National Education Day 2024: રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ દિવસ માત્ર 11મી નવેમ્બરે જ શા માટે ઉજવવામાં આવે છે, તેની શરૂઆત ક્યારે થઈ?
National Education Day 2024:1920 માં, તેઓ ઉત્તર પ્રદેશના અલીગઢમાં જામિયા મિલિયા ઇસ્લામિયાની સ્થાપના માટે ફાઉન્ડેશન કમિટીમાં પસંદ કરવામાં આવ્યા હતા.
National Education Day 2024: દર વર્ષે ભારત એવા વ્યક્તિના સન્માન માટે રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ દિવસ ઉજવે છે જે દેશના પ્રથમ શિક્ષણ પ્રધાન પણ હતા. શિક્ષણ પ્રધાન હોવા ઉપરાંત, તેઓ ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસ (INC) ના સૌથી યુવા પ્રમુખ પણ હતા. તેમના નેતૃત્વના ગુણો જ નહીં પરંતુ તેમના દૂરંદેશી વિચારો અને વિચારસરણીએ ઈન્ડિયન ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ટેક્નોલોજી (IIT) અને યુનિવર્સિટી ગ્રાન્ટ કમિશન (UGC)ની સ્થાપના સાથે આધુનિક ભારતને આકાર આપ્યો.
રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ દિવસ મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદના માનમાં ઉજવવામાં આવે છે, જેઓ અગ્રણી ભારતીય વિદ્વાન, સ્વાતંત્ર્ય સેનાની અને શિક્ષણવિદ હતા. ભારતની આઝાદી અને રાષ્ટ્ર નિર્માણમાં તેમનું યોગદાન અમૂલ્ય હતું અને તેમનો વારસો વિવિધ ક્ષેત્રોમાં જીવે છે. તેમને સ્વતંત્ર ભારતના મુખ્ય આર્કિટેક્ટ ગણવામાં આવે છે અને તેઓ IIT અને UGCની સ્થાપનામાં મુખ્ય વ્યક્તિ હતા.
આ દિવસ મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદના શિક્ષણ પ્રધાન તરીકેના તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન શિક્ષણ ક્ષેત્રમાં યોગદાનને માન આપવા માટે ઉજવવામાં આવે છે. 1920 માં, ઉત્તર પ્રદેશના અલીગઢમાં જામિયા મિલિયા ઇસ્લામિયાની સ્થાપના માટે ફાઉન્ડેશન કમિટીમાં તેમની પસંદગી કરવામાં આવી હતી. બાદમાં તેમણે 1934માં યુનિવર્સિટી કેમ્પસને નવી દિલ્હી ખસેડવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી અને આજે, તેમનું નામ કેમ્પસના મુખ્ય દ્વાર પર લખેલું છે.
ભારતના પ્રથમ શિક્ષણ પ્રધાન તરીકે,
તેમણે આઝાદી પછીના ભારતમાં ગ્રામીણ ગરીબો અને છોકરીઓને શિક્ષણ આપવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું. તેમની પ્રાથમિકતાઓમાં પુખ્ત સાક્ષરતાને પ્રોત્સાહન આપવું, 14 વર્ષની વય સુધીના તમામ બાળકો માટે મફત અને ફરજિયાત શિક્ષણ સુનિશ્ચિત કરવું, સાર્વત્રિક પ્રાથમિક શિક્ષણનો વિસ્તાર કરવો અને વ્યાવસાયિક તાલીમ પર ભાર મૂકી માધ્યમિક શિક્ષણમાં વૈવિધ્ય લાવવાનો સમાવેશ થાય છે.
મૌલાના અબુલ કલામ આઝાદનું યોગદાન આઝાદીની ચળવળથી ઘણું આગળ હતું. એક શિક્ષિત, બિનસાંપ્રદાયિક અને એકીકૃત ભારત માટેનો તેમનો અભિગમ દેશની પ્રગતિને ઘણી રીતે આકાર આપી રહ્યો છે. આ દિવસની ઉજવણી સૌપ્રથમ 11 નવેમ્બર 2008ના રોજ શરૂ કરવામાં આવી હતી, ત્યારબાદ દર વર્ષે આ દિવસની ઉજવણી થવા લાગી.
