Gadia Lohar Community: મહારાણા પ્રતાપને આપેલા વચનને આજે પણ નિભાવતો ‘ગડિયા લોહાર’ સમુદાય – 500 વર્ષ જૂની પરંપરાનું જીવંત ઉદાહરણ
Gadia Lohar Community: તમે ક્યારેક રસ્તાની બાજુમાં લોખંડના વાસણો અને ઓજારો બનાવતા લોકો જોયા હશે. આ લોકો વિચરતી જાતિના છે અને ‘ગડિયા લોહાર’ તરીકે ઓળખાય છે. આશ્ચર્યજનક વાત એ છે કે આ સમુદાય મહારાણા પ્રતાપ સાથે જોડાયેલો છે અને છેલ્લા 500 વર્ષથી એક શપથ પાળી રહ્યો છે.
મેવાડના મહાન યોદ્ધા મહારાણા પ્રતાપના સૈનિકો તરીકે આ સમુદાયના લોકો લોહાર તરીકે શસ્ત્રો બનાવતા હતા. જયારે ચિત્તોડ મુઘલોની ધરપકડમાં ગયું, ત્યારે મહારાણાએ યુદ્ધ ચાલુ રાખ્યું. ગડિયા લોહારોએ પ્રતિજ્ઞા લીધી કે જ્યા સુધી ચિત્તોડ મુક્ત નહીં થાય, તેઓ એક સ્થિર સ્થાન પર વસવાટ નહીં કરે. વર્ષો વીતી ગયા, ભારત સ્વતંત્ર થયું, પણ આ સમુદાય આજે પણ પોતાનું વચન જાળવી રાખી રહ્યો છે.
આજની તારીખે, ગડિયા લોહાર પરિવાર લોખંડના હથિયારો, ખેતી માટેના સાધનો અને ઘરગથ્થુ વાસણો બનાવીને જીવી રહ્યા છે. તેઓ સામાન્ય રીતે રાજસ્થાન, ઉત્તર પ્રદેશ અને મધ્ય પ્રદેશમાં જોવા મળે છે. તેમની વસવાટ અને જીવનશૈલી હજુ પણ પારંપરિક છે. આ સમુદાયના લોકો હજુ પણ પોતાના વાહનોને શણગારતા હોય છે અને તેને ઘર તરીકે વાપરે છે.
આજના આધુનિક યુગમાં પણ, ગડિયા લોહાર સમુદાય મહારાણા પ્રતાપ સાથે કરેલા વચનને નિભાવી રહ્યો છે. હવે, ભવિષ્યની નવી પેઢી શિક્ષણ તરફ વળે છે અને વિકાસ સાથે જોડાવા માગે છે. પણ તેમની શપથ અને મહેનતભર્યું જીવન આજે પણ પ્રેરણાદાયક છે.
