહત્વ અને તેમની ઉપાસનાથી મળતા લાભો વિશે વિસ્તારથી જાણીએ.
પંચમુખી સ્વરૂપની ઉત્પત્તિ અને કથા
સામાન્ય રીતે હનુમાનજીની પૂજા તેમના એકમુખી સ્વરૂપમાં કરવામાં આવે છે, પરંતુ પંચમુખી રૂપ તેમણે એક વિશેષ અને અત્યંત વિકટ પરિસ્થિતિમાં ધારણ કર્યું હતું.
અહિરાવણ વધની અનિવાર્યતા
આ ઘટના રાવણ સાથેના યુદ્ધ દરમિયાનની છે. રાવણનો એક માયાવી ભાઈ હતો જેનું નામ અહિરાવણ હતું. અહિરાવણ પાતાળ લોકનો રાજા હતો અને તંત્ર-મંત્ર તથા માયાવી શક્તિઓમાં નિપુણ હતો. એક રાત્રે, તેણે પોતાની માયાથી શ્રીરામ અને લક્ષ્મણજીનું અપહરણ કરી લીધું અને તેમને પાતાળ લોક લઈ ગયો, જ્યાં તે તેમની બલિ આપવાનો હતો.
જ્યારે હનુમાનજી તેમને બચાવવા પાતાળ લોક પહોંચ્યા, ત્યારે તેમણે જોયું કે અહિરાવણનો વધ ત્યારે જ શક્ય હતો જ્યારે એકસાથે પાંચ અલગ-અલગ દિશાઓમાં સળગી રહેલા પાંચ દીવાઓ ને એકસાથે બુઝાવવામાં આવે. આ અશક્ય કાર્યને શક્ય બનાવવા માટે હનુમાનજીએ પંચમુખી સ્વરૂપ ધારણ કર્યું.
આ અદ્ભુત સ્વરૂપથી તેમણે એક જ ક્ષણમાં પાંચેય દીવાઓ બુઝાવીને અહિરાવણનો વધ કર્યો અને શ્રીરામ-લક્ષ્મણજીને મુક્ત કરાવ્યા.
આ સ્વરૂપ ભક્તોને આ સંદેશ આપે છે કે જ્યારે જીવનમાં ચારે તરફથી સંકટ ઘેરી વળે અને બહાર નીકળવાનો કોઈ માર્ગ ન દેખાય, ત્યારે હનુમાનજીનું આ સ્વરૂપ દરેક દિશામાંથી રક્ષા અને માર્ગ પ્રદાન કરવા માટે પ્રગટ થાય છે.
પંચમુખી સ્વરૂપ: પાંચ મુખ અને તેનું વિશેષ મહત્વ
પંચમુખી હનુમાનજીના આ સ્વરૂપમાં પાંચ મુખ છે અને દરેક મુખનું પોતાનું અલગ મહત્વ અને શક્તિ છે, જે અલગ-અલગ દિશાઓમાંથી ભક્તોની રક્ષા કરે છે:
| મુખનું નામ | દિશા | મહત્વ અને શક્તિ |
| હનુમાન મુખ | પૂર્વ દિશા | આ મુખ શક્તિ (Power) અને ઉત્સાહ (Energy) પ્રદાન કરે છે. શત્રુઓ પર વિજય અને સફળતા અપાવે છે. |
| વરાહ મુખ | ઉત્તર દિશા | આ મુખ તમામ પ્રકારના સંકટો અને સમસ્યાઓને દૂર કરે છે. તે ધન, સમૃદ્ધિ અને યશ પ્રદાન કરે છે. |
| નરસિંહ મુખ | દક્ષિણ દિશા | આ મુખ સુરક્ષા (Protection) અને અભય નું પ્રતીક છે. તે ભય, ડર અને અણધાર્યા સંકટોને સમાપ્ત કરે છે. |
| ગરુડ મુખ | પશ્ચિમ દિશા | આ મુખ સંયમ (Control), નિયંત્રણ અને આરોગ્ય ની શક્તિ પ્રદાન કરે છે. તે ખરાબ શક્તિઓ અને નકારાત્મક ઊર્જાઓનો નાશ કરે છે. |
| હયગ્રીવ મુખ | આકાશ/ઊર્ધ્વ દિશા | આ મુખ જ્ઞાન, વિદ્યા અને વિવેક પ્રદાન કરે છે. તે આધ્યાત્મિક ઉન્નતિ અને મોક્ષ તરફ પ્રેરિત કરે છે. |
પંચમુખી ઉપાસનાના લાભ: સંકટમોચન સ્વરૂપ
પંચમુખી ઉપાસનાના લાભ: સંકટમોચન સ્વરૂપપંચમુખી હનુમાનજીની ઉપાસના વિશેષરૂપે તે ભક્તો માટે ફળદાયી છે જેમના જીવનમાં સતત બાધાઓ આવી રહી હોય અથવા ગ્રહોનો તીવ્ર પ્રકોપ હોય.
