Caste Census Row રાહુલ ગાંધીએ કહ્યું: ‘ભારતનું સત્ય બહાર લાવવા માટે જાતિ ગણતરી જરૂરી છે’; ભાજપે કર્યો કટાક્ષ
Caste Census Row લોકસભામાં વિરોધ પક્ષના નેતા અને કોંગ્રેસના પ્રમુખ રાહુલ ગાંધીએ બુધવારે (20 માર્ચ, 2025) જુદી જ એક મહત્વપૂર્ણ અને વિવાદિત નિવેદન આપ્યું. તેમણે જણાવ્યું કે ભારતની અસમાનતા અને નાની જાતિઓ પર થતાં અન્યાયના સત્યને બહાર લાવવા માટે જાતિગત વસ્તી ગણતરી કરવું અત્યંત જરૂરી છે. આ નિવેદન પછી, ભાજપના નેતાઓએ તત્કાળ પ્રતિક્રિયા આપતાં રાહુલ ગાંધીને લોભ અને વંશવાદી માનસિકતા ધરાવતો ઠરાવ્યો.
રાહુલ ગાંધીએ શું કહ્યું?
રાહુલ ગાંધીએ પીએમ મોદીની સરકાર અને ભારતની વર્તમાન શિક્ષણ પ્રણાલી પર કટાક્ષ કરતાં જણાવ્યું, “હવે ભારતમાં યુવા પેઢી, ખાસ કરીને દલિતો, ઓબીસી અને આદિવાસીઓ માટે શિક્ષણ પ્રણાલી ન્યાયી નથી. આ તંત્રમાં જહાલત અને ભ્રમણાને ક્યારેય દૂર કરવામાં આવી નથી.” તે એટલું જ નહિ, તેમણે જાતિગત વસ્તી ગણતરીના મહત્વને માન્યતા આપી હતી અને જણાવ્યું કે આ પદ્ધતિ ભારતની અસમાનતા સામે જ્ઞાન પ્રાપ્ત કરવામાં મદદ કરશે.
રાહુલનો દાવો:
રાહુલ ગાંધીએ જણાવ્યું, “બાબાસાહેબ ભીમરાવ આંબેડકરના સ્વપ્નને પૂર્ણ કરવાનો સમય આવી ગયો છે. અમે તેમના વલણ પર હાથ રાખીશું, તેમ છતાં, ઘણા લોકો એવી કાર્યકૃતિ અને જુસ્સા સાથે વિરોધ કરી રહ્યા છે.”
ભાજપનો પ્રત્યાઘાત:
રાહુલ ગાંધીએ તેમના નિવેદનમાં જાતિગત વસ્તી ગણતરીનો ઉલ્લેખ કરીને એક નવો વિવાદ ઊભો કર્યો. ભાજપના રાષ્ટ્રીય પ્રવક્તા સીઆર કેશવએ કહ્યું કે, “રાહુલ ગાંધીના આ નિવેદનથી સ્પષ્ટ થાય છે કે કોંગ્રેસના નેતાઓમાં એક વંશવાદી માનસિકતા છે. તેઓ સામાન્ય રીતે અનુસૂચિત જાતિઓ અને સમાજના પછાત વર્ગોના પ્રતિભાશાળી નેતાઓને અવગણવામાં જવી રહ્યા છે.”
રાહુલ ગાંધીએ આ નિવેદનમાં શું ઉમેર્યું?
આ અંગે રાહુલ ગાંધીએ જણાવ્યું કે, “કોઈ પણ જણ કે જેમણે પોતાને અનુસૂચિત જાતિ (SC/ST), OBC અને આદિવાસી વર્ગોમાં માન્યતા પ્રાપ્ત કરી છે, તેમને યોગ્ય તક મળતી નથી. અમારા દૃષ્ટિકોણથી, આ અસમાનતા અને અન્યાયના સત્યને બહાર લાવવાનો એકમાત્ર માર્ગ જાતિગત વસ્તી ગણતરી છે.”
કટાક્ષ અને મતવિભાવ:
રાહુલના આ નિવેદન પર ભાજપના નેતાઓએ માનો કે કોંગ્રેસના નેતાઓના આ વિચારો જાતિપ્રેરિત રાજકીય લાભ મેળવવાનો એક પ્રયાસ છે.આ પ્રકારના લક્ષણોને સામંતવાદી અને વિશ્વસનીય નથી ગણાવ્યા.
જાતિ ગણતરીના મુદ્દે વિવાદ પછી, રાજકીય વાતાવરણ ફરી ગરમ થઇ ગયું છે. રાહુલ ગાંધીએ એકવાર ફરીવાર તેમના નિવેદનથી કૉંગ્રેસના પક્ષનો સમાજિક ન્યાય માટે જંગ ચાલુ રાખવાનો સંકેત આપ્યો, પરંતુ ભારતીય જનતા પાર્ટી (BJP) એ તે પર કટાક્ષ કર્યો, જેનો અર્થ એ છે કે આ વિષય ભારતીય રાજકારણમાં અગ્રણું બની શકે છે.