ગ્રહદોષ નિવારણ: આ પૂજા મારક ગ્રહો, શનિના પ્રકોપ, મંગળ દોષ અને રાહુ-કેતુના અશુભ પ્રભાવોને શાંત કરનારી માનવામાં આવે છે.
ભય અને રોગ મુક્તિ: નરસિંહ મુખની કૃપાથી ભય, અજાણ્યો ડર અને માનસિક તણાવ સમાપ્ત થાય છે. રોગોમાંથી મુક્તિ મળે છે અને સ્વાસ્થ્ય સ્થિર થાય છે.
શત્રુ બાધાથી સુરક્ષા: આ સ્વરૂપ શત્રુઓ અને પ્રતિદ્વંદ્વીઓના ષડયંત્રોનો નાશ કરે છે, જેનાથી ભક્તને અદ્રશ્ય સુરક્ષા (Invisible Protection) પ્રાપ્ત થાય છે.
સ્થિરતા અને સફળતા: વરાહ અને હનુમાન મુખની શક્તિથી જીવનમાં સ્થિરતા (Stability) આવે છે અને કાર્યક્ષેત્રે સફળતા નિશ્ચિત થાય છે.
આત્મવિશ્વાસમાં વૃદ્ધિ: નિયમિત જાપ અને ધ્યાન વ્યક્તિને અંદરથી મજબૂત બનાવે છે, આત્મવિશ્વાસ અને સાહસ આપે છે, જેનાથી તેના સંકલ્પો દૃઢ થાય છે.
પંચમુખી હનુમાનજીની પૂજા વિધિ અને મંત્ર
પંચમુખી હનુમાનજીની કૃપા પ્રાપ્ત કરવાનો સૌથી અસરકારક માર્ગ તેમની નિયમિત ઉપાસના છે, ખાસ કરીને મંગળવાર અને શનિવાર ના દિવસે.
પૂજન વિધિ:
- પવિત્રતા: પૂજા પહેલા મન અને શરીરની શુદ્ધિ જાળવી રાખો. સ્વચ્છ વસ્ત્રો ધારણ કરો.
સામગ્રી: ફળ, ફૂલ, ચંદન, ધૂપ, દીપ, લાલ વસ્ત્ર, રક્ત ચંદન અને અક્ષતનો ઉપયોગ કરો. હનુમાનજીને બુંદીના લાડુ અથવા ગોળ-ચણા અર્પણ કરો.
આસન: યોગ્ય આસન પર બેસીને, પંચમુખી હનુમાનજીની પ્રતિમા અથવા ચિત્ર સ્થાપિત કરો.
સમર્પણ: રક્ત ચંદનથી તિલક કરો અને લાલ ફૂલ (જેમ કે જાસૂદ કે ગુલાબ) ચઢાવો.
જાપ: શાંત મનથી નીચે આપેલા મંત્રનો ઓછામાં ઓછો 108 વખત (એક માળા) ઉચ્ચારણ કરો.
શક્તિશાળી મંત્ર:
“ॐ હં હનુમતે રુદ્રાત્મકાય હું ફટ સ્વાહા”
અથવા
“પંચમુખી હનુમાન કવચ” નો પાઠ કરવો પણ અત્યંત ફળદાયી માનવામાં આવે છે.
નિષ્કર્ષ:
પંચમુખી હનુમાનજીનું સ્વરૂપ સંકટોનો નાશ કરનાર અને વિજય અપાવનારું છે. નિયમિત અને યોગ્ય વિધિથી કરવામાં આવેલી તેમની ઉપાસના તમારા જીવનમાં શક્તિ, સ્થિરતા અને સફળતા લાવે છે અને દરેક દિશામાંથી આવતા અદ્રશ્ય સંકટો ને દૂર કરે છે, જેનાથી જીવનમાં નવી ઊર્જાનો સંચાર થાય છે.
